Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

1.2.2. VERSCHEIDENHEID AAN TYPOLOGIEËN
Politionele integriteitsschendingen en andere termen zoals deviantie, misdragingen of corruptie
worden door verschillende auteurs op uiteenlopende wijze omschreven.
• Barker en Carter (1994) maken een onderscheid tussen ‘occupational deviance’ en
‘abuse of authority’. ‘Occupational deviance’ heeft betrekking op het functioneren van
politiefunctionarissen als werknemers. Hierbij kan men een onderscheid maken tussen
(1) politionele misdragingen, zoals slapen tijdens de werkuren, en (2) politionele
corruptie, gericht op het misbruiken van de functie voor privévoordelen. ‘Abuse of
authority’ daarentegen is extern gericht tegen het politiecliënteel. Machtsmisbruik kan
zich uiten in (1) fysieke en psychische mishandeling, maar ook in (2) misbruik van
wettelijke bevoegdheden.
• Lamboo (2005: 47-50) op haar beurt onderscheidt vier dimensies waarbinnen politionele
integriteitsschendingen gerangschikt kunnen worden.
Normatieve systemen: Integriteitsschendingen verwijzen naar gedrag
waarbij niet voldaan wordt aan normatieve verwachtingen. Voor politie
kunnen er vier normatieve systemen onderscheiden worden.
- Externe normatieve systemen: internationale verdragen, nationale
wetten, etc.
- Interne formele normatieve systemen: interne dienstvoorschriften, regels
en regelingen voor politiekorpsen.
- Interne informele normatieve systemen: informele politiestandaarden en
werkregels.
- Politie-ethiek: dit vormt geen vastgelegd systeem, maar verwijst eerder
naar min of meer geaccepteerde noties over goed en fout voor de
politie.
De normatieve systemen staan niet vast: zij verschillen naar plaats en tijd. Zij
kunnen allen erg tegenstrijdige eisen aan gedrag stellen en kunnen leiden tot
verschillende sociale reacties op dat gedrag. Het naast elkaar bestaan van
deze verschillende normatieve systemen kan resulteren in verschillende
conclusies over goed en slecht, met als potentieel gevolg spanningen tussen
politiekorps en samenleving of tussen leidinggevenden en uitvoerders.
Domein van handelen
- Functioneel gedrag verwijst naar de uitvoering van politietaken,
waarbinnen politionele bevoegdheden en autoriteit legitiem en wettelijk
gebruikt kunnen worden. Misdragingen tijdens de uitvoering van
28