Marokkaanse jeugddelinquenten: een klasse apart? - Universiteit ...

4. Moeder-kind relatie
Violaine Veen, Gonneke Stevens & Wilma Vollebergh
4.1 Inleiding
De kwaliteit van de ouder-kind relatie speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van delinquent
gedrag bij jongeren, zo weten we uit onderzoek in westerse landen (Dekovic, Wissink & Meijer, 2004).
Een hoge frequentie van conflicten tussen ouder en kind, streng (fysiek) straffen door ouders en weinig
toezicht van de ouder op de bezigheden van het kind, is sterk gerelateerd aan delinquent gedrag bij
jongeren (Dekovic, 1999; Gorman-Smith, Tolan, Loeber & Henry, 1998). Een positieve relatie tussen ouder
en kind, die gekenmerkt wordt door openheid, communicatie en ouderlijke steun, beschermt jongeren
juist tegen de ontwikkeling van delinquent gedrag (Dekovic et al., 2004; Kerr & Stattin, 2000).
Tot nog toe is weinig onderzoek verricht naar etnische verschillen in de samenhang tussen de ouderkind
relatie en delinquent gedrag van het kind. Wissink, Dekovic & Meijer (2006) vonden hierin geen
grote etnische verschillen tussen Nederlandse, Marokkaanse, Turkse en Surinaamse adolescenten. Uit
kleinschalig onderzoek blijkt wel dat Marokkaanse ouders hun kinderen over het algemeen opvoeden
met meer straf en minder toezicht, maar met evenveel steun en affectie als Nederlandse ouders
(bijvoorbeeld Pels & Nijsten, 2003). Marokkaanse ouders houden daarnaast minder toezicht op hun
zonen dan op hun dochters (Pels, 2003; Stevens, Vollebergh, Pels & Crijnen, 2007a) en de relatie tussen
moeders en zoons wordt gekenmerkt door meer afstand dan de relatie tussen moeders en dochters
(Pels & de Haan, 2003). Ook zijn er aanwijzingen dat Marokkaanse ouders minder toezicht houden
op hun kind, minder straffen en minder affectie tonen wanneer hun kind in de adolescente fase komt
(Pels & de Haan, 2003; Pels & Nijsten, 2003; Stevens e.a., 2007a). Dit komt vermoedelijk doordat zij
de opvoeding van hun kinderen in een eerder stadium als voltooid beschouwen dan Nederlandse ouders.
In dit hoofdstuk staat de moeder-kind relatie van jongens met een Marokkaanse en Nederlandse achtergrond
die in preventieve hechtenis zijn genomen centraal. Deze wordt vergeleken met de moederkind
relatie van Marokkaanse en Nederlandse jongens uit de algemene bevolking. Ten eerste brengen
we de verschillende moeder-kind relatiepatronen in deze populaties in kaart. Vervolgens wordt gekeken
in hoeverre er verschillen zijn in het moeder-kind relatiepatroon tussen jongens met een Marokkaanse
en jongens met een Nederlandse achtergrond, tussen preventief gehechte jongens en jongens
uit de algemene bevolking, en ten slotte in hoeverre de verschillen tussen de preventief gehechte jongens
en jongens uit de algemene bevolking vergelijkbaar zijn voor de Marokkaanse en voor de Nederlandse
groep.
4.2 Methode
Bij 129 moeders (67 moeders met een Marokkaanse en 62 moeders met een Nederlandse achtergrond)
van wie hun zoon in preventieve hechtenis genomen was, werden interviews afgenomen om zicht
Nicis Institute - Marokkaanse jeugddelinquenten: een klasse apart? - 31