toelichtingsnota ontwerp RUP Gerda.pdf - Stad Sint-Niklaas
toelichtingsnota ontwerp RUP Gerda.pdf - Stad Sint-Niklaas
toelichtingsnota ontwerp RUP Gerda.pdf - Stad Sint-Niklaas
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
0 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
<strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong><br />
<strong>ontwerp</strong><br />
april 2011<br />
Toelichtingsnota<br />
Departement ruimte en milieu<br />
Dienst ruimtelijke ordening<br />
Cel ruimtelijke planning
Inhoud<br />
1. Inleiding 2<br />
2. Ruimtelijke situering 2<br />
3. Planningscontext 3<br />
3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />
3.1.1 Feitelijke toestand<br />
3.1.2 Juridisch kader<br />
3.2 Beleidsplannen<br />
3.3 Studies<br />
4. Bestaande ruimtelijke structuur 5<br />
4.1 Bestaande toestand<br />
4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />
4.3 Kwaliteiten en kansen<br />
5. Planopvatting 9<br />
5.1 Visie structuurplan<br />
5.2 Visie masterplan<br />
5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />
5.4 Toelichting bestemmingszones<br />
5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
6. Decretale bepalingen 14<br />
6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />
6.2 Veiligheidsrapportage<br />
6.3 Watertoets<br />
6.4 Ruimtebalans<br />
6.5 Register<br />
Figurenlijst<br />
Figuur 1: Situering op topografische kaart 1/5.000<br />
Figuur 2: Luchtfoto<br />
Figuur 3: Aanduiding foto’s<br />
Figuur 4: Compacte stedelijke kern<br />
Figuur 5: Masterplan <strong>Gerda</strong><br />
Figuur 6: Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
Figuur 7: Infiltratiegevoelige gebieden<br />
Figuur 8: Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />
Figuur 9: Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade<br />
kan verschuldigd zijn<br />
1 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
1. Inleiding<br />
Er wordt een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt op de site van de vroegere voetbalterreinen van FC<br />
<strong>Gerda</strong> voor de ontwikkeling van een nieuwe OCMW-campus en de afwerking van het woonproject<br />
Klokkedreef.<br />
De invulling van de site (3 ha) kadert in het zorgstrategisch beleidsplan van het OCMW dat 75<br />
rusthuisbedden, een administratief centrum, een dienstencentrum en 10 tot 15 aanleunwoningen voor<br />
senioren voorziet in het plangebied. Naast de OCMW-campus wordt ook voorzien in een aantal<br />
bijkomende woningen grenzend aan de verkaveling Klokkedreef.<br />
In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend aangaande dit<br />
project. Interwaas heeft in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> een masterplan opgemaakt<br />
dat ondermeer rekening houdt met het zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de<br />
verkaveling Klokkedreef. Op basis van het goedgekeurd masterplan wordt nu een <strong>RUP</strong> opgemaakt.<br />
2. Ruimtelijke situering<br />
Het plangebied is gelegen in het zuiden van het stadscentrum en ten westen van de Parklaan. Het<br />
plangebied bevindt zich op de voormalige voetbalvelden van FC <strong>Gerda</strong>, gelegen tussen de<br />
Kongostraat, Broedersstraat, Knaptandstraat en Abingdonstraat. Tussen de Knaptandstraat en het<br />
plangebied bevindt zich de onlangs gerealiseerde verkaveling Klokkedreef. Ten zuiden bevindt zich de<br />
Baenslandwijk en de begraafplaats Tereken. De oppervlakte van het totale plangebied bedraagt 3,7<br />
ha.<br />
2 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 1 Situering op topografische kaart 1/5.000
3. Planningscontext<br />
3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />
3.1.1 Feitelijke toestand<br />
De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De noordelijke en westelijke rand<br />
van het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit gesloten bebouwing langs de straat met tuinen. Ten<br />
zuiden bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke en de Baenslandwijk. Ten oosten de<br />
recente verkaveling Klokkedreef en een transformatorstation van de elektriciteitsbeheerder ELIA.<br />
Zie ook plan feitelijke toestand.<br />
3.1.2 Juridisch kader<br />
3 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 2 Luchtfoto<br />
Binnen het plangebied zijn volgende elementen terug te vinden (zie ook plan juridische toestand):<br />
Type In het gebied<br />
Gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978): woongebied<br />
