rapport 2000-08 - Stowa

Hierna wordt kort ingegaan op de resultaten van het onderhavige ondmoek. Voor meer infomiatie
wordt verwezen naar studies die specifiek op beelrherstel gericht zijn geweest: de projecten 'Beken
stromen' (STOWA, 1995,1996) en 'Project Usvogei' (Van der Vlies, 1996).
Algemene beschrijving
De. 13 beschouwde objecten zijn relatii recent heringericht (vanaf 1992). De feitelijke ingrepen
betreffen in de meeste gevallen niet deen de oevers, maar zijn veelal aanpassingen aan het
complete stroomprofiel en de loop van de beek. Ten aanzien van de doelstellingen lig de nadruk op
natuurontwikkeling en het vervullen van functie als ecologische verbindingsmne. Zie îabei 13.
De objecten zijn allen in Hoog-Nederland gelegen (heuvelland en hogere zandgronden). Het
(mede)gebruik van de omliggende gebieden is agrarisch, met uitzondering van de Hemelbeek met
een natuuminctie. De gebrniksfunctie van de beek op zich is in alle objecten de afvoer van water.
De oorspronkelijke & bestaat in de meeste gevalien uit zand. ~eemvonnt de ondergrond bij de
Voer en komt tevens voor bij de Oude Bomsche beek en de Schipbeek.
in bijlage 7 is een overzicht gegeven van naam wam, beheerder, lengte, doelstelling en streefbeeld.
Hierbij valt op deze objectenectenv&lal langere trajecten beslaan (gemiddeld 3.350 m), hetgeen aansluit
bij de veelal integrale opzet van beekherstelprojecten.
Voor de meeste objecten is een streefbeeld vastgesteld, de strekking daarvan varieert. Genoemd
worden onder andere streven naar gradiëntsituaties, spontane ontwikkelingen. toelaten van meer
dynamiek en beschaduwing door oeverbeplanting.
Inrichting
In de oorspronkelijke situatie is veelal sprake van sterk genormaliseerde beken met een nom-
profiel, (gedeeltelijk) beschoeid met perkoenen en puinbestorting. De herinrichting van beken
betreft in de meeste gevallen het aanpassen van de vorm van het stroomprofiel en de loop zelf. Bij
de herinrichting worden meestal geen hade materialen toegepast, wel wordt beplanting gebm'i
om stabiliteit aan de oever te geven daar waar de oever binnen bepaalde grenzen moet blijven
liggen. Constructief gezien is grondwerk (vergraving) in veel gevallen het meest belangrijk. De
gemiddelde breedte van de oever bedraagt 4 m.
in de Kroonbeek zijn vijf verschillende driehoekskribben aangelegd. De Kroonbeek is een zeer
sterk genormaliseerde beek waar de oorspronkelijke eigenschappen van een beek vrijwel
verdwenen zijn. Door het aanleggen van deze knbben heeft men willen nagaan of de variatie in
stroomsnelheid weer kan worden mggebracht.
in de Voer is Maassteen toegepast om diversiteit in stroming te creëren. De aanpassingen bij de
Kingbeck zijn gedaan om het "lekken" van de beek tegen te gaan door de bodem en de oever te
bekleden met klei.
Bij de Esvelderbeek is een aqua-florarol aangebracht om de oever tijdelijk te stabiliseren.
Een overzicht van de ingrepen is gegeven in bilage 8.
Plantmateriaal
Bij vijf objecten is plantmateriaal op de oever aangebracht. Hierbij gaat het in alle gevallen om
zwarte els en bij enkele objecten ook es, struikvormers en wilg. Langs de Groenlose Slinge is
bovendien in de oevenone riet aangeplant. Bijlage 9 geeft een ovmicht van de aanplant.
Het plantmateriaal is voor zover bekend inheems en uit de regio afkomstig. De vitaliteit van de
beplanting wordt -voor zover bekend- als goed beoordeeid.
Bij de andere objecten heeft men bewust gekozen voor spontane ontwikkeling van de vegetatie.
STOWA - Nshrumieodclijke oevers. Evaluatie van de s W van zeLni in Nednland + 59