Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

werk” genaamd. 136 De doelstelling van het project was het behoud en de bevordering van de ethische
standaard van de ambtenaren in de verschillende afdelingen door middelen te zoeken om de waarden
in het dagelijkse werk te integreren. Het ministerie van Financiën heeft het project gelanceerd en
vormde de coördinator van het onderzoek. Er werden verschillende overheidsdepartementen verzocht
om als “piloten” in het project betrokken te zijn. De departementen die hun toestemming uiteindelijk
verleenden, waren de Jyväskylä universiteit, het Nationaal Onderzoeksbureau van de politie, het
Tewerkstellings- en Economisch centrum van Lapland, het ministerie van Transport en Communicatie
en tot slot het agentschap ‘Criminele sancties’. Het ministerie van Financiën verduidelijkte aan de
piloten dat er geen sprake is van een integriteitsprobleem in Finland. Zo verklaart de CPI-index van
Transparency International Finland als één van de minst corrupte landen in de wereld. 137 Toch
trachtte het Ministerie van Financiën duidelijk te maken dat een waardenproject cruciaal is. Het is
immers belangrijk zich de vraag stellen hoe men dit lage niveau van corruptie kan behouden en hoe
men het ethische gedrag van personeelsleden kan verbeteren.
De centrale vraag die men in het project wenst te beantwoorden is hoe men de situatie van de
verschillende “piloten” (departementen betrokken in het onderzoek) kan behouden en verbeteren en
welke lessen men uiteindelijk kan trekken voor de overige organisaties binnen de Finse
staatsadministratie. Men gaat ervan uit dat de waarden in de Finse staatsadministratie slechts hun
doel kunnen bereiken indien leiderschap centraal staat. Het is, volgens het ministerie van Financiën,
belangrijk om aandacht te besteden aan de leidinggevenden, maar ook de rest van het personeel mag
men niet uit het oog verliezen.
In de overheidsresolutie over personeelsbeleid stelt men een aantal gemeenschappelijke waarden
centraal. De invulling van deze waarden werd bepaald in het waardencomité “waarden in het
dagelijkse werk”, dat bestond uit de vertegenwoordigers van de verschillende pilootdepartementen. Dit
waardencomité kwam van september 2002 tot december 2003 haast maandelijks samen. De
verschillende vertegenwoordigers bediscussieerden allereerst wat men onder de verschillende
waarden moest begrijpen. Men kwam binnen het waardencomité tot de consensus dat de
verschillende departementen over een zekere vrijheid moeten beschikken om de waarden zelf in te
vullen, want niet alle departementen van de Finse staatsadministratie vervullen immers dezelfde
opdrachten. Bovendien is het mogelijk dat bepaalde departementen een aantal andere waarden
centraal stellen. Deze specifieke waarden kunnen wel niet in contradictie zijn met de
gemeenschappelijke waarden die in de overheidsresolutie centraal staan. Van een zekere uniformiteit
moet aldus sprake zijn.
Het resultaat van de discussie wordt opgetekend in het handboek “waarden in het dagelijkse werk –
ethiek van de publieke ambtenaar”. 138 Dit handboek werd naar de verschillende departementen
verspreid. Van hen werd verwacht dat zij dit verder verspreiden naar de personeelsleden toe. De
136
Values in the daily job. Civil servant’s Ethics. A handbook for the state administration. Ministry of Finance. Personnel
Department State Employer’s Office. 26 p.
137
Zie http://www.transparency.org/news_room/in_focus/cpi_2006.
138
Values in the daily job. Civil servant’s Ethics. A handbook for the state administration. Ministry of Finance. Personnel
Department State Employer’s Office. 26 p.
74