HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe
eten als op de weigering naar de kleuterschool te gaan.
Het gezin gaat gewoonlijk gezamenlijk aan tafel, maar wie klaar is, staat op of
loopt al eerder met de boterham in de hand weg. De jongere kinderen snoepen
veel.
De rijpere jeugd loopt op straat. Woensdag, Zaterdag en Zondag zijn de ‘vrijdagen’.
Op Zondag trekt men naar Klazienaveen ‘tussen de bruggen’. Met 15,
16 jaar wordt de jeugd als volwassen beschouwd.
Hebben de kinderen die leeftijd bereikt, dan trekken de ouders hun handen van
de kinderen af: zij moeten het verder nu maar zelf weten, men heeft verder
geen verantwoordelijkheid meer. De ouders begeven zich rond 9 uur te bed en
zijn onkundig van het doen en laten der kinderen. Ook hier komt het systeem
van ‘credieten’ voor.
De normale huwelijksleeftijd ligt rond twintig jaar. Volgens schattingen van
zegslieden, die zich intensief met de gezinnen bemoeien, varieert het percentage
gedwongen huwelijken van 75 tot 95%. Dit geldt voor alle bevolkingsgroepen.
In de gezinnen bestaat een sterke band tussen ouders en kinderen; men kan niet
zonder elkaar. Gehuwde kinderen komen zo mogelijk dagelijks bij de ouders
op bezoek. Introuwen komt veel voor; eerst na twee of drie jaar betrekt men
een eigen woning. Zo lang men samenwoont, voert men gezamenlijk de huishouding.
De grootmoeder is wel in tel, maar heeft niet de leiding.
In huis ontbreekt sfeer. Men heeft er geen gevoel voor. Feesten culmineren in
eten, en vooral in drinken en dansen. Men ziet nog al eens dronken mensen
langs de weg en in de café’s. Een bruiloft heet eerst dan geslaagd, ‘als men
goed zat geweest is’. Het drankmisbruik ligt nog dermate in het ‘normale’ vlak,
dat men zich tot refusalkuren niet laat overhalen. Onze zegslieden verklaarden
echter, dat het drankmisbruik toch wel aanzienlijk minder is dan een dertig jaar
geleden.
De gezinnen zijn open: men loopt vrijelijk bij elkaar binnen. Er is onderscheid
te maken tussen de oude groep der veldbewoners, die een sterkere eenheid
vormen, en de later gekomen bevolking. Bij de oude groep leven nog de burenplichten
bij huwelijk en begrafenis. Het geleidelijk verdwijnen van de burenplichten
vloeit voort uit de verminderende noodzaak tot onderlinge hulp: men
kan nu zonder veel moeite gebruik maken van deskundige hulp.
52