Kinderopvang in Nederland. Organisatie en financiering. - AIAS

In België en Frankrijk is er voor 20% van de kinderen onder de drie jaar gesubsidieerde
kinderopvang. Daarbij moet wel aangetekend worden dat de helft van deze
plaatsen naar voorzieningen gaat, die alleen voor kinderen boven de twee jaar
toegankelijk zijn. Crèches zijn er in beide landen voor 5% van de kinderen onder de
drie jaar. Gastouderopvang is er in Frankrijk voor meer dan 15% van de kinderen onder
de drie jaar. Maar voor veel ouders is gastouderopvang een tweede keuze, omdat het
aanbod van de kinderdagverblijven onvoldoende is. In Frankrijk en België worden
gastouders onder het minimumloon betaald en zijn de arbeidsvoorwaarden
onvoldoende.
In alle landen betalen ouders voor een aanzienlijk deel mee aan de kosten voor de
kinderopvang. Het overgrote deel van de kosten wordt echter door de lokale of de
rijksoverheid gefinancierd. In Frankrijk betalen werkgevers, door middel van de CAF's,
voor een behoorlijk deel mee aan de kinderopvang. De CAF's spelen ook een
belangrijke rol bij de financiering van de uitbreiding van de voorzieningen.
Een groot verschil met Nederland is dat in de drie bovengenoemde landen de overheid
al veel eerder is begonnen met de uitbreiding van de kinderopvangvoorzieningen.
In Denemarken bijvoorbeeld al vanaf 1964. In Nederland houdt de overheid zich hiermee
pas in de jaren negentig bezig. Dit late tijdstip verklaart waarom Nederland zo
achter loopt met het aantal opvangvoorzieningen. Frankrijk, België en Denemarken
hebben alle drie last gehad van de economische crisis, die de groei van de aantal opvangplaatsen
heeft vertraagd.
In alle drie de landen hebben de gemeenten een belangrijke rol bij het beheer van de
kinderopvangvoorzieningen. In mindere mate zijn ze ook bij de subsidiëring en de
controle betrokken. In de jaren tachtig vindt er in alle drie de landen een decentralisatieproces
plaats waarbij gemeenten meer verantwoordelijkheid krijgen. Dit zal op den
duur in elk land leiden tot diversiteit in aanbod en beleid. In Denemarken is dat al te
zien bij de ouderbijdragen, die per gemeente kunnen verschillen.
85