HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

H. Heertje - Het ateliermeisje van Amsterdam
lig werkt hierbij het feit, dat de gewoonte in arbeiderskringen zich spoedig te
verloven en jong te trouwen, onmogelijk geworden is, doordat weinige arbeidersjongens
meer in staat zijn vlug een huishouden op te zetten; vandaar
dat bovengenoemde toestanden zich zoo sterk kunnen uitbreiden.
Vooral is de invloed van de gehuwde vrouw nadeelig, daar zij als autoriteit
geldt. Zooals in jongenskringen sportprestaties aller bewondering hebben,
zoo zijn hier deze vrouwen middelpunten van belangstelling. Zeer duidelijk
blijkt dit uit de antwoorden, die de groepsleidsters gaven op de vragen van
de uitnemende enquête van de Kath. Jeugdvereeniging: ‘Zij lichten de meisjes
over alles in’. ‘Zij blijken de groote verleidsters te zijn van de jonge
meisjes’. ‘De gehuwde vrouwen vinden het heel gewoon tegen een meisje
van veertien jaar alles te vertellen wat zij ondervinden in het huwelijk, zoowel
het slechte als het goede. In een half jaar is de veertienjarige bedorven’.
‘Het is bijna niet mogelijk, dat de arbeidsters onschuldig blijven’. ‘Vroegtijdige
verkeering wordt als noodig beschouwd’. ‘Sommigen komen heelemaal
niet thuis met toestemming der ouders’. De conclusie van het rapport is: ‘Het
is practisch onmogelijk voor de meisjes de onschuld op de fabrieken te bewaren’.
‘Er moet een woord van eerbied gesproken worden voor de meisjes,
die in dergelijke omstandigheden haar deugd bewaren’. Als de voornaamste
oorzaak der tegenwoordige lichtzinnigheid werd aangegeven: weinig toezicht
der ouders, gebrek aan degelijke opvoeding, en het niet bekend zijn
met den tijd en de gevaren, waarin hun kinderen leven. Dit is echter onjuist:
allereerst omdat de slechte invloeden van het industrieele werk van het
meisje buiten beschouwing gelaten worden, welke toch een uitermate belangrijke
rol spelen; in de tweede plaats omdat de schuld niet bij de proletarische
ouders ligt, die nu eenmaal niet bij machte zijn, hun kinderen ‘degelijk’
op te voeden. Wanneer men de ouders als uitsluitende oorzaak beschouwd,
dan raakt men de kern niet! Uit de conclusie volgt trouwens, dat de opvoeding
der ouders vroeger ‘degelijker’ moet zijn geweest, een bewering, waarvan
de onjuistheid direct blijkt, wanneer even vergeleken wordt. Tevens
beschouwt de enquête de toestanden op de ateliers slechter dan op de
fabrieken. Ook dit is onjuist: het personeel der blik-, chocolade-, biscuit-,
cigaretten- en wasscherijbedrijven staat zeker niet boven het ateliermeisje;
een Amsterdamsche instelling trof daar verreweg de slechtste toestanden.
66