BPA Baenslandwijk: strook voor privaat groen en strook voor openbaar nut<br />
Beschermd monument -<br />
Beschermd landschap -<br />
Beschermd dorpsgezicht -<br />
Habitatrichtlijngebied -<br />
Vogelrichtlijngebied -<br />
VEN – IVON -
3.2 Beleidsplannen<br />
Type Inhoudelijke elementen<br />
Ruimtelijk Structuurplan<br />
Vlaanderen (1997)<br />
Provinciaal Ruimtelijk<br />
Structuurplan Oost-<br />
Vlaanderen (2004)<br />
Gemeentelijk Ruimtelijk<br />
Structuurplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />
(2006)<br />
4 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is in het RSV geselecteerd als regionaal stedelijk gebied. De afbakening betreft<br />
een gewestelijke bevoegdheid. Het plangebied bevindt zich binnen de afbakeningslijn van<br />
het stedelijk gebied zoals opgenomen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan<br />
“afbakening regionaalstedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>” (Vl. Reg. 22-01-2007).<br />
Het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen stelt voor het stedelijk gebied volgende<br />
doelstellingen voorop:<br />
• het stimuleren en concentreren van activiteiten<br />
• het vernieuwen van de stedelijke woon- en werkstructuur door strategische stedelijke<br />
projecten<br />
• het ontwikkelen van nieuwe woningtypologieën en kwalitatieve woonomgevingen<br />
• het leefbaar en bereikbaar houden door andere vormen van stedelijke mobiliteit en<br />
door locatiebeleid<br />
• het verminderen van het ongeordend uitzwermen van functies<br />
Volgende ontwikkelingsperspectieven zijn onder meer van toepassing op het <strong>RUP</strong>:<br />
• trendbreuk in de verdeling van de behoefte aan bijkomende woongelegenheden:<br />
60% in de gemeenten die geheel of gedeeltelijk tot het stedelijk gebied behoren en<br />
40% in de kernen van de gemeenten die volledig tot het buitengebied behoren<br />
• minimale woningdichtheden<br />
• differentiatie en verbetering van de woningvoorraad<br />
• versterken van de multifunctionaliteit<br />
• afstemmen van voorzieningen op het belang van het stedelijk gebied<br />
• zorg voor collectieve en openbare ruimten<br />
• behoud en ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke<br />
groengebieden<br />
• stedelijke mobiliteit en locatiebeleid<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is een regionaal stedelijk gebied gelegen in het E17-netwerk dat aanzien<br />
wordt als een stedelijk netwerk op provinciaal niveau. Het ruimtelijke beleid is gericht op:<br />
• het bieden van voldoende ruimte om bijkomende ontwikkelingen op te vangen<br />
• het versterken van de woonomgevingskwaliteiten in het netwerk<br />
• het behoud van de relatie tussen de openruimtegebieden doorheen het E17-netwerk<br />
Deze uitgangspunten worden vertaald in volgende ruimtelijke principes:<br />
• structureren van de interne en externe bereikbaarheid<br />
• wonen en woonondersteunende functies bundelen en verweven in de kernen<br />
• openruimtecorridors, buffer tussen de stedelijke ontwikkelingen<br />
• regionale economie op goed ontsloten plekken en gekoppeld aan de centrale plaatsen<br />
• groenverbindingen in riviervalleien en tussen de groene stapstenen, als ecologische<br />
en recreatieve assen door het netwerk<br />
De bestendige deputatie keurde op 22 juni 2006 het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> goed.<br />
Volgende algemene beleidsdoelstellingen worden naar voor geschoven:<br />
• een profilering van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als dynamisch handels- en dienstencentrum in de<br />
Vlaamse Ruit<br />
• een versterkte rol van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als hoofdstad van het Waasland<br />
• een bevestiging van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als belangrijkste tewerkstellingspool in het E17netwerk<br />
• een kwalitatief beheer van de stad<br />
• een gevarieerde uitbouw van de open ruimte<br />
Daarnaast worden volgende ruimtelijke concepten gehanteerd:<br />
• bundelen van activiteiten in het stedelijk gebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />
• uitbouw van kernen met een eigen identiteit<br />
• de ruit als ontsluitingsprincipe voor het stedelijk gebied<br />
• kwalitatieve lusstructuur<br />
• multifunctionele Z-vormige bosstructuur<br />
• valleigebied als ecologisch stiltegebied<br />
• twee landschappelijke verbeterde, maar structurele landbouwgordels<br />
De site <strong>Gerda</strong> is in het structuurplan opgenomen binnen de stedelijke woonwijk<br />
Baenslandwijk.
