Trek je talige schoenen aan - Vlaamse Gemeenschapscommissie

Situaties 4, 5 en 6
Gespreks- en spelimpulsen:
hoe kan je een gesprek
aanknopen, hoe breng je
interactie tot stand?
Gesloten vragen
Stel je wel eens de vraag ‘Wat heb je getekend?’ of ‘Wat ben je aan het doen?’, terwijl je eigenlijk heel
goed ziet wat er getekend of gespeeld wordt? Met deze vraag wil je eigenlijk een gesprekje aangaan,
maar vaak valt het gesprek al stil na een kort antwoord van het kind: ‘een huis’ of ‘in de zandbak aan
het spelen’. Sommige kinderen zullen spontaan een heel verhaal beginnen vertellen, maar andere kinderen
die verlegener zijn of de taal minder machtig zijn, tekenen of spelen verder. Een vraag met een
antwoord dat voor het kind vanzelfsprekend is, nodigt niet uit tot veel interactie: het kind weet ook wel
dat jij ziet wat het tekent of waar het mee speelt.
Deze vragen zijn gesloten vragen. Het zijn vragen waarop je met ‘ja’ of ‘nee’ kan antwoorden of vragen
zoals ‘Is dit jouw kamer of die van je zus?’ waarop je met een woord uit de vraag kan gantwoorden.
Open vragen
Geef de kinderen de kans om iets te vertellen en blijf vragen stellen, bijvoorbeeld open vragen zoals:
Is dat jouw huis? Ah en waar is jouw kamer in dat huis? Hoe ziet je kamer eruit? Wie woont er nog
in jouw huis? Is dat het huis waar je later in wil wonen? Waarom vind je dat zo’n leuk huis? of Waw,
die tunnel is goed gelukt! Hoe hebben jullie dat gedaan?
Dit soort vragen zijn interessanter dan gesloten vragen, omdat je er zelf het antwoord nog niet op weet,
je stelt ze uit interesse. Ze lokken meer taal uit. Je kan in een gesprekje ook het voorstellingsvermogen
van een kind aanspreken, bijvoorbeeld ‘En in wat voor huis zou je later willen wonen?’, of aanknopen
bij een ervaring van een voorbije week.
Bij verlegen kinderen of kinderen die taalarmer zijn kan je gemakkelijker een gesprekje beginnen met
een gesloten vraag. Het vraagt niet zoveel durf en/of taal om erop te antwoorden. Ook al is het moeilijker
om met deze kinderen een gesprekje aan te knopen, geef hen toch de kans om ook iets te vertellen.
Lok hen bijvoorbeeld uit hun schelp door zelf over jouw kamer te vertellen en door extra vragen
te stellen.
14
Betekenisonderhandeling
Wanneer een kind iets vertelt en je begrijpt niet wat hij wil zeggen of omgekeerd,
hij begrijpt jou niet, stel dan vragen tot jij of het kind het wel begrijpt.
Loop niet weg van de conversatie, maar probeer ze uit te klaren door zelf te
vertellen wat je denkt dat het kind je wil zeggen en dit te checken bij het kind,
door andere woorden te gebruiken, door een voorbeeld te geven...
Een kind (K) komt met zijn knuffelbeer naar een animator (A) toegelopen.
K: Bee boo! Bee boo!