HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

Elma Verhey et al. - Het geheim van Urk
Helemaal niet, zegt M'Cheine, ‘juist wanneer de zonde het gemakkelijkst op
ons hart inwerkt, kan de leer onzes Zaligmakers met het beste gevolg voor
onze geest worden gebracht.’
Maar dat hij het stiekem doet achter gesloten garagedeuren, pleit dát dan niet
tegen hem? Integendeel, zegt dezelfde schrijver, daaruit blijkt juist dat hij op
de goede weg is - hij durft niet ‘tot zijn openlijke zonde’ terug te keren.
En dat de Urker zijn visserszaakjes en zijn afslag zo slim, zij het in strijd met
de overheidsbepalingen, regelt - is dat dan geen onchristelijkheid in hem?
Nee hoor, zegt een andere Schotse prediker, er blijkt juist uit met welke bijzondere
gaven God degene, die Hem welgezind is, begunstigt: ‘Ga hem na
in zijn dagelijkse wandel, op de markt, tussen de goddeloze wereld en zie hoe
volkomen hij de leiding van een vernuftig en verstandig gemoed volgt, en ge
zult opmerken met welk een heilig vertrouwen een kind Gods gebruik kan
maken van de vermogens die God hem gegeven heeft.’
In het wereldbeeld van Smytegeld en Hellenbroek is de mens, na Adams val,
nog slechts voorzien van een verduisterd verstand, waarmee hij God niet kan
kennen.
Zou hij, in dezelfde staat, komen te overlijden, dan is er geen twijfel: hij zal
branden in het eeuwige vuur.
Hij kan echter ook bekeerd worden. Als hij, bekeerd, de laatste adem uitblaast,
staat de hemel voor hem open.
Hoe kan een mens bekeerd worden?
Dat heeft hij niet zelf in de hand. God bekeert per geval en uit vrije genade.
Hij kiest dus wie Hij wil. En Hij laat het weten ook. Wie bekeerd wordt zal,
als ooit Saulus, Gods hand in zijn nek voelen, door Hem ter aarde worden
geworpen en verder als Paulus door het leven gaan.
God heeft, via Zijn Heilige Schrift, de mens verteld hoe hij moet leven: er is
geen gedragsvorm of hij staat in de Bijbel voorgeschreven.
Zal nu degene die geheel volgens de Bijbel leeft, daardoor ook eerder door
God worden gegrepen? Dat is niet het geval.
God kiest wie Hij wil - de ene op het hoogtepunt van zijn zonde, de ander als
hij zich het beste gedraagt.
Aan dit klassiek-calvinistische wereldbeeld voegen de Schotse Predikers een
element toe - en juist de combinatie blijkt Urk te passen als was ze voor Urk
167