rapport 2000-08 - Stowa

De helderheid van het water en daarmee de hoeveelheid zonlicht dat in het water kan doordringen,
is van belang voor & groei van waterplanten. Een doonicht van 40 cm geldt in Nederland als
grenswaanie. Helder water heeft een doorzicht van meer dm 1 meter. Het doonicht in een
waterloop wordt bepaald met een zogenaamde Secchi-schijf. Met name bij groten en diepere plas-
bermen kan het doorzicht aanvullende i nfode opleveren over de situatie ter plaatse.
De nairgraad @H) bepaalt sterk de oplosbaarheid van chemische elementen. Enerzijds kan de pH
bewerkstelligen dat nutriënten niet beschikbaar komen voor organismen, andenijds kunnen hoge
concentraties toxisch zijn voor organismen. Met draagbare meetapparatuur kan de zuurgraad in het
water nabij de oever worden bepaald.
Ammoniak
Ammoniak (NH3) is voornamelijk afkomstig van de (intensieve) veehouderij. Het reageert met het
(atmosferische) water en vormt ammonium (NHq+). Dit ammonium werkt indirect verzurend, want
het wordt in de bodem en in het oppervlaktewater eerst omgezet in nitraat. Daar zijn nitrificerende
bacteriën voor verantwoo~delijk. In lage concentraties is ammonia een belangrijke stikstofbron. In
hoge concentraties kan ammonia echter een belangrijke invloed hebben op de samenstelling van de
waterplantenvegeuities. De giftigheid is amantrelijk van de temperabiur, de pH en de gevceligheid
van de plant zelf (Bloemendaal & Roelofs. 1988). Deze parameter kan in routebepalingen van de
waterkwaliteitsbeheerders worden meegenomen.
Met deze. parameters wordt de voedselrijkdom van het water weergegeven. Hoe lager de gehaltes
van deze pammters zijn, hoe gevarieerder de samenstelling van de flora en (macro)fauna Deze
parameter kan in routebepalingen van de waterkwaliteitsbeheerders worden meegenomen.
Metingen
De waterkwaliteitsbeheerders hebben meestal vaste monsterpunten die volgens een bepaald me&-
programma worden bemonsterd op bovenstaande parameters. Locaties waar natuurvriendelijke
- -
oevers worden ineerícht vallen veelal buiten deze meeînetten. Er is derhalve extra monitoring-
inspanning gewenst om gegevens over deze locaties te verkrijgen en ontwikkehgen te volgen.
Meetmethoden en uitwerking van gegevens zouden in mutinematige meetprogramma's kunnen
worden opgenomen.
Waterkwantiteit
Aanslibbing kan leiden tot een reductie van de waterkolom. Daarnaast is het slib wat wordt afgezet
vaak belast met ammonium, sulfide en zware metalen of PAK. Slibafzetting kan de hoofdoonaak
zijn van het verdwijnen enlof schaarser worden van diverse waterplanten. Ook veel macrofauna-
soorten kunnen hierdoor een voor hen geschikt habitat kwijtraken. Het is aan te bevelen uizicht in
mogelijke aanslibbing te verkrijgen alvorens een plasberm wordt ontworpen. Het verkrijgen van
inzicht in de aanslibbing na aanleg is ook van belang, dit kan door het monitoren van de
waterdiepte in plasbarnn.
Stroomsnelheid
Stroming (stroomsnelheid) is een belangrijke factor voor het voorkomen van soorten. Voor de
waterafvoer zijn de kanalen dusdanig gedimensioneerd dat zij een beperkte stroming vertonen. De
waterbeweging in en nabij de oeverstroken worden voornamelijk veroonaalt door scheepgolven.
Inzicht in de mate waarin golven optreden is van belang bij het ontwerp van de oever. Dit inzicht
kan vexitregm worden door &gen te venichten tijdens het passeren van schepen.