Handboek Slibgisting - Stowa

StoWa 2011-16 HANDBOEK SLIBGISTING
Bij de interpretatie van de getallen moet gerealiseerd worden dat brandstofgassen een hoge en
een lage verbrandingswaarde kennen. Voor de hoge verbrandingswaarde is de condensatiewarmte
meegeteld van de waterdamp die bij de verbranding ontstaat. Voor de lage waarde is deze niet
meegeteld. Analoog spreekt men van een hoge en een lage Wobbe-index: de hoge Wobbe-index is
berekend op basis van de hoge verbrandingswaarde, en de lage Wobbe-index op basis van de lage
verbrandingswaarde. “Wobbe-index” slaat normaal gesproken zonder meer op de hoge index.
Een brander die is afgesteld voor een bepaald brandstofgas, zal bij omschakeling naar een
andere gassamenstelling zijn thermisch vermogen slechts behouden als de Wobbe-index van
het gas niet teveel verandert. Bij een te grote afwijking in Wobbe-index zal de brander niet
goed meer functioneren, en moet hij opnieuw worden afgesteld. In de praktijk wordt een
schommeling van 5% nog aanvaardbaar geacht (uiteraard zijn er nog andere factoren waar
men rekening mee moet houden zoals vlamtemperatuur, zwavelgehalte enz.).
2.4.5 SLIBEINDVErWErKING
Na slibgisting zijn er meerdere situaties denkbaar voor verdere verwerking. Meest voorkomend
is dat na de slibgisting het slib direct wordt ontwaterd. Het kan echter ook voorkomen
dat in het geval van een centrale slibontwatering het slib direct, of na eventuele indikking,
naar de centrale slibontwatering wordt getransporteerd. Nadat het slib is ontwaterd, wordt
het naar een slibeindverwerking getransporteerd, voor vrijwel al het slib is dit als laatste stap
een verbrandingsstap. Hiervoor kennen we in Nederland de volgende gangbare praktijk:
• monoverbranden van slib;
• drogen van slib en afvoer naar een energiecentrale of cementindustrie;
• composteren (biologisch drogen) van slib voorafgaand aan verbranding;
• meestoken van ontwaterd slib bij een afvalverbrander.
Voor alle methoden van eindverwerking stelt de eindverwerker in zijn contract eisen voor de
acceptatie van het slib. Deze acceptatie-eisen variëren per type eindverwerking en zijn gelijk
belangrijke invloedsfactoren om rekening mee te houden bij het toepassen van slibgisting. In
de slibketen vervult de slibgisting namelijk een belangrijke en strategische schakel.
VErBraNDINGSWaarDE
Anno 2011 wordt via alle slibeindverwerkers (dus ook na droging en compostering) het slib
uiteindelijk verbrand of meegestookt. Vanwege deze eindbestemming is de verbrandingswaarde
van het slib, in combinatie met het drogestofgehalte, de belangrijkste acceptatie-eis.
De verbrandingswaarde wordt gedefinieerd als de hoeveelheid warmte die vrijkomt bij volledige
verbranding van een stof of materiaal, voor zuiveringsslib uitgedrukt in MJ per kg DS.
In plaats van verbrandingswaarde wordt ook wel gesproken over stookwaarde of calorische
waarde. Het bereik dat door de verschillende eindverwerkers wordt opgegeven ligt voor ontwaterd
slib gemiddeld tussen 11 en 16 MJ/kg DS. Binnen dit bereik vallen overigens slibben die
wel of niet een slibgisting hebben doorgaan.
De verbrandings- of stookwaarde van slib kan als volgt worden berekend:
20
H slib = (ODS * H organisch ) * DS – H verdamping water * (1 - DS) (2-8)
Met:
Hslib = stookwaarde in GJ per ton slib materiaal;
Horganisch = 21,318 GJ/ton ODS (organische drogestof);
ODS = organisch gehalte in de drogestof in (%);
DS = drogestof gehalte van het slibmateriaal in (%);
= 2,258 GJ/ton (verdampingswarmte van water.
H verdamping water