HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

ISONEVO - Oostelijk West-Friesland
achten, geschiedt mede daarom zo ‘gemakkelijk’, omdat hij zich hiermede
aanpast aan een algemeen patroon ter verwerving van sociaal aanzien.
Wanneer de hierboven uitgesproken veronderstelling juist is, is het wellicht
nuttig met dit gezichtspunt rekening te houden bij eventuele pogingen ter
beïnvloeding dezer gedragingen. Naast nog te noemen verschijnselen zijn
het immers vaak deze, die bij delen van het kader tot een bezorgde toon
aanleiding geven en waarop dus noodzakelijkerwijze de aandacht komt te
vallen. Tevens moge nogmaals herinnerd worden aan het feit, dat veel van
hetgeen men waarneemt lang niet algemeen is, maar vooral ook dat het
wordt opgemerkt, omdat het afwijkt van een bepaalde norm, die wellicht op
de situatie voor een juist begrip niet meer geheel toepasselijk is. M.a.w. men
constateert een teloorgaan van of een gemis aan bepaalde gewaardeerde
kwaliteiten. Dit blijft echter steken in de sfeer van betreuren en wensen. O.i.
kan men door het stellen van de hypothese, dat bij bepaalde groepen op het
platteland sprake is van een zekere ‘verstedelijking’ (in dit geval van het
consumptiepatroon), deze verschijnselen meer zinvol benaderen.
Dit behoeft nog niet te betekenen, dat het proces onder de directe invloed
van stad of stedelingen plaats grijpt. Wellicht betreft het hier een vrij autonome
ontwikkeling - het hangt er maar vanaf welke inhoud men aan het begrip
‘verstedelijking’ wenst te geven.
Het Protestantse boerendorp
Veel van hetgeen hierboven werd medegedeeld moet met betrekking tot het
hier te schetsen type als het ware worden ‘omgeduid’, vormt daarmede een
tegenstelling. Dit ligt in de aard der door ons gestelde polariteit; is echter
ook zo, omdat beide typen en de daarmede gekenschetste dorpen en groepen
ook in feite als wederzijds referentiekader fungeren.
De bevolkingsaanwas is er gering. Dit betekent, dat een aantal verschijnselen
zich niet of in geringere mate voordoet, resp. minder als probleem worden
ervaren.
Wij volstaan met enkele aanduidingen; opvolgingsdruk, te ver opgesplitste
bedrijven, werkgelegenheid etc., woningnood, scholentekort, - kortom de
problematiek, die zich voordoet, wanneer een in grote getale aanstormende
jeugd hoge eisen stelt aan de bestaande capaciteit op elk gebied: verzorging,
opvoeding, scholing, vorming, arbeidsplaatsen, ruimte binnen en buiten gezinsverband
enz.
13