Erfpacht en opstal - Thuisblad van Matthias E. Storme

© M.E. Storme Erpfacht en opstalrecht - 38 -
Er is geen minimumduur. Er kan dus ook geen conflict zijn tussen een minimumduur en
bedingen die het opstalrecht voortijdig beëindigen – zelfs middels een potestatieve
ontbindende voorwaarde 97 .
Wel is de fiscus is wantrouwig jegens opstalrechten van korte duur (met name minder dan
10 jaar voor gebouwen) anders dan in het kader van een bouwpromotie e.d.
5. Het opstalrecht als vermogensbestanddeel
Zie art. 2 Opstalwet: "Degene die het regt van opstal heeft kan hetzelve vervreemden en
met hypotheek belasten.
Hij kan goederen aan het regt van opstal onderworpen, met erfdienstbaarheden bezwaren,
doch alleen voor het tijdvak, gedurende hetwelk hij het genot van dat regt bezit".
a) Overdraagbaar
Overdracht geschiedt op dezelfde wijze als de vestiging ervan c.q. als de overdracht van het
goed zelf.
Het opstalrecht kan ook gesplitst worden in kavels d.m.v. een splitsingsakte (soms reeds
voorzien in de vestigingsakte zelf) 98 .
b) Vatbaar voor bezwaring met beperkte zakelijke rechten
Ook hier is de recente rechtsleer geneigd om zowat elke combinatie toe te laten. Ook hier
geldt dat :en niet enkel naar de bevoegdheid van de opstalhouder moet kijken, maar ook
welke rechten er precies resulteren voor elk van de 3 betrokken partijen.
Een opstalrecht kan worden bezwaard met :
- hypotheek (op het opstalrecht en dus enkel op de gebouwen, werken of beplantingen, niet
op het onroerend goed in zijn geheel) (art. 2, lid 1 Opstalwet en 45 I, 2° HypW). Dit kan
ook vooraleer er een gebouw staat (zie art. 45 bis Hyp.W.) aangezien de hypotheek formeel
op het opstalrecht wordt gevestigd en niet op het gebouw;
97 Zie bv. Hof Brussel 9 november 2010,1 e K., AR 2008/447, Justel nr. N-20101109-1.
98 Waarbij in beginsel een verkavelingsvergunning vereist is indien de opsplitsing gebeurt met het oog op de
bouw van woningen of andere constructies; zie art. 4.1.1., 14° en 4.2.15 Vlaamse CRO.