VISSEN ZWEMMEN WEER HEEN EN WEER - Stowa

STOWA 2012-37 Vissen zwemmen weer heen en weer
actief gebruik heeft gemaakt van de geboden uittrekmogelijkheid. Het is niet mogelijk om
absolute waarden te berekenen voor het deel van van het visaanbod dat gebruik maakt van
de migratieroute via de gemaalpompen. Wij gebruiken voor de najaarsmonitoring van 2011
dan ook relatieve waarden, verdeeld in drie categoriën (klein, intermediair, groot) op basis
van de hierboven beschreven aannames. Door het simultaan zetten en lichten van aanbod- en
passagefuiken in het voorjaar van 2012, werd een meer kwantitatieve benadering mogelijk,
waarbij de grenzen voor de onderscheiden catagorieën zijn vastgesteld op de waarden 0,25 en
0,75 van de intrekfractie.
5.1.2 vergelijkbaarheid aanbod- en paSSagevangSten tuSSen MonitoringSjaren
De vergelijkbaarheid tussen monitoringsjaren kan het beste worden behandeld aan de hand
van de voorjaarsmonitoring in de Snelle Sluis, omdat dit de meeste jaren beslaat en hierbij
hetzelfde vistuig is gebruikt. In 2009 werden hier zeer weinig vissen gevangen. Er passeerden
slechts 29 exemplaren (zes per fuiknacht) van zeven soorten in vijf fuiknachten (Kruitwagen
& Klinge, 2010a). In het voorjaar van 2011 is opnieuw een bemonstering uitgevoerd, nu
gedurende tien fuiknachten (Kalkman, 2011). Daarbij waren zowel de hoeveelheid passanten
(985; 99 per fuiknacht) als het aantal soorten (vijftien) veel hoger dan in 2009. In het voorjaar
van 2012 werden in zeven fuiknachten 613 vissen (88 per fuiknacht) en 21 soorten gevangen.
De grote verschillen treden op tussen 2009 en de beide andere jaren. Hierbij zou kunnen worden
verondersteld dat de vissen in 2009, toen voor het eerst loze schuttingen werden uitgevoerd
om vissen te kunnen laten passeren, de migratieroute nog niet hadden ontdekt. Ook
het aanbod was in 2009 echter veel lager dan in 2012 (in 2011 is geen aanbod bepaald). Door
gebruik van een kruisnet in plaats van fuiken bij de aanbodbepaling in 2009 zijn de uitkomsten
echter niet goed vergelijkbaar. Onder de aanname dat de orde van grootte van het aanbod
in 2009 en 2012 echter wel is te vergelijken, blijkt de variatie tussen de jaren geen belemmering
te zijn voor het verkrijgen van een indruk van het percentage van het aanbod dat de
sluis passeert.
De monitoring bij alle kunstwerken laat variatie in de vangsten zien tussen de jaren. In principe
is uit de verhouding tussen aanbod- en passagevangsten echter af te leiden welk deel
van de variatie waarschijnlijk kan worden toegeschreven aan natuurlijke factoren en welk
deel aan de gerealiseerde aanpassingen aan de kunstwerken. De betrouwbaarheid van deze
analyse hangt af van de mate waarin de aanbod- en passagevangsten in de tijd overlappen.
Bij een simultane bemonstering, zoals uitgevoerd in het voorjaar van 2012, zijn de resul taten
het meest betouwbaar en kan bijvoorbeeld een intrekfractie (zie paragraaf 4.2.2) worden
berekend.
5.1.3 StatiStiSche betrouwbaarheid van de reSultaten per Soortgroep
Diadrome doelsoorten komen vaak in lage dichtheden voor in de vangsten. De schatting van
het deel van de aanwezige vissen dat werkelijk door het gemaal gaat, is voor deze soorten
daarom waarschijnlijk onbetrouwbaarder dan voor de overige soorten. Hier staat tegenover
dat eurytope soorten, die bij de meeste onderzochte kunstwerken het grootste deel uit maken
van de groep overige soorten, veel variatie vertonen met betrekking tot hun migratiebehoefte.
De betrouwbaarheid van de schatting voor eurytope soorten is daarom waarschijnlijk lager
dan die voor rheofiele en limnofiele soorten. Van rheofiele soorten mag worden verwacht dat
zij actief een migratieroute proberen te vinden, terwijl limnofiele soorten vaker zullen proberen
inzuiging door het gemaal te vermijden.
92