HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen
HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen
P.H. Vrijhof - Rapport over een groep kantoormeisjes… reld liggen (bijv. opvatting over jeugdvereniging, beroep, Zondagsheiliging e.d.m.). Hiervoor hebben zij doorgaans haar speciale contacten buitenshuis. In de vrouwelijke belevingswereld blijft de vader te ver, te veel op de achtergrond. Vanzelfsprekend gelden deze trekken niet alleen voor de gezinnen met oude ouders. Ook jonge ouders kunnen ‘oud’ zijn. Het was slechts de bedoeling enkele trekken te belichten, die in al deze gezinnen het meest (kunnen) voorkomen. In werkelijkheid spelen zij door elkaar heen en vertonen zij in elk gezin weer verschillende aspecten. Sexuele voorlichting Een teer punt vormt de sexuele voorlichting. Ook hierover kunnen wij enkele mededelingen doen. Sommige meisjes, doch lang niet alle, gaven aan, dat zij wel eens met moeder over deze dingen praten. Waarschijnlijk houdt deze voorlichting meer ethisch-normatieve beoordelingen dan feitelijke inlichtingen in (behalve de eerste menstruatie). Deze krijgen zij meer van haar leeftijdgenoten en vriendinnen, van een oudere zuster en/of door lectuur, die soms met voorkennis van de ouders gelezen wordt. In de gezinnen, waar dit onderwerp nog geheel taboe is - soms weigerde moeder, ook op verzoek van haar dochter om daarover te spreken - grijpen de meisjes stiekum naar een boek, dat in overleg met de vertrouwde gekozen werd. Dit laatste, dat meer dan eens expliciet werd genoemd, lijkt ons vermeldenswaard, omdat hier belangrijke verschilpunten met de voorlichting van het fabrieksmeisje naar voren komen. Mevr. H. Dresen-Coenders vertelt uit haar ervaring met deze meisjes dat zij op jeugdige leeftijd (plusminus 14 jaar) bijna allen zijn ingelicht. Deze kennis is echter fragmentarisch, zonder samenhang. Het accent valt uitsluitend op het sexuele, dat in een lage sfeer komt te staan, waarin de man als tegenstander of min of meer als speeltuig wordt gezien. Deze voorlichting krijgen zij bijna uitsluitend van anderen in fabriek of straat. Het lezen van een boek valt buiten haar gezichtskring en boven haar ontwikkelingspeil. De meisjes uit andere milieus zijn, naar Mevr. Dresen in het algemeen waarschijnlijk acht, voorgelicht op oudere leeftijd en op andere wijze dan het fabrieksmeisje, nl. meer in ethisch-ideële zin. Doch in vele gezinnen hangt nog de taboe-atmosfeer en worden deze kwesties suggestief gecoupeerd. Dit geldt volgens haar in grove trekken voor het meer ontwikkelde meisje uit 70
Maatschappelijke verwildering der jeugd de burgerklassen, de jeugdleidster, de lerares etc. Anderen, zoals kantoor- en winkelmeisjes, staan er weer anders voor, zo vermoedt zij. Onze - uiteraard beperkte - ervaring is nu, dat het door haar bedoelde verschil niet zo groot is. Wel is onze indruk, dat aan feitelijke kennis nog zeer veel ontbreekt, waarvoor overigens het grijpen naar een boek wel typerend is -, en dat het ethisch-ideële hier meer moet worden verstaan in die zin, dat de meisjes de soms wat conventionele fatsoens- en/of godsdienstige normen omtrent het huwelijk en (huis)vrouw zijn worden voorgehouden. Dit houdt in vele gevallen in, dat men aan het ethisch ideële in eigenlijke zin niet toekomt, hoewel ook hier belangrijk is, dat deze opvattingen door ouders en anderen worden voorgeleefd en met overtuiging beleden. Dan zijn het gerepresenteerde waarden waaraan deze meisjes sterk gebonden zijn. Maatschappelijke verwildering der jeugd : rapport betreffende het onderzoek naar de geestesgesteldheid van de massajeugd in opdracht van de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen samengesteld Voorwoord: M.J. Langeveld ’s-Gravenhage : Staatsdrukkerij- en Uitgeverij Bedrijf, 1952 p. 15-16, 16-27 14. Maatschappelijke verwildering der jeugd Het beeld van de maatschappelijk verwilderde jonge mens De verwilderde jeugd leeft in een wereld, die verregaand gestalteloos genoemd mag worden. De gestalteloosheid van zijn wereld uit zich in het onvermogen zelf gestalte te zijn: het uiterlijk is film-confectie of volstrekt verwaarloosd; houding en beweging vertonen geen uit het innerlijk komend gericht zijn: men leunt, hangt, slentert, enz.; er is vaak een ongedurige bewegingsoverdaad zonder doel. Uiterlijke assimilatie in houding en beweging van aan wens-typen afgekeken allures zijn niet zeldzaam, maar ze zakken onmiddellijk in de leegte van het eigen innerlijk weg, wanneer een bepaalde objektieve eis van buiten af aan deze mensen gesteld wordt: de imitator van een sportkei wordt ineens een 71
- Page 20 and 21: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel ron
- Page 22 and 23: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel nen
- Page 24 and 25: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel b)
- Page 26 and 27: Jan Haveman - De ongeschoolde arbei
- Page 28 and 29: Hans van der Loo et al. - Buurt in
- Page 30 and 31: Hans van der Loo et al. - Buurt in
- Page 32 and 33: Leida Schuringa - Culturen als bure
