Marokkaanse jeugddelinquenten: een klasse apart? - Universiteit ...

zagen zich veel meer als een Nederlander en waren vaker geïntegreerd (in die zin dat zij zich duidelijk
identificeerden met Nederlanders en Marokkanen en zich op hun gemak voelden bij Nederlanders
en Marokkanen) dan Marokkaanse jongens en hun ouders uit de algemene bevolking. Ook gaven de
ouders van preventief gehechte Marokkaanse jongens vaker aan Nederlandse vrienden te hebben en
de Nederlandse taal te gebruiken dan ouders uit de algemene bevolking. Ten slotte zagen preventief
gehechte Marokkaanse jongens en hun ouders zichzelf iets minder als een Marokkaan en waren zij
minder vaak gesepareerd (zij voelden zich minder vaak alleen op hun gemak bij Marokkanen). Deze
bevindingen zijn in overeenstemming met de theoretische perspectieven die erop wijzen dat juist diegenen
die deel uit willen maken van de samenleving waartoe zij behoren, extra gevoelig zijn voor (de
gevolgen van) de negatieve beeldvorming die er ten opzichte van hen bestaat. Kort gezegd zouden de
resultaten erop kunnen wijzen dat juist die Marokkanen die mee willen doen in onze samenleving,
regelmatig het gevoel krijgen minder kansen te hebben dan een ander, hetgeen bij sommigen – maar
niet bij iedereen – leidt tot criminaliteit.
6.3 Beperkingen van het onderzoek
Dit onderzoek heeft uiteraard zijn beperkingen. In dit onderzoek werd gebruik gemaakt van rapportages
van jongeren en van hun ouders. Deze methode is gevoelig voor sociaal wenselijke antwoordpatronen:
respondenten neigen er mogelijk toe om die antwoorden te geven waarvan ze verwachten
dat de interviewer ze horen wil. Het negatieve imago van Marokkanen in Nederland en de verwachting
dat een aantal van de thema’s in dit onderzoek voor Marokkanen meer taboe zijn dan voor Nederlanders,
kan ervoor hebben gezorgd dat de antwoorden van de respondenten met een Marokkaanse
achtergrond sociaal wenselijker waren dan de antwoorden van de respondenten met een Nederlandse
achtergrond. Toch ziet het er niet naar uit dat de resultaten van dit onderzoek in hoge mate verklaard
kunnen worden door de sociaal wenselijke antwoordtendensen van de Marokkaanse jongens en hun
ouders. Allereerst was er de beschikking over gegevens van justitie die er, net als de zelf- en ouderrapportages,
op wezen dat Marokkaanse jongens in preventieve hechtenis gezien moeten worden als een
bijzondere groep. Daarnaast is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van vergelijkingen met de algemene
Marokkaanse en Nederlandse bevolking, wat het mogelijk maakte de scores van de jongens in preventieve
hechtenis af te zetten tegen ‘wat normaal is’ in de Marokkaanse en Nederlandse groep. Ten slotte
is in dit onderzoek de neiging tot sociale wenselijkheid gemeten. De uitkomsten daarvan lieten inderdaad
zien dat Marokkaanse jongens en hun ouders in hogere mate sociaal wenselijk antwoorden dan
Nederlandse jongens en hun ouders. Door in verschillende analyses voor deze sociale wenselijkheid te
controleren, is in dit onderzoek rekening gehouden met sociale wenselijkheid en kunnen de verschillen
tussen de twee groepen jongens in preventieve hechtenis daarmee niet door sociale wenselijkheid
verklaard worden.
Wat betreft de generaliseerbaarheid van de resultaten is het allereerst belangrijk om op te merken
dat er geen onderzoek is gedaan bij meisjes. Het is dus niet duidelijk of de bevindingen, bijvoorbeeld
met betrekking tot de relatief sterke oriëntatie op Nederland van de Marokkaanse preventief gehechte
jongens, ook gevonden zouden worden bij Marokkaanse meisjes in dezelfde situatie. Op basis van
eerder onderzoek (Stevens, Vollebergh, Pels & Crijnen, 2007b), waarin een Marokkaanse groep meisjes
werd geïdentificeerd die aangaf zich (slechts) gemiddeld verbonden te voelen met Marokkanen en
Nederlanders, hetgeen samenging met relatief veel emotionele problemen en gedragsproblemen, zou
48 - Nicis Institute -Marokkaanse jeugddelinquenten: een klasse apart?