HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen
HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen
Flip Lindo - Maakt cultuur verschil? 56 De vader van Fatma (Turkse, 18 jaar, getrouwd, heeft net haar meao-opleiding afgebroken) vindt school nu wel belangrijk voor de kinderen. Door het lot van zijn dochters uit een eerder huwelijk, die als jongvolwassenen naar Nederland kwamen en nu allemaal in een wasserij werken, is hij het nut van het Nederlandse onderwijs gaan inzien. ‘Maar’, zegt Fatma, ‘toen mijn vader voor het eerst hoorde van het boekengeld voor mij schrok hij wel.’ [‘Heel moeilijk’, zegt vader, die erbij zit.] En het lesgeld, duizend gulden, dat vond hij ook wel hoog. ‘Als straks m’n jongere kinderen naar school gaan, wordt dat m’n ondergang’, zegt hij. ‘Als ze straks met z’n vieren tegelijkertijd op de hoge school zitten.’ In het gesprek benadrukt vader afwisselend het belang van onderwijs en zijn zware financiële verplichtingen. Behalve de financiële lasten die het - vaak relatief grote - gezin zelf voortbrengt (de hoge kosten van het huwelijk van zonen en dochters en de afkoping van de dienstplicht van zonen worden hier altijd genoemd), bezorgen reciprociteitsverplichtingen tegenover collaterale verwanten en ongerelateerde dorpsgenoten de vaders volgens meerdere jongeren veel zorgen. De oplossingen die zij hiervoor zoeken zijn vaak ad hoc en hebben ingrijpende gevolgen voor alle gezinsleden, zonder dat die bij de beslissing worden betrokken. Ook het spaar- en investeringsgedrag van vaders is een regelmatig terugkerend onderwerp in gesprekken met Turkse jongeren. Vaders investeren een belangrijk deel van het familie-inkomen in winkels, huizen en grond in Turkije. Van Schelven (1987) ziet (met de Duitse auteur Stüwe) de ratio achter dit spaargedrag in de gerichtheid op terugkeer van de ouders. De altijd sterk gebleven terugkeerwens van de Turkse eerste generatie is zeker onlosmakelijk verbonden met haar spaarzin; niettemin zijn hier tegelijkertijd nog andere aspecten mee verbonden. Ook Iberische ouders zijn gefixeerd op terugkeer; met name de Spaanse eerste generatie brengt haar terugkeerplannen daadwerkelijk ten uitvoer. Iberische ouders sparen hier natuurlijk eveneens voor; het was in feite de belangrijkste, zo niet enige beweeggrond voor hun vertrek naar Nederland. Toch hebben zij over de jaren hun spaar- en investeringsgedrag meer afgestemd op uitsluitend de belangrijkste oudedagsbehoeften. Dit betekent dat men een huis of appartement heeft en daarnaast nog wat geld, en verder vertrouwt op het toekomstige pensioen of de aow. De investeringsgeneigdheid van Turkse vaders is sterker, en meer op status in het heden gericht. Het ‘thuisfront’ wordt buitengewoon belangrijk gevonden waar het gaat om een oordeel over
Flip Lindo - Maakt cultuur verschil? de verworvenheden van het verblijf in Nederland. Men denkt, meer dan bij Iberische migranten, met de aankoop van grond, huizen en winkels de reputatie van succesvol migrant veilig te stellen. Daarnaast vervullen investeringen in het herkomstland een functie in de relaties van reciprociteit die ouders onderhouden met hun kinderen. De vader van Orhan (Turk, 20 jaar, lts-b) en Selma (Turkse, 23 jaar, lhno, volgt opleiding voor crèche-leidster) heeft op geërfde grond in de provinciehoofdstad van de herkomststreek in Turkije een betonnen casco laten neerzetten voor een aantal winkels met daarboven woonhuizen, waaronder een voor zijn zoon, zijn dochter en hemzelf. Zijn kinderen moeten de rest op eigen kosten ‘invullen’. Orhan stuurt meer dan de helft van zijn inkomen naar Turkije voor de bouw en inrichting van zijn huis, ‘net zo lang tot het klaar