HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

H. Dijkhuis - Vijftig dagen in een Jordaans kosthuis
ding gegeven aan een broer van ome Barend. Zodoende wordt hij als lid van
het gezin gerekend. Hij heeft ondanks z’n jonge leeftijd (25 jaar) een sterk
verlopen uiterlik. Een grote kerel is 't, met mager gezicht. Gebogen en hoog in
de schouders van het zware stokerswerk. ’n Goedgeefse en luchthartige zeeman.
De oudste kostganger is ome Dirk, 67 jaar. 15 Jaar wallebaas voor een stoomvaart
maatschappij aan de Ruyterkade. Hij is een Fries. Z’n vader was beurtschipper,
hij is uit de gegoede middenstand. Ome Dirk trouwde jong. Hij heeft
twee kinderen. Z’n vrouw werd hem ontrouw, ze zijn gescheiden. In een paar
weken braste hij daarna al z’n geld erdoor en ging hij bij de Rijnvaart. Zelf
praat hij nooit over deze levensepisode, dus ik heb deze gegevens uit handen
van ’n derde. Intellektueel is hij ’t best onderlegd van allen. Echter is hij buitengewoon
eigenwijs en heeft talrijke stokpaardjes. Hij is een zwaar. drinker,
zoals alle kostgangers. Ondanks z’n hoge leeftijd en ongeregeld leven, doet hij
nog zwaar werk en ziet er merkwaardig gezond uit.
Dan krijgen we Rinus. Ongeveer 40 jaar. Hij is niet in Amsterdam geboren
maar heeft er bijna steeds gewoond. In z’n jonge jaren, tot voor ’n jaar of 12,
gevaren. Stoker op de grote vaart. ’n Rustig kalm mens, zolang hij niet dronken
is. Nu is hij schepenreiniger in de haven. Klassifiseerder wordt het genoemd.
Hij heeft enige tijd samengewoond met ’n vrouw, die er echter de brui aan gegeven
heeft wegens z’n ongeregelde levenswijs. Naar ’t zeggen van tante Koos
komt hij uit ’n ‘ruize-net huishouwe’.
Dries 35 jaar, ongehuwd, heeft ’t zelfde vak. Hij heeft ’n zeer ongunstig uiterlik.
Brede mond met afstotende grijns - propneus met platte basis - breed plat
gezicht. Hierom wordt hij de Mop, of Roetmop genoemd. In tegenstelling met
Rinus is hij vaak werkloos. Wegens dronkenschap en diefstalletjes heeft hij
vaak met de politie te doen gehad. Volgens verhalen van tante Koos werd hij in
z’n jeugd in geheel vervuilde toestand, onder de zweren, in een ziekenhuis gebracht,
z’n ouders werden uit de ouderlike macht ontheven. De moeder van ’n
jongetje dat naast hem lag, ’n Jordaanse, had zo’n medelijden met hem, dat ze
hem innam bij ’t gezin van drie kinderen. Zo iets komt hier vaker voor. Ze
heeft blijkbaar weinig plezier aan hem beleefd want op 18-jarige leeftijd is hem
wegens wangedrag de deur geweigerd.
Tenslotte moeten we nog Piet de koetsier noemen. Hij is niet in de kost en
komt zeer ongeregeld thuis. We zien hem zelden. Hij is gescheiden, ’n portretje
van
128