Zorgstrategisch plan (2005)<br />
3.3 Studies<br />
5 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Het goedgekeurde zorgstrategisch plan van het OCMW beschrijft beleidsdoelstellingen voor<br />
de komende jaren. Deze zal dienen als een richtinggevend document voor de verdere<br />
ontwikkeling van de centra.<br />
Het zorgstrategisch plan voorziet voor de site <strong>Gerda</strong> een nieuwe zorgkern bestaande uit<br />
een rusthuis van 75 woongelegenheden (36 RVT en 39 ROB). Op de terreinen zal ook een<br />
tweede lokaal dienstencentrum binnen de stadskern van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> worden opgericht<br />
alsook 10 tot 15 aanleunflats.<br />
Type Inhoudelijke elementen<br />
Masterplan <strong>Gerda</strong> (2009) In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor<br />
de opmaak van een masterplan voor de site. De studie werd opgemaakt door Interwaas in<br />
overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />
zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef.<br />
4. Bestaande ruimtelijke structuur<br />
4.1 Bestaande toestand<br />
Het masterplan omvat voor de site een centraal groen plein met daar rond een<br />
administratief centrum en sociaal huis, een woon- en zorgcentrum, lokaal dienstencentrum<br />
en aanleunwoningen en een stedelijk kinderdagverblijf. De verkaveling Klokkedreef wordt<br />
afgewerkt met woonkavels en een zone voor beschermd wonen. De site is voor de auto<br />
bereikbaar via de Abingdonstraat, voor fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de<br />
Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt een parkeerterrein voorzien.<br />
Het plangebied wordt begrensd door de gesloten woonstraten Kongostraat en Broedersstraat, de<br />
Baenslandwijk langs de Abingdonstraat en de nieuwe verkaveling Klokkedreef achter de stedelijke<br />
invalsweg Knaptandstraat. De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>, thans<br />
eigendom van OCMW en Interwaas, het gezinsvervangend tehuis De Klokke, een strook private<br />
moestuin en oude parkeergarages. De woning Kongostraat 92 is eigendom van de stad. Boven het<br />
plangebied lopen twee hoogspanningsgeleiders die beheerd worden door de netbeheerder ELIA. Deze<br />
vertrekken in het transformatorstation ten noordoosten van het plangebied en lopen verder in<br />
zuid/zuidwestelijke richting. Centraal in het plangebied bevindt zich een hoogspanningsmast.<br />
Figuur 3 Aanduiding foto's
Foto 1: zicht op de Kongostraat vanop het kruispunt met de<br />
Broedersstraat.<br />
Foto 3: zicht op het recent voltooide woonerf in zuidoostelijke<br />
richting.<br />
Foto 5: een rij hoge populieren verdeelt de open ruimte<br />
binnen de site in twee delen.<br />
6 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Foto 2: inrit van Bokkenhof aan de Knaptandstraat.<br />
Foto 4: zicht in noordwestelijke richting op de bestaande<br />
autobergplaatsen.<br />
Foto 6: zicht op de gebouwen van De Klokke en op de<br />
hoogspanningsmast in het plangebied.<br />
Foto 7: inrit van de Klokkendreef van op de Knaptandstraat. Foto 8: de Klokkendreef komt ten westen uit op de<br />
Abingdonstraat.
Foto 9: zicht op het openbaar groen langs de Abingdonstraat<br />
aan de kant van het plangebied.<br />
Foto 11: het oostelijke deel van de oprit rondom De Klokke<br />
die aansluit op de Abingdonstraat.<br />
Foto 13: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />
westelijke richting.<br />
Foto 15: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />
oostelijke richting.<br />
7 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Foto 10: zicht op een telefooncel en een glascontainer aan de<br />
Abingdonstraat.<br />
Foto 12: aan de achterkant van het hoofdgebouw van De<br />
Klokke staan bergplaatsen.<br />
Foto 14: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />
noordelijke richting.<br />
Foto 16: een beek scheidt een langgerekte moestuin en de<br />
gronden van De Klokke.
