Handboek debietmeten in open waterlopen - Wageningen UR E-depot

STOWA 2009-41 Handboek debietmeten in open waterlopen
9.2 meeTDOel en meeTOnnAuWKeurigheiD
Inzicht in het dagelijkse waterbeheer, het opstellen en sluitend krijgen van een waterbalans,
de implementatie van een waterakkoord, de calibratie van een waterbewegingsmodel of de
uitvoering van de Europese Kaderrichtlijn Water zijn voorbeelden van zaken die in het meetplan
zijn beschreven en die het meetdoel bepalen. In onderstaande tabel is het gangbare
bereik aangegeven van de toegestane onnauwkeurigheid in relatie tot het meetdoel.
TAbel 9-1 vOOrbeelD vAn meeTDOelen gerelATeerD AAn De TOegeSTAne OnnAuWKeurigheiD
Toegestane onnauwkeurigheid van de debietmeting voorbeeld van een meetdoel
zeer nauwkeurig ³ 5 % modelinvoer, waterbalans en watersysteemkennis
nauwkeurig 5 % - 10 % waterakkoord, vrachtbepaling en waterkwaliteit
minder nauwkeurig ³ 10 % dagelijks waterbeheer en kleinschalig locatie-onderzoek
Met onnauwkeurigheid van de debietmeting wordt bedoeld de onnauwkeurigheid van de meetwaarde
die uit het geheel van de meting(en) voortkomt en beschikbaar is voor registratie onder de
noemer “debiet”. Dit “debiet” is de grootheid die als basis dient voor het meetdoel en als zodanig
als getalswaarde wordt gebruikt. De gewenste onnauwkeurigheid van de getalswaarde van het
debiet moet worden terugvertaald naar de meetinrichting, waarbij rekening is te houden met:
• de onnauwkeurigheid van het meetinstrument,
• de onnauwkeurigheid van de meetmethode, doorwerkend in de meetopstelling,
• de onnauwkeurigheid van de verwerkingsmethode; namelijk de wijze waarop de gemeten
grootheden worden verwerkt tot een getalswaarde van het debiet.
Is het feitelijke gebruiksdoel van de getalswaarde van het debiet niet het debiet zelf, maar de
hoeveelheidsbepaling, dan dient de gewenste onnauwkeurigheid van de debietmeting ook
daaruit te worden afgeleid. In par. 2.2 zijn de bijbehorende foutenbronnen aangegeven. Het
heeft bijvoorbeeld geen zin een nauwkeurige debietmeting te realiseren om volumina te berekenen
als meetmoment en meetfrequentie niet zijn aangepast aan de veranderingen die kunnen
optreden in het werkelijke stromingspatroon.
Onderstaande tabel geeft voor de verschillende meetmethoden aan welke meet-onnauwkeurigheid
kan worden gerealiseerd.
TAbel 9-2 KeuzeSchemA meeTmeThODe in relATie TOT TOegeSTAne OnnAuWKeurigheiD
Keuze schema meetmethode
toegestane onnauwkeurigheid debietmeting incidentele meting continue meting
≤ 5% - moving-boat methode1 - velocity-area methode2 5 - 10% - velocity-area methode3 - drijvermetingen
- verdunningsmethode
≥ 10% - verhangmethode
- deflectiemethode
1 met akoestische doppler snelheidsmeter
2 voldoende aantal meetverticalen en meetpunten in een verticaal, zie hoofdstuk 8
3 minstens 5 meetverticalen, zie hoofdstuk 8
4 recent gecalibreerde afvoerrelatie
5 niet gecalibreerde theoretische afvoerrelatie
- akoestische looptijd methode
- meetgoot4 - meetstuw4 - akoestische doppler methode
- elektromagnetische methode
- radar doppler methode
- afvoer-waterstand relatie4 - kunstwerk gecalibreerd in het veld4 - kunstwerk met Qh-relatie op basis van literatuur) 5
189