Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

etreffende integriteit ondernomen in de organisatie, de mate waarin de geïnterviewden
veranderingen opmerken met betrekking tot integriteit, de mate waarin integriteit bespreekbaar is,
etc. (Lamboo, 2005).
Men kan kwalitatieve methoden ook combineren met kwantitatieve methoden. Men kan
bijvoorbeeld aan respondenten eerst vragen om een kwantitatieve vragenlijst in te vullen. Een
week later worden tijdens een groepsdiscussie de resultaten van deze vragenlijsten met de
respondenten besproken. Uit deze discussies kan men relevante informatie distilleren voor
toekomstige acties betreffende integriteit (Nijhof e.a., 2003).
Ook risicoanalyses kunnen beschouwd worden als metingen van integriteitsbeleid. Daarnaast
maakt men meer en meer gebruik van checklists voor het inventariseren van het
integriteitsbeleid. Zo heeft de Algemene Rekenkamer van Nederland een checklist ontwikkeld,
die gebruikt werd om de initiatieven op het gebied van integriteit in kaart te brengen. Deze
checklist werd ter invulling voorgelegd aan de medewerkers van de verschillende Nederlandse
overheidsdiensten. De resultaten van deze checklist fungeren als een nulmeting betreffende
integriteitszorg. 320 Ook het Belgische Rekenhof is recent gestart met de peiling naar de
integriteitsinitiatieven in de federale overheid (Van West, 2007).
Een integriteitsbeleid kan men ook kwantitatief in kaart brengen door de uitvoering van een vorm
van zelfrapportageonderzoek. Aan de medewerkers wordt dan gevraagd om een survey in te
vullen, waarin hen gevraagd wordt in welke mate bepaalde beleidsinstrumenten in de organisatie
aanwezig zijn. Zo houdt de organisatie zich een spiegel voor en kan ze nagaan in hoeverre de
gehanteerde beleidsinstrumenten daadwerkelijk gekend en geïntegreerd zijn in de organisatie.
Bovendien duiden deze zelfrapportages op domeinen van verbetering, waaraan men in de
toekomst kan werken (Nijhof e.a., 2003).
2.4.2. ETHISCH WERKKLIMAAT/CULTUUR
Ethisch klimaat wordt vaak in één adem genoemd met cultuur. Of cultuur en klimaat werkelijk van
elkaar verschillen, blijft onderwerp van discussie. Het onderzoek rond beide thema’s vertoont in
zekere mate een overlapping, doch niet helemaal. Beide begrippen verwijzen in het algemeen
naar (percepties van) gedeelde waarden en normen (Schein, 1996). Cultuur wordt echter veelal
opgevat als het geheel van zowel de diepere, onderliggende en vaak onbewuste aannames, als
minder diepe normen en zelfs oppervlakkige artefacten waarin deze uitdrukking vinden. Klimaat
daarentegen, wordt vaak beschouwd als een (meer oppervlakkige) uiting van cultuur.
De onderzoeksequipe opteert, wat het ethische werkklimaat betreft, voor de definitie van Victor
en Cullen (1987) daar deze definitie het sterkst ontwikkeld is en daarenboven het vaakst wordt
320 Zie http://www.rekenkamer.nl/cgi-bin/as.cgi/028000/c/start/file=/9282302/modules/gznf03jw.
239