- Page 34 and 35: Leida Schuringa - Culturen als bure
- Page 36 and 37: Hans van Laar et al. - Lokaal vanda
- Page 38 and 39: Hans van Laar et al. - Lokaal vanda
- Page 41 and 42: II. THUIS Ida Gerhardt - Het gebed
- Page 43 and 44: Sj. Groeman et al. - Ommen Een zeer
- Page 45 and 46: Jan Haveman - De ongeschoolde arbei
- Page 47 and 48: ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe burgerl
- Page 49 and 50: ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe dan vri
- Page 51 and 52: ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe te besp
- Page 53 and 54: G.A. Kooy De oude samenleving op he
- Page 55 and 56: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 57 and 58: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 59 and 60: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 61: J.A. Emmens - Rei van Brabantse vro
- Page 64 and 65: H. Heertje - Het ateliermeisje van
- Page 66 and 67: H. Heertje - Het ateliermeisje van
- Page 68 and 69: P.H. Vrijhof - Rapport over een gro
- Page 72 and 73: Maatschappelijke verwildering der j
- Page 74 and 75: Maatschappelijke verwildering der j
- Page 76 and 77: ISONEVO - Zuid-West Groningen volge
- Page 78 and 79: ISONEVO - Zuid-West Groningen De ve
- Page 80 and 81: A.J. Wichers - Leven en werken te E
- Page 82 and 83: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 84 and 85: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 86 and 87: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 88 and 89: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 90 and 91: Livio Sansone - Schitteren in de sc
- Page 92 and 93: Livio Sansone - Schitteren in de sc
- Page 94 and 95: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 96 and 97: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 98 and 99: Hans Lodeizen - Allemaal steden de
- Page 100 and 101: W. Brand - Eindhoven W. Brand Eindh
- Page 102 and 103: W. Brand - Eindhoven satie wil alle
- Page 104 and 105: W. Brand - Eindhoven king en veel v
- Page 106 and 107: F. van Heek - (…)Enschede krotwon
- Page 108 and 109: F. van Heek - (…)Enschede Gelijk
- Page 110 and 111: F. van Heek - (…)Enschede de cris
- Page 112 and 113: Annemieke van Drenth et al. - Tusse
- Page 114 and 115: Annemieke van Drenth et al. - Tusse
- Page 116 and 117: Annemieke van Drenth et al. - Tusse
- Page 118 and 119: Jack Burgers et al. - Drents Dorp,
P.H. Vrijhof - Rapport over een groep kantoormeisjes…<br />
reld liggen (bijv. opvatting over jeugdvereniging, beroep, Zondagsheiliging<br />
e.d.m.). Hiervoor hebben zij doorgaans haar speciale contacten buitenshuis.<br />
In de vrouwelijke belevingswereld blijft de vader te ver, te veel op de achtergrond.<br />
Vanzelfsprekend gelden deze trekken niet alleen voor de gezinnen met oude<br />
ouders. Ook jonge ouders kunnen ‘oud’ zijn. Het was slechts de bedoeling<br />
enkele trekken te belichten, die in al deze gezinnen het meest (kunnen)<br />
voorkomen. In werkelijkheid spelen zij door elkaar heen en vertonen zij in<br />
elk gezin weer verschillende aspecten.<br />
Sexuele voorlichting<br />
Een teer punt vormt de sexuele voorlichting. Ook hierover kunnen wij<br />
enkele mededelingen doen. Sommige meisjes, doch lang niet alle, gaven aan,<br />
dat zij wel eens met moeder over deze dingen praten. Waarschijnlijk houdt<br />
deze voorlichting meer ethisch-normatieve beoordelingen dan feitelijke inlichtingen<br />
in (behalve de eerste menstruatie). Deze krijgen zij meer van haar<br />
leeftijdgenoten en vriendinnen, van een oudere zuster en/of door lectuur, die<br />
soms met voorkennis van de ouders gelezen wordt. In de gezinnen, waar dit<br />
onderwerp nog geheel taboe is - soms weigerde moeder, ook op verzoek van<br />
haar dochter om daarover te spreken - grijpen de meisjes stiekum naar een<br />
boek, dat in overleg met de vertrouwde gekozen werd.<br />
Dit laatste, dat meer dan eens expliciet werd genoemd, lijkt ons vermeldenswaard,<br />
omdat hier belangrijke verschilpunten met de voorlichting van<br />
het fabrieksmeisje naar voren komen. Mevr. H. Dresen-Coenders vertelt uit<br />
haar ervaring met deze meisjes dat zij op jeugdige leeftijd (plusminus 14<br />
jaar) bijna allen zijn ingelicht. Deze kennis is echter fragmentarisch, zonder<br />
samenhang. Het accent valt uitsluitend op het sexuele, dat in een lage sfeer<br />
komt te staan, waarin de man als tegenstander of min of meer als speeltuig<br />
wordt gezien. Deze voorlichting krijgen zij bijna uitsluitend van anderen in<br />
fabriek of straat. Het lezen van een boek valt buiten haar gezichtskring en<br />
boven haar ontwikkelingspeil. De meisjes uit andere milieus zijn, naar Mevr.<br />
Dresen in het algemeen waarschijnlijk acht, voorgelicht op oudere leeftijd en<br />
op andere wijze dan het fabrieksmeisje, nl. meer in ethisch-ideële zin. Doch<br />
in vele gezinnen hangt nog de taboe-atmosfeer en worden deze kwesties<br />
suggestief gecoupeerd.<br />
Dit geldt volgens haar in grove trekken voor het meer ontwikkelde meisje uit<br />
70