Download als pdf-bestand - Maatschappijwetenschappen ...

III Vormgeving verzelfstandiging GVB
Hoe is de voorgestane externe verzelfstandiging van het
GVB vormgegeven en in hoeverre zijn daarbij de lessen
van de NS ter harte genomen? Voor het beantwoorden
van deze vragen wordt ingegaan op wat nu precies op
afstand wordt geplaatst, de invulling van het opdrachtgeverschap
en het waarborgen van adequaat bestuurlijk
toezicht, de wijze waarop met het personeel wordt omgegaan
en de mate waarin de nagestreefde levensvatbaarheid
en marktconformiteit nu daadwerkelijk gerealiseerd
kan worden. Tot slot worden de verwachte baten voor de
Amsterdamse reizigers in kaart gebracht.
Ontvlechting
Uitgangspunt van de verzelfstandiging is dat alle vervoerdiensten
van het GVB alsmede het beheer en onderhoud
van de infrastructuur integraal overgaan naar de op te
richten NV GVB. Ook in geval het in 2005/2006 daadwerkelijk
tot aanbesteding komt zal de gemeente de concessie
Amsterdam integraal aanbesteden. Het bedrijf noch
de concessie worden opgeknipt. Een voorwaarde voor
deze toezegging is wel dat het bedrijf in 2005 marktconform
opereert.
Ten aanzien van de materiële vaste activa is het publieke
belang goed in het oog gehouden. De gemeente kiest
ervoor de infrastructuur in eigendom te houden, zodat
dit geen obstakel voor toekomstige marktwerking vormt.
Daarnaast zijn het railmaterieel en de daarmee verbonden
gebouwen (remises en werkplaatsen) tijdelijk bij het GVB
geplaatst: deze activa komen in 2006 zonder vergoeding
17
terug bij de gemeente. Gedurende de periode 2002-2006
heeft de gemeente het laatste woord als het investeringen
in nieuw materieel betreft. Alle overige materiële activa,
inclusief het busmaterieel, gaan over naar de NV GVB.
Opdrachtgeverschap en bestuurlijk toezicht
Essentieel onderdeel van de verzelfstandiging van het
GVB is de invulling van het opdrachtgeverschap. Dit
zal door de dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer
(dIVV) worden vormgegeven. Gedurende het afgelopen
jaar heeft dIVV in samenspraak met het GVB en de Reizigers
Adviesraad (RAR) een programma van eisen opgesteld,
dat de basis vormt van de verleende vervoersconcessie.
Hierin zijn de afspraken omtrent de lijnvoering,
frequenties en haltering gemaakt. Zo is bepaald dat er
binnen een afstand van 400 meter van elke voordeur
een halte moet zijn. Bij bejaardentehuizen, ziekenhuizen
en poliklinieken is dat zelfs 250 meter, terwijl bestaande
haltes voor de deur niet worden weggehaald. Maar ook
over de rijtijden, zitplaatskans en kwaliteitszorg zijn
afspraken gemaakt.
Behalve het vervoersaanbod is ook de kostprijs van het
vervoer van groot belang. Hoe lager deze is, des te meer
vervoer het GVB kan bieden voor hetzelfde geld. Uit het
door het GVB opgestelde businessplan 2001-2005 en een
extern uitgevoerde benchmarkstudie blijkt dat het GVB
in staat moet zijn om de komende jaren een stuk efficiënter
te gaan werken. Dit levert een kostenreductie op die in
2005 is opgelopen tot € 34 miljoen per jaar. Het grootste
deel van deze besparing zal worden aangewend ten
behoeve van meer en beter OV.