Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
STOWA 2012-37 Vissen zwemmen weer heen en weer<br />
SaMenvatting<br />
Voor de gemalen Abraham Kroes, Aalkeet Buitenpolder en Maelstede is besloten om niet de<br />
gemaalpompen aan te passen, maar de vissen een bypass als alternatieve migratieroute aan te<br />
bieden. Deze bypass betreft in alle gevallen een hevel. In het najaar zwemmen de vissen tegen<br />
de waterstroom in vanuit de polder naar de hogergelegen boezem, of naar de Westerschelde,<br />
en in het voorjaar van de boezem of de Westerschelde naar de polder.<br />
Uit het onderzoek blijkt dat waarschijnlijk het grootste deel van de passanten in het najaar<br />
nog steeds via de gemaalpomp migreert en niet via de bypass, wanneer de pompen in bedrijf<br />
zijn. Dit kon echter alleen voor Aalkeet worden vastgesteld. Bij Abraham Kroes is in 2011 niet<br />
achter het gemaal gevist en hebben we alleen de resultaten van de nulmeting in 2009. Deze<br />
laten zien dat bij een vergelijkbaar aanbod van 1,86 vissen per fuiknacht, het aantal passanten<br />
door het gemaal (5,40 per fuiknacht) ruim twee keer hoger was dan dat door de vistrap<br />
(2,07 per fuiknacht). Bij Maelstede kon in 2011 alleen de lokstroompomp eenmalig worden<br />
bemonsterd.<br />
Tijdens de monitoring in het najaar van 2011 passeerden in totaal 475 vissen ongeschonden<br />
de bypasses bij Abraham Kroes en Aalkeet Buitenpolder. Het betrof vrijwel alleen schubvis.<br />
Alleen bij Aalkeet passeerde één rode aal. In de aanbodfuiken en achter de trap werden<br />
groten deels dezelfde soorten in dezelfde verhoudingen, gevangen. Alleen ruisvoorn ging duidelijk<br />
minder door de trap dan men op basis van het aanbod zou verwachten. Voor de passage<br />
van pos bij Aalkeet geldt het omgekeerde.<br />
De vissen die de trap in het najaar zijn gepasseerd, zijn in het algemeen wat kleiner dan die<br />
in het aanbod. De lengtepiek van de vissen die de trap zijn gepasseerd ligt bij 8 cm, terwijl de<br />
aanbodpiek bij 9 cm ligt.<br />
De najaarsbemonsteringen tonen aan dat de afwezigheid van enige schade de bypass tot een<br />
geschikte migratievoorziening maakt. Om het aandeel vis dat de bypass passeert te vergroten,<br />
ten koste van het aandeel dat de gemaalpomp passeert, zijn aanvullende, geleidende<br />
vis weringen nodig.<br />
De werking van de bypasses is bevestigd door de monitoring in het voorjaar van 2012. Hoewel<br />
de bypasses bij de gemalen Abraham Kroes, Aalkeet Buitenpolder en Maelstede niet allemaal<br />
grote hoeveelheden intrekkende vis lieten zien, waren het vaak gewenste soorten die bewust<br />
van de passages gebruik maakten.<br />
70