HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

ISONEVO - Noord-Oost Overijssel
nen door hun meer frequent contact hun invloed op het gezin versterken,
zodat b.v. hun bezwaren tegen gebruiken bij de kraamvisite, bij welke gelegenheid
de zuigeling van hand tot hand gaat, ‘gewogen’ wordt, de invloed
van naoberschap en buurt afzwakken. Typerend is dan ook dat in de meet
gesloten buurten de wijkverpleging weliswaar op ieder terrein geaccepteerd
wordt, met uitzondering van dat der zuigelingenzorg.
Doordat de wijkverpleegster nieuwe opvattingen over kinderverzorging en
hygiëne in het gezin introduceert, komt zij tevens in conflict met de tot dan
toe onbetwistbaar het gezag voerende grootmoeder. Dit geldt in het bijzonder
voor de buurtschappen van Den Ham, terwijl in het meer ‘liberale’
Gramsbergen-stad de grootmoeder reeds de deskundigheid van de verzorgster
expliciet beaamt.
Uit verschillende gegevens, maar vooral uit een groepsinterview met een
negental leerlingen van een huishoudcursus van de Landbouwhuishoudschool
te Hardenberg bleek, hoezeer de opvattingen van de enigszins ontwikkelde
jongeren afwijken van de traditionele ideeën. Niet alleen gaven zij
onomwonden toe dat er van een conflictsituatie in het gezin sprake is, maar
bovendien zagen zij als ideaal later een apart huishouden te hebben, zonder
bemoeiing van andere familieleden, hoewel zij - realistisch - de economische
bezwaren van dit ideaal volledig begrepen. Ook deelden zij mee dat, wanneer
zij eenmaal zelf een gezin zouden hebben, zij bij voorkomende gelegenheden
zo weinig noabers zouden vragen; het was maar duur en lastig.
Echter, een en ander zou toch weer afhangen van de buurt waar zij kwamen
te wonen - want met de daar heersende gewoonten zouden zij wel rekening
moeten - en ook willen - houden. ‘Je mag niet teveel anders zijn’, dan zouden
ze niet als buurtgenoten geaccepteerd worden. Overigens impliceren
dergelijke opvattingen niet een verminderde eerbied voor de ouders en ouderen.
In bepaalde gebieden, b.v. Gramsbergen en Hardenberg-stad, strekt de vraag
naar deskundige hulp zich ook uit tot buiten het terrein van de medische
zorg. Zo bestaat in Gramsbergen een begrafenisvereniging voor de bewoners
van het dorp, die tevens een lijkwagen exploiteert ten behoeve van de omringende
buurtschappen. In het algemeen kan men stellen dat het aantal le-
22