HET VERLOREN PARADIJS - Maatschappijwetenschappen

ISONEVO - Oostelijk West-Friesland
in een hoog percentage onderlinge huwelijken), waarop b.v. de tuinbouwvoorlichtingsdienst
weinig ‘greep’ heeft).
Een voorbeeld van een complicerende factor die niet in het schema ‘past’,
vormt de fruitteelt, vooral te vinden in de omstreken van Hoorn (Zwaag,
Blokker, Wijdenes), die geen correlatie met de godsdienst vertoont. In ieder
geval niet in het algemeen; plaatselijk is er natuurlijk wel vaak een verband.
Toch kan het gemaakte onderscheid verhelderend werken. Thans willen wij
hieraan iets meer inhoud geven door de samenvatting van een aantal door
diverse zegslieden gedane waarnemingen.
Het R.K. tuindersdorp (De Streek)
Dank zij een voortdurende intensiveringsproces van de landbouw, waarvan
thans de grens is bereikt, heeft de snel groeiende bevolking zich moeizaam
een bestaan weten te veroveren. Een en ander heeft geleid tot een dicht
opeenwonen in veelal (te) kleine woningen langs de Streekweg (lintbebouwing).
De voornamelijk van arbeiders afkomstige bevolking heeft voor de oorlog
grote armoede gekend en heeft de volgende kenmerken: a-traditioneel, ondernemend,
handwerkend, weinig spaarzaam en onontwikkeld. Men noemt
haar ook wel ‘levenslustig’ (kermissen, café’s, dansen) en met name de
jeugd: ruw, onbeschaafd, geen manieren enz. Vooral het verleden heeft ‘de
Streker’ geen goede naam bezorgd in het overige gewest. Ook nu is het nog
zo, dat b.v. gemeenten als Westwoud en Blokker niet graag in één adem met
de Streek genoemd worden. Enkele citaten mogen dit illustreren:
‘De Streker jongens waren in het algemeen wat dommer, wel sterk, in gezelschap
niet vormelijk, krachtig met de vuisten, de Strekers waren een gevaar
voor het gewest. De ouders hielpen gerust een handje mee. Als er kermis
was, moesten de jongens er flink geld doormaken en als ze niet met een stuk
in hun kraag thuiskwamen, was er geen kermis geweest.’
‘De kleine bouwers lijden ’s winters gebrek, tijdens het seizoen rolt het geld.
Alles staat in het teken van het geld. Wanneer ’s Zaterdags de veilingbrieven
komen, leeft geheel het gezin mee.
De opbrengsten wisselen met de week, aangezien de exportmogelijkheden
naar Engeland of Duitsland, de hoogte van de prijzen enz. wekelijks kunnen
verschillen.
In Lutjebroek zitten de tuinders buiten het seizoen al om 10 uur in de
11