Toolbox deontologie bij de politiediensten.pdf - Algemene Directie ...

• Goede communicatie in het proces is onontbeerlijk.
• Een halfslachtige uitvoering van de risicoanalyse kan een averechts effect hebben. Indien
met de aanbevelingen niets gedaan wordt, kan bij de medewerkers een gevoel van cynisme
ontstaan, waardoor het belang dat zij aan integriteit hechten zelfs kan afnemen.
• Een risicoanalyse betreffende integriteit wordt best niet afzonderlijk uitgevoerd, maar wordt
idealiter ingebed in een bredere auditstrategie.
• Voorbeeld uit de praktijk
Voorbeeld in de Belgische politie
De directie preventie en bescherming van het welzijn op het werk (DSW) van de federale politie
heeft een risicoanalyse inzake integriteit uitgevoerd. Voor de risicoanalyse werd door de DSW de
aangepaste methode van Kinney geselecteerd. Deze globale, participatieve risicoevaluatiemethode
heeft als opzet de prioriteiten betreffende de te beschermen belangen
enerzijds en inzake risicogedragingen anderzijds te bepalen (FOD Werkgelegenheid, Arbeid en
Sociaal overleg, 2006). Door brainstorming, geleide discussies en tussentijds overleg komt men
tot één exhaustieve lijst met de risicogedragingen en één met de te beschermen belangen. Door
het grote aantal deelnemers was het instrument niet goed werkbaar en heeft men de groep
verder onderverdeeld in kleinere werkgroepjes. De resultaten van de verschillende werkgroepjes
werden op het einde van de rit samengelegd en de dertien meest ernstige risicogedragingen voor
de federale politie werden op een rijtje gezet. 139
Andere ‘goede praktijken’
• Het Bureau Integriteit (BI) van de gemeente Amsterdam 140 gebruikt een risicoanalyse waarbij
een aantal uiteenlopende onderzoekstechnieken gebruikt worden. Op die manier tracht men
een zo volledig beeld van de integriteitsrisico’s te schetsen.
Het hart van de methodiek wordt gevormd door participerende observatie. Risicoanalisten
zijn aanwezig bij of nemen deel aan de uitvoering van het dagelijkse werk, werkoverleg en
pauzes. Ze maken aldus korte tijd deel uit van de dienst. Zo krijgen de analisten een
gedetailleerd inzicht in de bestaande werkwijzen en de manier waarop werknemers met elkaar
en met leidinggevenden omgaan, maar ook in de kwetsbaarheden die er in de organisatie
bestaan ten aanzien van integriteit. In sommige gevallen worden werkzaamheden per functie
of activiteit bestudeerd (bijvoorbeeld onthaal), in andere gevallen worden proces en
werkzaamheden chronologisch geobserveerd (bijvoorbeeld een rechercheonderzoek). Tijdens
de observaties worden contacten gelegd met medewerkers en wordt met hen gesproken over
139 N. (2003). “Eerste initiatieven voortvloeiend uit de risicoanalyse”. Infonieuws. 1470: 1-2.
140 Gebaseerd op een interview met Bas Van Delden. 21 maart 2007. 14u t/m 16u. Bureau Integriteit. Amsterdam en op
informatie beschikbaar op http://www.amsterdam.nl/gemeente/diensten_bedrijven/bureau_integriteit.
122