Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

niet de bevordering van integriteit als primaire doelstelling, maar zijn wel belangrijk voor
het bereiken van deze doelstelling. Het is dus belangrijk dat de verantwoordelijken voor
deze instrumenten nauw contact houden en coördineren met de verantwoordelijken voor
het integriteitsbeleid. Voorbeelden hiervan zijn de introductie van nieuw personeel,
personeelsevaluatie of de financiële controlecyclus. Beide types van instrumenten
(centraal-perifeer) kaderen binnen een integriteitsbeleid in de zin dat ze op elkaar moeten
afgestemd zijn en dienen bij te dragen tot de realisatie van de globale visie op het
integriteitsbeleid. Ze verschillen voor wat betreft de primaire doelstelling en de primaire
verantwoordelijke(n). Dit onderscheid helpt aan te tonen dat er een kern van
instrumenten is die duidelijk als instrumenten van integriteitsbeleid kunnen
•
geïdentificeerd worden en die een eigen eindverantwoordelijkheid dienen.
Vaak ziet men in de praktijk dat een integriteitsbeleid aanvankelijk een zekere aandacht
verkrijgt en impact heeft, maar dat deze aandacht na verloop van tijd wegebt. Dat is
problematisch, want het eenmalige treffen van maatregelen is onvoldoende. Het is van
belang de maatregelen uit het integriteitsbeleid te implementeren en te integreren in de
dagelijkse processen, waardoor integriteit deel uitmaakt van de dagelijkse routines. Na
de lancering van het integriteitsbeleid is het belangrijk de continuïteit ervan te
waarborgen, wil het beleid effectief zijn.
De structurele verankering van het integriteitsbeleid kan er echter ook toe leiden dat de
verantwoordelijkheid voor integriteit bij de coördinatoren wordt gelegd, terwijl iedereen zich
‘mede-eigenaar’ zou moeten voelen van het integriteitsbeleid (Maesschalck, 2005). Men moet
voortdurend waakzaam zijn voor het gevaar en maximaal streven naar inspraak en betrokkenheid
om dit te voorkomen.
2.3. TYPOLOGIE BELEIDSINSTRUMENTEN
Na de bespreking van het begrip integriteitsbeleid en de organisatie van het integriteitsbeleid
gaan we verder in op de inhoud van het beleid, meer bepaald de beleidsinstrumenten. Deze
paragraaf bespreekt een aantal beschikbare theoretische raamwerken rond beleidsinstrumenten
voor een integriteitsbeleid.
• In de literatuur rond overheidsbeleid in algemene zin kan men een aantal typologieën
terugvinden. Van der Doelen (1993) onderscheidt bijvoorbeeld communicatieve,
economische en juridische beleidsinstrumenten. Deze instrumenten worden vervolgens
ingedeeld volgens de mate waarin zij het gedrag van betrokkenen verruimen of
beperken. Verder wordt er een onderscheid gemaakt tussen algemene instrumenten, die
37