Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

Huberts e.a. (1996) voerden een internationale expert-panelsurvey uit waarbij 257 respondenten
uit 49 landen een vragenlijst beantwoordden over overheidscorruptie en –fraude, over de
omstandigheden die deze integriteitsschendingen in de overheid veroorzaken en over de
methoden en strategieën die als effectief worden aanzien om publieke corruptie en fraude te
bestrijden. Het panel van experts bestreek verschillende landen en beroepsmatige
achtergronden. De studie onderzocht geen eigenlijke corruptie- en fraudezaken in een land, maar
peilde naar de percepties van de experts op gebied van fraude en corruptie in de overheid.
2.3.2. SLACHTOFFERBEVRAGINGEN
Men probeert corruptie of ander laakbaar gedrag ook te meten door mensen te bevragen over
hun slachtofferschap. Deze bevragingsvorm is echter vrij risicovol. De houding die onder de
burgers leeft is immers het gevolg van een mix van zowel werkelijke ervaringen als van algemene
indrukken over (politie)ambtenaren. Deze algemene indrukken zijn in sterke mate gevormd door
de media of door zaken die veel weerklank kregen, waardoor men zich de vraag kan stellen over
hun representativiteit. Bovendien zijn integriteitsschendingen steeds verhulde activiteiten en
hebben schendingen zoals corruptie of fraude vaak geen duidelijk identificeerbaar slachtoffer dat
hierover zou kunnen rapporteren in een bevraging. Tot slot is er natuurlijk het probleem van
sociale wenselijkheid (Beyens, Goethals, Ponsaers en Vervaeke, 2002: 164; Huberts e.a., 2005:
284-285).
Een bekende toepassing van dit type publieksbevragingen zijn de door Gallup International
uitgevoerde onderzoeken. 318 In 1997 lanceerde Gallup International een survey waarbij 30.000
individuen in 44 verschillende landen werden ondervraagd over hun perceptie van corruptie door
middel van face-to-face gesprekken of via telefoonenquêtes. Deze survey vroeg de respondenten
op specifieke wijze om de graad van corruptie binnen specifieke subgroepen van mensen,
inclusief politieambtenaren, te evalueren. Deze wijze van bevraging liet toe om verschillende
vormen van corruptie binnen een bepaald land in beeld te brengen (Lowry, Nio en Leitner, 2003).
Een ander voorbeeld van een bevraging naar slachtofferschap van corruptie is de International
Crime Victim Survey van de UNCICP. 319 In meer dan 60 landen over de gehele wereld,
waaronder België, werd een representatieve steekproef van 2000 burgers bevraagd over hun
ervaringen met diverse vormen van misdaad. Sinds 1996 worden bij de respondenten eveneens
gepeild naar hun ervaringen als slachtoffer van overheidscorruptie (Huberts e.a., 1996).
318 Zie www.gallup-international.com.
319 Zie www.unicri.it/wwd/analysis/icvs/index.
237