Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

vertrouwen van de burger in de overheid en de politie te waarborgen en waar nodig te herstellen.
Toch is het integere functioneren van politiediensten er de afgelopen jaren door verscheidene
ontwikkelingen niet eenvoudiger op geworden (Maesschalck, 2005).
• Maatschappelijke ontwikkelingen
Er doet zich binnen de overheid een evolutie voor naar toegenomen
professionalisering, waarbij nieuwe professionals (psychologen, criminologen,
maatschappelijk werkers, etc.) hun intrede doen tot de ambtenarij, en ook tot de
politie. Zij brengen ieder hun professionele deontologie mee, die op bepaalde
momenten in aanvaring kan komen met de politionele deontologie.
Verschillende emancipatiebewegingen hebben ervoor gezorgd dat de burger
mondiger is geworden en steeds meer optreedt als een kritische consument van
de openbare diensten, waaronder ook de politie. Deze evoluties leiden tot
nieuwe ethische dilemma’s, waarop de klassieke deontologie het antwoord
schuldig moet blijven (OESO, 1997).
De maatschappelijke ontwikkelingen gaan gepaard met evoluerende
maatschappelijke normen. Zo worden bepaalde integriteitsschendingen, die
vroeger door de vingers werden gezien, vandaag de dag niet meer getolereerd.
Dit toont wederom het tijdsgebonden karakter van integriteit.
• Interne ontwikkelingen binnen de politie
Er wordt vandaag de dag veel meer van politieambtenaren verwacht dan
vroeger, bv. in het kader van de gemeenschapsgerichte politiezorg. Dit geeft
aanleiding tot nieuwe ethische dilemma’s waar de klassieke deontologie weinig
steun biedt. Een modern, aangepast integriteitsbeleid is hier aangewezen.
De politiediensten hebben sinds een tweetal decennia zeer drastische
reorganisaties ondergaan. Met de politiehervorming van 2001 gaan vele andere
evoluties gepaard die moeten leiden tot verbeteringen van de geleverde
diensten, zoals het sturen op meetbare indicatoren, kwaliteitsmanagement
(EFQM) en uitwisseling met de private sector (bewakings- en
beveiligingsdiensten). Deze hervormingen zouden ook de waarden van de
politionele sector veranderd hebben. De politiemedewerkers moeten het
bekende en het vertrouwde waardenpatroon, en de daarmee samenhangende
gedragspatronen loslaten om plaats te maken voor vernieuwing. Hierdoor
worden de politieambtenaren met verschillende waarden geconfronteerd. Dit leidt
in de praktijk vaak tot onzekerheid en nieuwe dilemma’s. Een integriteitsbeleid
kan men beschouwen als het aangewezen complement voor deze hervormingen,
25