rapport 2000-08 - Stowa

Bij de objecten langs beken zijn met name grondwerk en oeverbeplanting (bomen en struiken)
toegepast. Langs sloten is relatief vaak sprake van taludversterkende matten en aanplant van
oeverplanten. Bij kleine rivieren zijn vele verschillende materialen toegepast en bij de
weteringen, vaarten en kanalen vrijwel alle materialen. Bij de laatstgenoemde wateitypen zijn
materialen voor golfdempende constructies (breuksteen. schanskorven, damwanden) veel
gebruikt, vaak in combinatie met netaaoplant in een plasberm of rietstrook. Langs de meren en
plassen is vaak riet aangeplant, soms in combinatie met een golfdempende constructie van
breuksteen of van damwand. Voor de objecten langs kreken geldt een variëteit aan materialen,
vaak in combinatie toegepast; ook hier is vaak riet aangeplant.
5.3 Algemene conclusies n.a.v. evaluatie geselecteerde objeeten
Uit de 457 objecten is een selectie van 165 objecten gemaakt. Door middel van een uitgebreide
enquete is per object nadere informatie opgevraagd. Dankzij een respons van 78% is meer
gedetailleerde informatie verkregen van 128 objecten, verspreid over 88 verschillende watexen. De
hierna weergegeven conclusies zijn gebaseerd op praktijkervaringen met betrekking tot verschil-
lende watertypen, die vaak gemeenschappelijke kenmerken hebben. Het formuleren van conclusies
per watertype is daarom achtenvege gelaten. Verwezen wordt naar de beschrijving in hoofdstuk 4.
Algemeen
De ervaringen zijn veelal positief, wel moet men leereffecten incalculeren. De voorbereiding
vergt veel tijd. Het motto 'een goede voorbereiding is het halve werk' gaat bij natuurvtiendelijke
oevers zeker op.
Het begrip natuurvriendelijke oever is bij de Waterschappen algemeen bekend gebleken, de
toepassing varieert echter zeer sterk. De inbreng van ecologen in dienst van een waferbeheerder
kijkt van groot belang.
Bereiken doelstellingen
De (algemeen geformnleerde) doelstelling is voor 72% van de objecten bereikt. Voor een aantal
objecten geldt dat ze te recent zijn uitgevoerd om dit te kunnen stellen. Slechts 5 van de 128
onderzochte objecten worden door de beheerders als mislukt beschouwd, onder andere omdat
het profiel niet juist ontworpen is geweest, beplanting Net is aangeslagen, of een onderdeel van
de oever is weggespoeld.
Uitvoering
Indien tijdens het proces telkens andere personen, met eventueel eigen inzichten bij de uit-
werking en realisatie betrokken raken is er een zeker risico op verandering van het ontwerp. Er
zijn objecten bekend waar de oorspronkelijke ontwerpvisie niet meer terug te vinden is in het
gerealiseerde werk. Een voortdurende betrokkenheid van de ontwerpers is derhalve gewenst.
Bij het grondwerk is intensieve ecologische begeleiding noodzakelijk gebleken. Het achterwege
blijven van deze begeleiding kan leiden tot een 'te suakkc' uitvoering van het werk. In sommige
heeft gebrek aan inzicht in de ecologie geleid tot een puur civiekhniscb werk.
Vanuit ecologisch oogpunt bezien zijn daarbij kansen gemist.
Ook bij het onderhoud is begeleiding door middel van 'ecologisch toezicht' wenselijk.
Constructies
In de praktijk blijken smalle stroken niet altijd aan de verwachtingen te voldoen. Enerzijds
omdat zij kwetsbaar zijn (golfslag), anderzijds omdat de- ruimte voor natuurwaarden (in de zin
van leefgebieden enlof ecologische verbindiigszone) te beperkt is. De smalle rietbermen zijn
vaak na aanleg tamelijk hoog gelegen en bieden weinig of geen ruimte voor aan het natte m ik
gebonden natuurwaarden. Het zijn dan feitelijk meer milieuvriendelijk uitgevoerde oever-
verdedigingen dan ecologische verbiingsmnes.
STOWA - Natuumiendeiijke oevers. Evaluaöe vaa & srand van zaken in Nederland