Handboek debietmeten in open waterlopen - Wageningen UR E-depot
Handboek debietmeten in open waterlopen - Wageningen UR E-depot
Handboek debietmeten in open waterlopen - Wageningen UR E-depot
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
STOWA 2009-41 <strong>Handboek</strong> <strong>debietmeten</strong> <strong>in</strong> <strong>open</strong> waterl<strong>open</strong><br />
5.2 AAngepASTe velOciTy-AreA meThODen<br />
Er kunnen allerlei redenen zijn waarom het meetprogramma, beschreven voor de standaard<br />
velocity-area methode, moet worden aangepast. Voorbeelden hiervan zijn met<strong>in</strong>gen onder<br />
niet-stationaire omstandigheden en met<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> grotere waterl<strong>open</strong>, waar de standaard<br />
methode tijdrovend en kostbaar kan zijn. Bekende aangepaste velocity-area meetmethoden<br />
zijn:<br />
• mov<strong>in</strong>g-boat methode<br />
• deflectiemethode<br />
• drijvermet<strong>in</strong>gen<br />
In Nederland wordt de mov<strong>in</strong>g-boat methode toegepast, bijvoorbeeld voor debietmet<strong>in</strong>gen<br />
met een ADCP. De deflectiemethode en drijvermet<strong>in</strong>gen worden tegenwoordig zelden toegepast<br />
<strong>in</strong> Nederland. Om een eerste <strong>in</strong>druk te verkrijgen van de grootte van het debiet kunnen<br />
deze methoden worden toegepast of als er geen moderne meet<strong>in</strong>strumenten voor handen<br />
zijn.<br />
5.2.1 mOv<strong>in</strong>g-bOAT meThODe<br />
Rivieren <strong>in</strong> het getijdegebied of bovenrivieren tijdens een passerende hoogwatergolf vertonen<br />
een niet-stationaire strom<strong>in</strong>g, zodat ernaar wordt gestreefd de meettijd kort te houden.<br />
Onder dergelijke omstandigheden kan de “mov<strong>in</strong>g-boat” methode worden toegepast. Gezien<br />
de korte tijd waar<strong>in</strong> de met<strong>in</strong>gen worden verricht, kan de mov<strong>in</strong>g-boat methode <strong>in</strong> de praktijk<br />
alleen worden uitgevoerd met ervaren waarnemers.<br />
De klassieke mov<strong>in</strong>g-boat methode werkt als volgt. Een meetboot vaart met een constante<br />
snelheid van oever tot oever, langs een vooraf vastgestelde lijn (vaarlijn). Tijdens de oversteek<br />
wordt <strong>in</strong> een groot aantal punten de diepte gemeten met behulp van een “echosounder”<br />
bevestigd aan een frame op de meetboot. Tegelijkertijd worden de stroomsnelheden gemeten<br />
met een, eveneens aan dit frame bevestigde, stroomsnelheidsmeter die zich op een constante<br />
diepte bev<strong>in</strong>dt, zie Figuur 5-8.<br />
Figuur 5-8 pr<strong>in</strong>cipe mOv<strong>in</strong>g-bOAT meThODe<br />
De gemeten snelheid v representeert de resultante van de vaarsnelheid van de boot v en de<br />
r b<br />
stroomsnelheid van het water v . Op de volgende manieren kan hieruit de stroomsnelheid<br />
w<br />
v worden bepaald:<br />
w<br />
• Tijdens de periode dat de snelheid v wordt gemeten, worden de positie van de boot en de<br />
r<br />
hoek a tussen de vaarlijn en de as van de snelheidsmeter waargenomen met behulp van<br />
een hoek<strong>in</strong>dicator. De stroomsnelheid is nu: v = v × s<strong>in</strong> a .<br />
w r<br />
• de bootsnelheid v <strong>in</strong> elk “meetpunt” volgt uit opeenvolgende positiebepal<strong>in</strong>gen. De boot<br />
b<br />
volgt de voorgeschreven vaarlijn zo goed mogelijk, zodat de stroomricht<strong>in</strong>g ongeveer<br />
2 2 1/2<br />
loodrecht staat op de vaarricht<strong>in</strong>g. De snelheid wordt nu berekend als v = (v -vb ) .<br />
w r<br />
39
Change language