is’. Hij is nu al drie jaar met zijn huis bezig. Het zal nog lang duren, want als het huis af is, moet het nog ingericht worden, en alles is heel duur. De huizen staan nog steeds op naam van de vader. Hun vader heeft ze gezegd: ‘Pas wanneer ik doodga erven jullie’, doelend op zijn voornemen Orhan en Selma niet eerder in het bezit te laten komen van de huizen waar zij zelf zo veel in investeren. Op deze wijze denkt hij zijn kinderen aan zich te binden. In Nederland woont Orhan, die nu een jaar getrouwd is, bij zijn ouders. Van zijn vader mag hij apart gaan wonen. Maar dat is economisch niet goed haalbaar, gezien de kosten die Orhan heeft aan zijn huis in Turkije. Ook draagt hij natuurlijk bij aan het huishouden. ‘Want ik woon thuis bij mijn ouders, ik eet nog van hen, ik gebruik hun douche... het kan toch niet dat ik niets geef? Dat kost allemaal geld.’ Orhan houdt van zijn salaris nauwelijks wat over voor extra uitgaven voor hem en zijn vrouw. Het steekt hem bijzonder dat hij, als enige in zijn kennissenkring, nog geen rijbewijs heeft of een auto. Maar rijlessen kan hij niet betalen. ‘Mijn vader geeft me altijd advies. Hij zegt: maak eerst je huis maar af.’ Orhan blijft voorlopig in Nederland, en zal natuurlijk voor zijn ouders zorgen als zijn vader gepensioneerd is en zijn ouders pendelen tussen Turkije en Nederland. Later gaat hij ook naar Turkije, hij weet alleen nu nog niet of dat op zijn dertigste of zijn veertigste zal zijn. ‘Wanneer ik met de vut ga, vroeg uittreden, of je bent ziek... kan toch? Dat je ziek bent en zegt: wat doe ik hier eigenlijk in Nederland. Dat zeggen de mensen. Van ik ga liever naar m’n eigen land. M’n eigen huis. Gaat m’n inkomen ook omhoog... ik heb daar winkels...’ 57
- Page 5 and 6: TEN GELEIDE Arm, achterlijk, a-soci
- Page 7: J. Greshoff - Liefdesverklaring Ik
- Page 10 and 11: ISONEVO - Oostelijk West-Friesland
- Page 12 and 13: ISONEVO - Oostelijk West-Friesland
- Page 14 and 15: ISONEVO - Oostelijk West-Friesland
- Page 16 and 17: ISONEVO - Oostelijk West-Friesland
- Page 18 and 19: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel Rap
- Page 20 and 21: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel ron
- Page 22 and 23: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel nen
- Page 24 and 25: ISONEVO - Noord-Oost Overijssel b)
- Page 26 and 27: Jan Haveman - De ongeschoolde arbei
- Page 28 and 29: Hans van der Loo et al. - Buurt in
- Page 30 and 31: Hans van der Loo et al. - Buurt in
- Page 32 and 33: Leida Schuringa - Culturen als bure
- Page 34 and 35: Leida Schuringa - Culturen als bure
- Page 36 and 37: Hans van Laar et al. - Lokaal vanda
- Page 38 and 39: Hans van Laar et al. - Lokaal vanda
- Page 41 and 42: II. THUIS Ida Gerhardt - Het gebed
- Page 43 and 44: Sj. Groeman et al. - Ommen Een zeer
- Page 45 and 46: Jan Haveman - De ongeschoolde arbei
- Page 47 and 48: ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe burgerl
- Page 49 and 50: ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe dan vri
- Page 51 and 52: ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe te besp
- Page 53 and 54: G.A. Kooy De oude samenleving op he
- Page 55: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 59 and 60: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 61: J.A. Emmens - Rei van Brabantse vro
- Page 64 and 65: H. Heertje - Het ateliermeisje van
- Page 66 and 67: H. Heertje - Het ateliermeisje van
- Page 68 and 69: P.H. Vrijhof - Rapport over een gro
- Page 70 and 71: P.H. Vrijhof - Rapport over een gro
- Page 72 and 73: Maatschappelijke verwildering der j
- Page 74 and 75: Maatschappelijke verwildering der j
- Page 76 and 77: ISONEVO - Zuid-West Groningen volge
