Flexibele inzet van personeel in productiebedrijven - TNO

Praktijkvoorbeelden, Trends, Effecten, Instrumenten
2.2 Trends en veranderingen op de arbeidsmarkt
Naast de wijzingen in het werkaanbod, speelt ook de beschikbaarheid van de arbeid
een belangrijke rol in de flexibiliteitsbehoefte. Medewerkers willen meer of minder
werken, of op andere tijden. Ze willen ook meer afwisseling en minder werkdruk. Een
belangrijke taak van de managers is het afstemmen van de gewenste arbeidscapaciteit
op de werkelijke capaciteit. Hierbij gaat het er niet alleen om genoeg mensen,
maar ook de juiste mensen te hebben.
Gebrek aan vakbekwaam personeel
Ongewenst verloop of verandering van het werkaanbod kan leiden tot een kwantitatief
of kwalitatief personeelstekort. Bij een kwantitatief personeelstekort zijn er te
weinig medewerkers, bij een kwalitatief personeelstekort zijn er onvoldoende medewerkers
met de juiste kwalificaties. Afhankelijk van de situatie op de arbeidsmarkt is
de vervulling van de vacatures makkelijker of moeilijker. Kandidaten hebben niet de
juiste kwalificaties of ervaring. Ze willen minder werken of juist meer of alleen op
specifieke (afwijkende) tijden. Of ze hebben andere wensen ten aanzien van de functie
en de functieuitoefening. In een ruime arbeidsmarkt heeft de organisatie het voor het
kiezen. De organisatie zal in dat geval kiezen voor de kandidaat die het beste past. In
een krappe arbeidsmarkt valt er voor de organisatie veel minder te kiezen. Dan moet
deze meer tegemoetkomen aan de wensen en eisen van de kandidaat. In beide gevallen
vraagt de vervulling van de vacature de nodige flexibiliteit van beide partijen.
Kwalificaties huidig personeel
Door de steeds kleinere series en de steeds grotere diversiteit moet veel meer omgeschakeld
worden. Medewerkers moeten dit voor een belangrijk deel zelf kunnen uitvoeren.
Ook de inzet van moderne technologieën leidt tot hogere eisen aan de kwalificaties
van medewerkers. De hogere kwalificaties maken het moeilijker om personeel,
zeker op korte termijn, te vervangen. De inleertijd neemt immers toe. Dit kan problematisch
zijn bij een gebrek aan vakbekwaam personeel. Scholing is dan een voorwaarde
voor continuïteit.
Toenemende eisen aan de kwaliteit van de arbeid
De kwaliteit van de arbeid heeft betrekking op de arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden
en arbeidsvoorwaarden. Op elk van deze vlakken stellen medewerkers eisen
aan hun werk.
Arbeidsinhoud
Uit onderzoek blijkt dat niet zozeer de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden
zorgen voor binding en betrokkenheid van de medewerker als wel het werk zelf.
Mensen moeten vooral plezier hebben in hun werk. In de eerste plaats betekent dit
dat ze de aard van het werk leuk moeten vinden. Iemand die geen belangstelling en
13