Download als pdf-bestand - Maatschappijwetenschappen ...

More documents

Recommendations

Info

Deze beschouwing is opgesteld door drs. A. Postema en mr. drs. J.P. van der Meij, beide als adviseur werkzaam bij Cap Gemini Ernst & Young. Beiden zijn betrokken (geweest) bij een groot aantal verzelfstandigingen van overheidsorganisaties, waaronder de verzelfstandiging van het GVB. Voor het schrijven van deze afweging van argumenten zijn zij uit hun rol als adviseur voor één partij gestapt. Ze hebben getracht hun grote deskundigheid in te zetten om ons Amsterdammers een steuntje te geven bij de keuze op 15 mei. De Raad is beide auteurs voor hun bijdrage bijzonder erkentelijk. Namens de Wetenschappelijke Raad voor Amsterdam, dr. P. Renooy voorzitter 6
I Een revaliderende patiënt in een dynamische omgeving Het Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam Zoals dit voor de meeste nutsbedrijven geldt is het huidige GVB een van oorsprong private onderneming. Op 1 januari 1900 werd een aantal particuliere trambedrijven door de gemeente Amsterdam overgenomen. De zo ontstane Gemeentetram ging vanaf 1908 ook de eerste buslijnen rijden. In de Tweede Wereldoorlog werden Gemeentetram en Gemeenteveren samengevoegd tot het Gemeentevervoerbedrijf. Vanaf 2002 wordt de afkorting GVB als bedrijfsnaam geïntroduceerd. Met 4.500 werknemers, een jaarlijkse omzet van circa € 400 miljoen en een miljoen reizigers per dag is het GVB een van de belangrijkste spelers op de markt van het openbaar vervoer. Het is na NS en Connexxion het grootste railbedrijf respectievelijk busbedrijf van Nederland. Naast vervoer per bus, tram en metro verzorgt het GVB tevens de veerverbindingen in Amsterdam. Van “stop the bleeding” naar gezondmaking In 1996 vond Max de Jong het GVB “out of control”. 6 Hij schetste het beeld van een financieel, sociaal en organisatorisch volstrekt ontspoorde organisatie. De Jong kwam met een lange lijst van noodzakelijke veranderingen om de toekomst van het GVB veilig te stellen. Verzelfstandiging achtte hij voor het succesvol opereren als vervoerbedrijf een noodzakelijke voorwaarde. 7 Een jaar later presenteerde de Commissie van Onderzoek Gemeentevervoerbedrijf onder leiding van Arie van der Zwan haar bevindingen. Aanleiding van dit onderzoek waren de aanzienlijke verliezen van het GVB sinds het begin van de jaren negentig; die tekorten brachten de gemeente in grote problemen. Van der Zwan constateerde dat het GVB zich sinds de tweede helft van de jaren tachtig in een conversie van taakorganisatie naar risicodragende marktorganisatie bevond, maar niet het vermogen had om de bedrijfsvoering hierbij aan te passen. Hij wees op de slechte administratie, het gebrekkige management, de ruime rechtspositie en arbeidsvoorwaarden van het personeel, de opeenvolgende reorganisaties zonder zichtbaar effect, het hoge ziekteverzuim en de lage productiviteit. 7 Typerend voor de ontstane situatie was dat er sinds 1986 over de opeenvolgende jaarrekeningen geen goedkeurende accountantsverklaring meer was verkregen. Ook Van der Zwan adviseerde het GVB te verzelfstandigen, en wel door het afsluiten van een contract waarin de te leveren vervoersprestatie en de vergoeding worden vastgelegd. 8 Naar aanleiding van de adviezen van De Jong en Van der Zwan werden diverse veranderingen in gang gezet. In de zomer van 1997 trad een nieuwe directie aan onder leiding van André Testa, welke een businessplan 1997-2001 opstelde. Hoogste prioriteit had het oplossen van het acute vermogenstekort van het vervoerbedrijf en het bestrijden van de verliezen, intern aangeduid met de veelzeggende uitdrukking “stop the bleeding”. Hiertoe verstrekte de gemeente in 1997 een eenmalige bijdrage van 91 miljoen (ruim 200 miljoen gulden). Het GVB wist reeds in dat jaar een sluitende begroting te realiseren
Page 1 and 2: DE VERZELFSTANDIGING VAN HET GVB Ee
Page 3: Inhoudsopgave Inleiding I Een reval
Page 8 and 9: 15,0 10,0 10,0 5,0 5,0 0,0 0,0 1988
Page 10 and 11: II Externe verzelfstandiging in the
Page 12 and 13: Wettelijke taak? ja Bevoegdheden af
Page 14 and 15: tak van dienst was; - men tevreden
Page 16 and 17: Railtrack in oktober 2001 failliet
Page 18 and 19: Behalve opdrachtgever blijft de gem
Page 21 and 22: IV Conclusies en advies Het GVB is
Page 23 and 24: Noten 1 L. Reyn en J.P. van der Mei
Page 25 and 26: BIJLAGE De Wetenschappelijke Raad v

Download als pdf-bestand - Maatschappijwetenschappen ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?