Erfpacht en opstal - Thuisblad van Matthias E. Storme

© M.E. Storme Erpfacht en opstalrecht - 41 -
er bouwverplichtingen zijn, instandhoudingsverplichtingen, of een verplichting tot betaling
van een cijns (ook solarium genaamd, van sol Lat. Voor grond).
Wel heeft men er belang bij om, zo een tegenprestatie bedongen is, ongeacht of dit een
jaarlijkse pacht is, een bouwverplichting, of iets anders, een verklaring pro fisco daarover
af te leggen, om zo te ontsnappen aan de kwalificatie als schenking (en heffing van het
evenredig recht) en te genieten van de fiscale gelijkstelling met een huur.
a) Instandhouding van niet afgekochte gebouwen.
Wel vloeit uit de wet voort dat de opstalhouder een onderhouds- en herstellings- c.q.
vervangingplicht heeft ten aanzien van de gebouwen, werken of beplantingen die hij niet
heeft afgekocht, aangezien hij deze (c.q. vervangende beplantingen) moet teruggeven bij
het einde van het opstalrecht.
b) Instandhouding van afgekochte gebouwen
De titel kan bepalen dat de opstalhouder ook een verplichting heeft tot instandhouding van
de gebouwen die hij zou hebben afgekocht of in uitvoering van een bouwverplichting heeft
gebouwd, dit in afwijking van de suppletieve regel van art. 5 Opstalwet 104 .
c) Betaling van de overeengekomen cijns
Indien een vergoeding bepaald is, zijn daarop min of meer dezelfde regels van toepassing
als bij erfpacht. Zo zijn er geen dwingende regels over de schommeling hiervan (anders
dan bij huur, en behoudens toepassing van de Wet van 14 mei 1955). Kosten en lasten
kunnen ook vrij worden geregeld. Zo zal de verplichting tot vergoeding ophouden indien
het opstalrecht definitief onmogelijk is geworden (art. 9 Opstalwet).
d) Gehoudenheid voor belastingen
De opstalhouder is in beginsel gehouden tot alle belastingen, ook die op de grond.
e) Andere
104 Zie bv. Hof Bergen 7 februari 1978, R.C.J.B. 1980, 5, Rec. gén. enr. not. 1980, p. 182, nr. 22490, noot en
Rev. not. b. 1979, 297.