Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

percepties van de respondenten, niet om objectieve informatie. Een kwalitatieve meting van
integriteitsschendingen leunt zeer sterk aan bij de uitvoering van een risicoanalyse (Kaptein,
1998).
2.4.4.2. OFFICIËLE KLACHTEN
Bovenstaande onderzoeken betreffen perceptieonderzoeken. Op basis van surveys of interviews
worden de percepties van de respondenten betreffende de aanwezigheid van
integriteitsschendingen in de organisatie in kaart gebracht. Een andere evidente bron zijn
uiteraard de officiële gegevens over integriteitsschendingen, waaronder interne onderzoeken,
tuchtmaatregelen en veroordelingen. Deze indicatoren komen niet overeen met de werkelijke
graad van integriteitsschendingen, die, vanwege het ‘dark number’, hoger ligt dan de officiële
cijfers. Ze zeggen eigenlijk vaak meer over de aandacht en openheid van een organisatie voor
niet-integer gedrag dan over de frequentie van integriteitsschendingen. Dit fenomeen wordt ook
wel de integriteitsparadox genoemd (Huberts, e.a., 2005: 276).
In België worden klachten betreffende mogelijke integriteitsschendingen behandeld door de
diensten Intern Toezicht, de Algemene Inspectie en het Comité P. Deze instanties brengen
geregeld rapporten uit die een beeld scheppen van de aard van de klachten geregistreerd tegen
politieambtenaren. Het Comité P beschikt over uitgebreid cijfermateriaal en publiceert halfjaarlijks
rapporten. 322 Vanaf 2000 verricht het Comité P analyses van de meegedeelde tucht- en
ordemaatregelen. 323 Hoewel het openbaar gemaakte cijfermateriaal vrij nauwgezet de aard van
de klachten uiteenzet, is het belangrijk steeds enkele zaken in het achterhoofd te houden bij de
interpretatie van de cijfers. Allereerst heeft dit cijfermateriaal enkel betrekking op de
geregistreerde cijfers (klachten of aangiften) die slechts een klein deel van de werkelijkheid
weergeven.
Als het gaat om klachten die rechtstreeks bij het Comité P worden neergelegd gaat het
bovendien om aantijgingen en niet om bewezen feiten. Tot slot deed het Comité P in het
jaarverslag van 2004 de vaststelling dat verschillende politiezones verzaken aan hun verplichting
tot informatieverstrekking betreffende de door hen genomen tucht- en ordemaatregelen, maar
ook de niet-uitgevoerde ordemaatregelen. Het Comité P en de Algemene Inspectie denken
momenteel samen na over een mogelijk gemeenschappelijk aangiftesysteem dat in een latere
fase tot systematische monitoring kan leiden (cf. Deel IV, B.).
322 Deze rapporten kunnen geraadpleegd worden op de website www.comitep.be.
323 De jaarverslagen van het Comité P zijn te raadplegen op www.comitep.be.
244