VISSEN ZWEMMEN WEER HEEN EN WEER - Stowa

6
STOWA 2012-37 Vissen zwemmen weer heen en weer
ConClUsies en aanBeVelingen
6.1 concluSieS
6.1.1 viSveiligheid en -paSSeerbaarheid
aandeel dat Migreert via de geMaalpoMp
Vooral de categorie eurytope vissen maakt gebruik van de route via het gemaal. Het aandeel
dat deze route volgt was aanvankelijk wisselend (van ‘relatief klein’ tot ‘relatief groot’), maar
bleek bij de aangepaste kunstwerken overal ‘relatief groot’ te zijn.
Sommige limnofiele soorten lijken passage door de gemaalpomp te mijden en enkele rheofiele
soorten migreren mogelijk actief door de gemaalpomp. Voor de doelsoorten, met name
aal, zijn de resultaten minder duidelijk, omdat de gevangen aantallen voor deze soorten in
het algemeen laag zijn.
geSchiktheid bypaSS alS Migratievoorziening
De vishevels (aangelegd bij de gemalen Abraham Kroes, Aalkeet Buitenpolder en Maelstede)
functioneren naast de gemalen (er gaat vis doorheen), maar nog niet optimaal. De vis passeert
de bypasses weliswaar zonder schade, maar een groter aandeel lijkt de gemaalpomp
als migratieroute te verkiezen boven de bypass wanneer de pompen in bedrijf zijn. De effectiviteit
van de hevels zou in de toekomst verder moeten verbeteren door aanvullende maatregelen,
zoals viswering of visgeleiding, om een groter effect te hebben op momenten dat
de gemalen gelijktijdig met de hevels in werking zijn. Voor het gemaal Maelstede was in het
najaar van 2011 al wel een viswering geplaatst, in de vorm van stroboscooplampen. Het effect
van deze viswering op de uittrek door de vishevel kon echter niet worden bepaald, omdat de
hevel op dat moment nog niet functioneerde.
percentage viSSchade bij aangepaSte geMalen
Bij alle aangepaste gemalen treedt visschade op, maar het percentage is in alle onderzochte
gevallen lager dan 5% en in de meeste gevallen lager dan 1%. De schadepercentages per
gemaal en visgroep zijn na de aanpassing significant lager dan voor de aanpassing.
De overige innovatieve voorzieningen (bypasses en de inlaat Hillekade) veroorzaakten in het
geheel geen waarneembare schade aan vis, evenmin als het visvriendelijk schutten door de
Snelle Sluis.
Een relatie tussen schadepercentage en de vislengte kon, wat schubvis betreft, bij geen van de
gemalen met voldoende grote vangsten worden aangetoond. De gepresenteerde schade percentages
kunnen daarom met enige voorzichtigheid worden beschouwd als geldig voor de hele lengterange
van een soort. Dit voorbehoud maken we omdat bij gemaal Hoekpolder het percentage beschadigingen
wel toenam tot een lengte van 15 cm (tot 5,1%) wanneer de data gegroepeerd werden tot
bredere lengteklassen. Boven deze lengte gingen alle vissen echter onbeschadigd door het gemaal.
97