HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

ISONEVO - Zuid-Oost Drenthe
burgerlijk milieu. Officiële introducties bejegent men met wantrouwen. Een
direct persoonlijke vertrouwelijkheid, die in het burgerlijk milieu ten zeerste
gewantrouwd zou worden, opent daarentegen het gezin voor de interviewer.
Is dit gesloten zijn van de voordeur dan geen symbool van een volledig
isolement? Ja en neen. Het gezin is zonder contact met personen, die door de
voordeur naar binnen plegen te gaan, na hun komst door middel van een
huisbel aangekondigd te hebben. Het gezin staat gereserveerd tegenover hen,
die hun houding bepalen overeenkomstig de formele burgerlijke fatsoensnormen.
Het eigenlijke contact, dat het gezin met zijn omgeving onderhoudt,
gaat via een zij- of achterdeur. Deze staat echter dan ook open voor ieder,
die in de buurtsaamhorigheid is opgenomen. De gesloten voordeur en de
open achterdeur vormen tezamen het symbool van de gesloten buurtsolidariteit.
Rapport Zuid-Oost Drenthe
Sociaal onderzoek ontwikkelingsgebieden
Onderzoekteam: M.J. van Doorn-Janssen...(et al.)
Amsterdam : ISONEVO, (1954)
p. 13-19
9. Zuid-Oost Drenthe
Het gezin
In de veenkoloniale samenleving kunnen we in grote lijnen twee sociale lagen
onderscheiden, - de verzorgende groepen laten we een ogenblik buiten beschouwing
- n.l. de veenkoloniale grote boeren, grotendeels van Groningse
herkomst, die hun boerderij in eigendom of in pacht bezitten, en de brede laag
der arbeiders. In deze laag onderscheiden we de vaste (land)arbeiders; de losse
arbeiders - d.w.z. voor een gedeelte van de tijd werkend in het veen, voor een
ander gedeelte in de landbouw, n.l. in de campagnetijd, in de winter terugvallend
op de D.U.W. of P.C.W. -, de eigenlijke veenarbeiders n.l. in de streken
waar nog geveend wordt en de veenbevolking, die overgegaan is naar de industrie.
Al deze groepen zijn voortgekomen uit het 19de-eeuwse veenproletariaat.
47