HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

P. Ploeger - Migranten in Slotermeer
Nu is het uiteraard niet onmogelijk, dat de migranten een selectie zijn op het stuk
van hun relaties met de oude woongemeenschap. Migratie wordt gemakkelijker
naarmate de betrokkene geneigd en in staat is zich van deze gemeenschap los te
maken. ‘Migratiebereidheid is een functie van de verwijding van de sociale horizon.’
Maar een contra-argument levert dit feit niet op. Het gaat hier tenslotte over
migranten uit plattelandsmilieus, en ook in geval van een selectie is het belangrijk
vast te stellen, dat het bekende stereotype op hen niet van toepassing is.
In de tweede plaats geeft het onderzoek aanleiding te twijfelen aan het courante
beeld van het ‘vermassificeerde’ stadsleven. Tot de resultaten van dit
onderzoek behoort nl. het inzicht, dat de migrant zeer sterk op Slotermeer en
in veel mindere mate op ‘Amsterdam’ is georiënteerd. Dit lag al besloten in
de voorkeur voor de woonwijk die voor de migratie bestond. Algemeen was
de afkeer van de binnenstad en de oudere wijken, terwijl Slotermeer zelden
negatief werd beoordeeld. Met andere woorden: reeds de potentiële migrant
maakt onderscheid tussen oude en nieuwe gedeelten van de stad. Eenmaal in
Slotermeer gevestigd ontwikkelde de oriëntatie der migranten zich in sterke
mate tot wijk-oriëntatie. Zo was meer dan de helft van de vrouwen uitsluitend
gericht op Slotermeer. Onder hen zijn er, die in al de twee tot drie
jaren dat zij in Slotermeer wonen, niet meer dan een of twee keer in
‘Amsterdam’ (dus buiten Slotermeer) zijn geweest, behalve dan wanneer zij
naar het station gingen.
Veel frappanter is het oordeel der mannen, van wie 40% op de desbetreffende
vraag ‘Slotermeer’ en niet ‘Amsterdam’ als eigenlijke woonplaats noemde.
Hierbij dient opgemerkt, dat vrij veel mannen (ca. 35%) niet in ‘de stad’ hun werk
hadden: de werknemers bij Fokker, de douane op Schiphol, onderwijzers van
wijkscholen, reizigers en vertegenwoordigers met een rayon buiten Amsterdam, etc.
Wat heeft deze algemene oriëntatie in feite te betekenen? Dit valt met name
af te lezen uit de contactpatronen, zoals die der bezoek-contacten, waaronder
wordt verstaan het met zekere regelmaat elders op bezoek gaan of thuis bezoek
ontvangen, hetzij van vrienden, kennissen of familie. De spreiding van
deze bezoekcontacten had bij de immigranten deze vorm:
l. contacten in Slotermeer (72 gezinnen);
2. contacten buiten Amsterdam (57);
3. contacten in de rest van Amsterdam (28).
192