Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

Het stappenmodel van Cooper (cf. Deel V, 1.3.C.) wordt best toegelicht aan de hand van een
concrete casus en dat zal hier, bij wijze van voorbeeld, ook gebeuren. Typisch wordt bij het begin
van dit tweede deel aan de deelnemers gevraagd om de casus te lezen, waarna het model wordt
toegelicht tegen de achtergrond van deze casus. Daarna worden nog een tweetal door de trainer
rondgedeelde casussen plenair behandeld, waarna de casussen van de deelnemers zelf (die
doorgaans vooraf opgestuurd werden naar de trainer) aan bod komen, al dan niet vooraf
besproken in aparte groepjes. De trainer bewaakt hierbij telkens dat alle stappen doorlopen
worden en dat er geen worden overgeslagen. Anders zal de training weinig impact hebben op de
latere redeneringen in de praktijk. Uiteraard kan achteraf wel gediscussieerd worden over het nut
van elk van de stappen, maar men kan dit pas echt beoordelen nadat men zelf effectief eens alle
stappen doorlopen heeft in een aantal oefeningen.
Het model werd hoger reeds voorgesteld (cf. 1.3.2.3.4.1.), maar wordt hier verder toegelicht aan
de hand van een voorbeeld. In een training kan het model om didactische redenen aangepast
worden. Voor sommige doelpublieken kan het als te academisch en complex ervaren worden en
dan kan men het model herformuleren in termen van praktische vragen. 312
In een eerste stap wordt het dilemma zo objectief mogelijk beschreven. Omdat het hier om een
fictief voorbeeld gaat waarvan de beschrijving door de trainer wordt rondgedeeld, is dit hier niet
echt een probleem. In de praktijk is dat echter minder evident dan het op het eerste zicht lijkt. Een
ethisch dilemma gaat immers vaak gepaard met sterke emoties en dan is het niet altijd
gemakkelijk om een objectieve beschrijving te geven, zonder een al een te sterk waardeoordeel
in de beschrijving te stoppen.
Jij bent Erik, een politieambtenaar in een politiezone van een vijfhonderdtal medewerkers. Je
werkt op de dienst interventie en hebt een zeer aangename relatie met je teamleden. Buiten de
diensturen organiseren jullie regelmatig uitstapjes. Eén van je collega’s, Jan is een zeer
aangename persoon en een goede persoonlijke vriend. Hij heeft de laatste tijd echter wat
huiselijke problemen, die ook hun weerslag hebben op het werk. Hij is vaak slechtgeluimd en
opgehitst, ook in contact met de burger. Reeds een aantal keren heeft hij zich verbaal zeer
agressief gedragen tegenover burgers, met wat geduw en getrek tot gevolg. Eén burger heeft hij
zelfs een slag tegen het hoofd gegeven. Je voelt je hier als teamlid wat ongemakkelijk bij en hebt
hem hier al over aangesproken. Hij wuift je opmerkingen echter weg en stelt dat men in onze
huidige samenleving harder moet zijn ten opzichte van de mondige burger. Je bent het niet alleen
oneens met zijn huidig gedrag tegenover burgers, maar vreest dat hij op een bepaald moment
nog verder zal gaan. Je vraagt je af of je zijn gedrag en je vrees voor een mogelijke escalatie van
312 Analyse op basis van proefdilemmatraining (Politiezone HERKO, 3 oktober 2007).
228