rapport 2000-08 - Stowa

Er moet vanuit worden gegaan dat riet pas na twee groeiseizoenen een wezenlijke bijdrage aan
de oeverstabiliteit kan leveren. Dit kan betekenen dat een tijdelijke voorziening gewenst (tijde-
lijke beschoeiing). Liesgras leidt vaak tot problemen (dominantie). Aanplant van deze soort is
niet aan te raden, deze soort komt vaak vanzelf. Verder is het soms niet eens nodig om riet alof
andere plantensoorten aan te planten: een reeds aanwezige rietvegetatie kan in staat zijn om de
gehele oever binnen korte tijd te begroeien.
De indruk bestaat dat in zeekleigebieden toepassing van plantmateriaal nodzakelijk is om een
snelle vegeîatieontwikkeling te verkrijgen. In zandgebieden is plantmateriaal niet altijd strikt
noodzakelijk omdat spontane ontwikkeling binnen 3 jaar voldoende optreedt.
Het planten van oeverplanten in wateren waar grote kans is op vraat door watervogels, mus-
kusratten edof vee kan tot mislukking leiden. Een (ecologisch) voorondernek ter plaatse en
afspraken over het plaatsen van een raster kunnen dergelijke mislukkingen doen voorkomen.
Ook moet van tevoren rekening worden gehouden met peilwisselingen en (extkme) piekaf-
voeren. Dit om te voorkomen dat kostbare aanplant niet aanslaat of zelfs wegspoelt.
Beheer en onderhoud
Na ontwerp en aanleg moet een zeker beheer en onderhoud plaatsvinden. Het beheer is in veel
gevallen medebepalend voor het verkrijgen van een functionele en ecologisch aantrekkelijke
oever. Het onderhoud is even belangrijk als de inrichting. Het niet aanpassen van het beheer-
schema en bestek, ontbreken van nazorg bij aanplant, het gebruik van een klepelmaaier, het niet
afvoeren van maaisel leiden tot ongewenste situaties die de ontwikkeling van natuurwaarden
beperken of zelfs teniet doen.
Een beheerplan of specifiek onderhoudsbestek is noodzakelijk om te voorkomen dat ongewenst
op traditionele wijze gewerkt wordt. Hierin kan ook vermeld worden wanneer tijdelijke voor-
zieningen verwijderd moeten worden. De indruk bestaat dat dit vaak niet wordt vastgelegd.
Verrijking van de bodem en verstikking van de zode door het achterlaten van maaisel moet
voorkomen worden. Ook voedselverrijking door het deponeren van bagger in de oeuer moet
vermeden worden. Uitgangspunt zou maaien én afvoeren van het maaisel moeten zijn.
Een gefaseerd maaibeheer is aan te bevelen. Daarbij blijft steeds een gedeelte van de vegetatie
staan, hetgeen voor diverse diergroepen van essentieel belang is. Maaisel kan voor een aantal
diersoorten goed van pas komen. Het kan op hopen gezet worden zodat er broedgelegenheden
STOWA - NatInIrvriendelijke oever?,. Evaluatie van & stand van zakm in Nederland Samen~atting, pagina l l