Trek je talige schoenen aan - Vlaamse Gemeenschapscommissie

Meertaligheid en interactie
Vanuit deze achtergrond was het dan ook logisch dat het CTM/SNT2 er de nadruk op legde dat
vrijetijdsinitiatieven niet dienen om de kinderen schoolse taalvaardigheid Nederlands bij te brengen.
Het kind is daar immers om zich te amuseren en dat gaat het best in de taal die hem het gemakkelijkst
ligt. Dat is niet alleen belangrijk voor de ontwikkeling van het kind als sociaal wezen, maar ook voor het
ontwikkelen van een positieve attitude tegenover meertaligheid in het algemeen, en de eerste en tweede
taal in het bijzonder.
Maar dat nam niet weg dat het CTM/SNT2 en het SIF er samen van overtuigd waren dat er binnen
vrijetijdsinitiatieven toch nagedacht kon worden over het intensifiëren van de interactie tussen kinderen
onderling en tussen animator en kinderen. Een kind verwerft immers taal in interactie met anderen
en met de wereld. Het CTM/SNT2 wees er echter wel op dat in de context van vrijetijdsbesteding het
Nederlands niet kan opgevoerd worden als de enige taal of dé taal, hoogstens als een taal.
Er werd besloten dat het belangrijk is dat er in een vrijetijdsbesteding uitgegaan wordt van het perspectief
van meertaligheid. Dat betekent dat er naast de stimulering van het Nederlands ook ruimte
moet zijn om de eigen taal te ontwikkelen. Het optimaliseren van de interactie in functie van taalverwerving
in een speelse context werd de sleutelgedachte. In die interactie tussen kinderen onderling en
tussen animator en kinderen moet op een constructieve wijze omgegaan worden met meerdere talen
(waarvan Nederlands er één is). Een intense interactie die ruimte laat voor spontaan gebruik van meerdere
talen draagt bij tot een positieve attitude tegenover meertaligheid in het algemeen en specifieke
talen in het bijzonder. Die positieve attitude beïnvloedt op haar beurt opnieuw de ontwikkeling van de
verschillende talen en draagt er indirect toe bij dat kinderen ook een positieve attitude ontwikkelen
tegenover Nederlands als schooltaal.
Met andere woorden: door het aanbieden van leuke activiteiten in een meertalige context, waarbij er
voldoende aandacht is voor interactie, zorg je er ondermeer voor dat het Nederlands niet langer enkel
een schooltaal of ‘moet-taal’ is, maar geef je het een positievere waarde voor de kinderen.
In 2002 werd zo het project ‘Taalspeler – taalstimulering in de vrije tijd’ goedgekeurd. Dat leidde tot het
aanstellen van een taalspeler op het CTM.
Taalspeler
De taalspeler kreeg als voornaamste opdracht vrijetijdsinitiatieven 3
voor kinderen van 7 tot 12 jaar te
ondersteunen in functie van taalverwerving in een meertalige context.
Haar taak omvat verschillende aspecten, onder andere:
- het geven van feedback bij observaties en het aanbieden van vormingsmomenten aan coördinatoren
en animatoren van verschillende vrijetijdsinitiatieven om hun kennis, vaardigheden en attitudes met
betrekking tot taalverwerving en meertaligheid te verhogen,
- het ontwikkelen, aanbieden en samen voorbereiden van activiteiten met veel mogelijkheden tot
talige interactie,
- het uitwerken van een projectboek.
- Initiatief Buitenschoolse opvang “Baloe” Laken
2
Projectboek Trek je talige schoenen aan!
Het projectboek bundelt een theoretisch en praktisch kader. Op die manier
hopen we de coördinatoren en animatoren van de vrijetijdsinitiatieven uit het
3 Het project ging van start met volgende centra:
Initiatief Buitenschoolse Opvang ‘De Verliefde Wolk’, Sint-Jans-Molenbeek
Wijkhuis Chambéry, Etterbeek
Gemeenschapscentrum ‘De Pianofabriek’, Sint-Gillis
en in een latere fase: Gemeenschapscentrum ‘Het Elzenhof’, Elsene
Iniatief Buitenschoolse opvang ‘Baloe’, Laken