- Page 78 and 79: ISONEVO - Zuid-West Groningen De ve
- Page 80 and 81: A.J. Wichers - Leven en werken te E
- Page 82 and 83: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 84 and 85: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 86 and 87: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 88 and 89: Gerard C. de Haas - De onvoorziene
- Page 90 and 91: Livio Sansone - Schitteren in de sc
- Page 92 and 93: Livio Sansone - Schitteren in de sc
- Page 94 and 95: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 96 and 97: Flip Lindo - Maakt cultuur verschil
- Page 98 and 99: Hans Lodeizen - Allemaal steden de
- Page 100 and 101: W. Brand - Eindhoven W. Brand Eindh
- Page 102 and 103: W. Brand - Eindhoven satie wil alle
- Page 104 and 105: W. Brand - Eindhoven king en veel v
Flip Lindo - Maakt cultuur verschil?<br />
de verworvenheden van het verblijf in Nederland. Men denkt, meer dan bij<br />
Iberische migranten, met de aankoop van grond, huizen en winkels de reputatie<br />
van succesvol migrant veilig te stellen. Daarnaast vervullen investeringen<br />
in het herkomstland een functie in de relaties van reciprociteit die ouders<br />
onderhouden met hun kinderen.<br />
De vader van Orhan (Turk, 20 jaar, lts-b) en Selma (Turkse, 23 jaar,<br />
lhno, volgt opleiding voor crèche-leidster) heeft op geërfde grond in<br />
de provinciehoofdstad van de herkomststreek in Turkije een betonnen<br />
casco laten neerzetten voor een aantal winkels met daarboven<br />
woonhuizen, waaronder een voor zijn zoon, zijn dochter en hemzelf.<br />
Zijn kinderen moeten de rest op eigen kosten ‘invullen’. Orhan<br />
stuurt meer dan de helft van zijn inkomen naar Turkije voor de<br />
bouw en inrichting van zijn huis, ‘net zo lang tot het klaar is’. Hij is<br />
nu al drie jaar met zijn huis bezig. Het zal nog lang duren, want als<br />
het huis af is, moet het nog ingericht worden, en alles is heel duur.<br />
De huizen staan nog steeds op naam van de vader. Hun vader heeft<br />
ze gezegd: ‘Pas wanneer ik doodga erven jullie’, doelend op zijn<br />
voornemen Orhan en Selma niet eerder in het bezit te laten komen<br />
van de huizen waar zij zelf zo veel in investeren. Op deze wijze<br />
denkt hij zijn kinderen aan zich te binden. In Nederland woont<br />
Orhan, die nu een jaar getrouwd is, bij zijn ouders. Van zijn vader<br />
mag hij apart gaan wonen. Maar dat is economisch niet goed haalbaar,<br />
gezien de kosten die Orhan heeft aan zijn huis in Turkije. Ook<br />
draagt hij natuurlijk bij aan het huishouden. ‘Want ik woon thuis bij<br />
mijn ouders, ik eet nog van hen, ik gebruik hun douche... het kan<br />
toch niet dat ik niets geef? Dat kost allemaal geld.’ Orhan houdt van<br />
zijn salaris nauwelijks wat over voor extra uitgaven voor hem en<br />
zijn vrouw. Het steekt hem bijzonder dat hij, als enige in zijn kennissenkring,<br />
nog geen rijbewijs heeft of een auto. Maar rijlessen kan<br />
hij niet betalen. ‘Mijn vader geeft me altijd advies. Hij zegt: maak<br />
eerst je huis maar af.’ Orhan blijft voorlopig in Nederland, en zal<br />
natuurlijk voor zijn ouders zorgen als zijn vader gepensioneerd is en<br />
zijn ouders pendelen tussen Turkije en Nederland. Later gaat hij ook<br />
naar Turkije, hij weet alleen nu nog niet of dat op zijn dertigste of<br />
zijn veertigste zal zijn. ‘Wanneer ik met de vut ga, vroeg uittreden, of je<br />
bent ziek... kan toch? Dat je ziek bent en zegt: wat doe ik hier eigenlijk in<br />
Nederland. Dat zeggen de mensen. Van ik ga liever naar m’n eigen land.<br />
M’n eigen huis. Gaat m’n inkomen ook omhoog... ik heb daar winkels...’<br />
57