rapport 2000-08 - Stowa

het maaisel opgelost worden. Dit ecologisch maaibeheer vergt inlevingsvermogen en overleg
met uitvoerders en gebruikers van aanliggende gronden. Met adquate vooriiihting valt veel te
bereiken.
Rietoevers kunnen, indien noodzakelijk, eens in de twee jaar in de winter gefaseerd gemaaid
worden. Hierbij blijft steeds een deel van de oever ongemaaid, zodat altijd dekking biedende
vegetatie aanwezig is en ook ongemaaide grazige of lauidige deler. Hier kunnen bijvoorbeeld
insekten als vlinders en loopkevers overleven totdat de gemaaide vegetatie zich heeft hersteld,
De oever biedt dekking aan oevergebonden zoogdiieren. In de netkragen kunnen netvogels gaan
broeden.
In sommige situafes blijkt het mogelijk minder vaak te maaien. Soms kan zelfs eon beheer van
'niets doen' worden toegepast. Dit is natuurlijk wel aniankelijk van de functies van de watergang
en het vastgestelde streefbeeld. In de Keur zou mimte gecreëerd moeten worden voor een
bredere interpretatie ten behoeve van ecologisch beheer. Zeker bij overdimensioneruig liggen
Kir mogelijkheden.
Het schonen van de watergangen kan het beste in het najaar gebeuren met behulp van een
maaikod, omdat w de minste schade aan flora en fauna wordt toegebracht.
Het inscharen van vee in oevers kan gtote invloed hebben op zowel de vegetatie als de stabuiteit
van de oevers. Beweiding heeft twee componenten: betreding en begrazing. Bij een zware
betreding van de oevers wordt het profiel vertrapt. Zeer extensieve betrediig kan positief zijn,
doordat de variatie in het microreliëf hierdoor vergroot wordt. Of dit ook tot grotere diversiteit
in de vegetatie leidt, hangt vooral af van de voedseltijkdom in de oever. Een lichte begrazing
heeft veelal hetzelfde effect als maaien en afvoeren, en is soms aan te bevelen. Echter waar een
vegetatie is aangebracht of wordt bevorderd, bestaande uit waterplanten die boven het water
uitsteken zoals riet en biezen, moet begrazing worden uitgesloten. Riet en biezen worden door
vee namelijk met voorkeur gegeten. Wordt er wel vee ingeschaard dan moet de oever worden
uitgerasterd, zodat de oevervegetatie van begrazing wordt uitgesloten. Drinkplaatsen moeten
worden uitgezonderd.
Kosten
Het mag duidelijk zijn dat de vraag of natuurvriendelijke oevers duurder of goedkoper in
onderhoud zijn, alleen beantwoord kan worden als specifieke gegevens vastgelegd worden. Het
is daarom aan te bevelen het uitgevoerde onderhoud te registreren.
Monitoring en evaluatie
Eén van de belangrijkste conclusies van deze studie is dat er in de praktijk weinig aandacht
wordt besteed aan het vastleggen van de uitgangssituatie, monitoring van ontwikkelingen en
evaluatie. Daardoor is in veel gevallen nauwelijks na te gaan of de aanleg van de natuur-
vriendelijke oever heeft geleid tot verhoging van de natuurwaarden, en w ja in weke mate. Het
is aan te bevelen meer monitoringondemek uit te voeren om beter inzicht in de ontwikke.lingen
te kunnen krijgen. Teneinde enigzins inzichtelijk te maken hoe men deze leemte zou kunnen
invullen wordt in bijlage 6 uiteengezet op weke wijze een monitonngondenoek opgezet kan
worden. Daarnaast wordt verwezen naar specifieke literatuur en handboeken, de titels zijn in 8
6.2 weergegeven. Verschillende rapportages over monitoring aan nahiurvnendelijke oevers, die
in de afgelopen jaren zijn verschenen, worden genoemd in 8 6.3.
- .
STOWA - Nstuwnendelijke oevers. Evaluatie van de stand van zaken in Nederland
pagina 87