Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

Het is belangrijk dat medewerkers het gevoel hebben dat leidinggevenden, door de
ontwikkeling van een integriteitsbeleid, integriteit in de organisatie oprecht trachten te
stimuleren. Zij mogen niet het idee krijgen dat de leidinggevenden louter een stok achter
de deur willen hebben voor het geval er ooit een schandaal uitbreekt. De loutere
aanwezigheid van een instrument heeft doorgaans weinig of geen impact op de
medewerkers (Lamboo, 2005).
• Chef op de werkvloer: Het is van belang dat leidinggevenden weten waar hun
medewerkers mee bezig zijn en wat hen motiveert. Een chef kan wekelijks of dagelijks
wat tijd vrijmaken voor contact met de werknemers. Een gezamenlijke lunch of
koffiepauze vormt een makkelijke manier om de hiërarchische communicatiebarrières te
verzachten. In grotere organisaties kan het management op geregelde wijze een bezoek
brengen aan een departement om morele vragen te bediscussiëren. Zo wordt aandacht
besteed aan de persoon achter de werknemer en kan de organisatiebetrokkenheid van
het personeel hierdoor toenemen (Kaptein, 1998).
• Verantwoording. Het is ook van belang dat leidinggevenden door hogere
functionarissen op het eigen functioneren aangesproken worden via beoordelingen en
verantwoordingsprocedures. Onderdeel daarvan is het aanspreken van leidinggevenden
op het (dis)functioneren van hun medewerkers. Zij dragen hiervoor verantwoordelijkheid.
Men dient er wel op toe te zien dat ‘management accountability’ niet vervalt in koppen
rollen. Dan zouden de leidinggevenden immers de neiging hebben schendingen te
verbergen (Maesschalck, 2005).
• Transparantie. Werknemers mogen niet het gevoel hebben dat leidinggevenden
beslissingen nemen vanuit ‘een ivoren toren’. Daarom is het belangrijk dat transparantie
zich weerspiegelt in hun manier van leidinggeven, door bijvoorbeeld beslissingen te
staven, duidelijke en heldere richtlijnen te formuleren, etc. (OESO, 2000).
2.3.4.4. HANDHAVING
• Integriteitstesten en addictietesten. Bij integriteitstesten worden situaties gecreëerd
om na te gaan of medewerkers integriteitsschendingen plegen. Men kan doelgericht
testen (in geval van verdenking) of willekeurig een selectie maken. Over het geheel vormt
het geen wijdverbreid instrument. Er is veel kritiek op het gebruik van integriteitstesten,
vooral als medewerkers willekeurig geselecteerd worden. Ze zijn niet alleen juridisch
twijfelachtig, maar roepen ook ethische vragen op over misleiding, uitlokking,
48