4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />
• Anonimiteit<br />
De anonimiteit van de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong> is tweeledig. Door de dicht<br />
bebouwde schil rondom het plangebied is deze aan het zicht van de omgeving onttrokken. Ondanks<br />
de doorsteken aanwezig in het zuidoosten van het plangebied is enige interactie met de omliggende<br />
straten afwezig. Wanneer het binnengebied dan toch betreden wordt, straalt deze een andere vorm<br />
van anonimiteit uit. Het gebied is structuurloos en identiteitsloos.<br />
• Ongeordende randen<br />
Het omgaan met de bestaande achterkantsituaties zal bij een toekomstige kwalitatieve ontwikkeling<br />
van het binnengebied een belangrijk aandachtpunt moeten zijn. Eigen aan dergelijke achterkanten is<br />
de rommelige opbouw van kleinere gebouwen, diverse soorten erfafsluitingen en ongeordende<br />
opslagplaatsen.<br />
• Hoogspanningsmast<br />
Dwars door het plangebied, in noord-zuid-richting, lopen hoogspanningskabels met<br />
hoogspanningsmasten ingeplant ten noorden van het plangebied (waar zich een transformatorstation<br />
van ELIA bevindt) en midden in het plangebied. De ligging van de hoogspanningsmast centraal in het<br />
binnengebied legt beperkingen op toekomstige ontwikkelingen.<br />
• Ontsluitingsmogelijkheden<br />
Het plangebied is met de wagen toegankelijk via de Knaptandstraat (door de verkaveling<br />
Klokkedreef). Vermits de Knaptandstraat enkel éénrichtingsverkeer toelaat, is dit geen optimale<br />
toegang. Een tweede toegang kan gerealiseerd worden via de Abingdonstraat (bereikbaar via<br />
Broedersstraat enerzijds, en Knaptandstraat anderzijds). Door de gesloten randbebouwing in<br />
noordelijke en westelijke richting is het zoeken naar andere ontsluitingsmogelijkheden niet evident.<br />
4.3 Kwaliteiten en kansen<br />
• Binnengebied in stedelijk netwerk<br />
Te midden van het stadscentrum, op amper 500m (in vogelvlucht) van de Grote Markt bevindt zich dit<br />
3 ha grote binnengebied. Het is dan ook aangewezen dat dit gebied wordt aangewend voor stedelijke<br />
functies zoals openbare voorzieningen en wonen.<br />
• Multifunctionele schil<br />
De bebouwde schil rondom het binnengebied bestaat niet enkel uit woningen, het voorziet de buurt<br />
ook in primaire noden. Kleinschalige handelszaken zoals een bakker, slager, kapper, enz. In het<br />
zuidwesten bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke. Deze multifunctionele schil biedt<br />
bijzondere potenties om een kwalitief woon- en voorzieningenmilieu te creëren.<br />
• Parkeerdruk op omliggende straten wegnemen<br />
De parkeerdruk op de aangrenzende straten Broederstraat, Kongostraat en Knaptandstraat is hoog.<br />
Met een ontwikkeling van het binnengebied ontstaat een kans om deze problematiek op een<br />
kwalitatieve manier aan te pakken.<br />
• Langzame verkeersdoorsteken<br />
8 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
Via de stadswoning in de Kongostraat is een langzame verkeersdoorsteek mogelijk naar de<br />
Abingdonstraat, alsook via de woonverkaveling Klokkedreef naar de Knaptandstraat. Dit maakt de site<br />
optimaal doorwaadbaar voor fietsers en voetgangers. De openbaar vervoershalten ‘Kongostraat’ en<br />
‘Broedersstraat’ worden hierdoor ook vanuit het binnengebied vlot bereikbaar.<br />
5. Planopvatting<br />
5.1 Visie structuurplan<br />
Het stedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> fungeert als groeipool binnen de ruimtelijke structuur van de<br />
gemeente. Hierin worden nieuwe ontwikkelingen inzake wonen, bedrijvigheid en stedelijke<br />
voorzieningen gestimuleerd en gebundeld. Dit gebeurt binnen duidelijk vastgestelde lijnen, om<br />
ongeordende spreiding en functies en activiteiten tegen te gaan. Binnen het stedelijk gebied wordt<br />
een onderscheid gemaakt tussen een kerngebied, een randstedelijk gebied en een industrieel gebied.<br />
De site <strong>Gerda</strong> bevindt zich in het kerngebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>, die spil is van het stedelijk gebied.<br />
De stad wordt verder uitgebouwd tot een kwalitatief en levendig ensemble. Kenmerken voor dit<br />
ensemble is het naast elkaar voorkomen van stedelijke voorzieningen en kwalitatieve woonvormen op<br />
maat van de stad. De uitbouw van dit kerngebied gebeurt door middel van strategische projecten.<br />
Centraal in dit kerngebied bevindt zich de stedelijke corridor, die fungeert als ruggengraat voor de<br />
stedelijke ontwikkelingen.<br />
9 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 4 Compacte stedelijke kern<br />
Naast de woonomgeving in de onmiddellijke nabijheid van de stedelijke corridor worden binnen de<br />
stedelijke kern negen verschillende woonwijken onderscheiden waarvan de stedelijke woonwijk<br />
Baenslandwijk er een is. Voor de woonwijken gelden in de eerste plaats kwalitatieve streefdoelen.<br />
Het gaat om het vrijwaren en de versterking van de leefkwaliteit van de stad. Hier wordt geen<br />
substantiële verdichting nagestreefd, maar wel een verbetering van de leefbaarheid door middel van<br />
stadsvernieuwingsprojecten en de herinrichting van het openbaar domein. Bij de verdere ontwikkeling<br />
van de woonwijken staan de volgende uitgangspunten voorop:<br />
• een herkenbare en duidelijke ruimtelijke structuur;
• de aanwezigheid van openbare en commerciële buurtvoorzieningen;<br />
• de aanwezigheid van groen- en speelvoorzieningen;<br />
• een differentiatie van goede woningen.<br />
Voor de Baenslandwijk staat vooral een behoud en versterking van de bestaande woonkwaliteit<br />
voorop. Dit betekent o.m. de versterking van de buurtgebonden – openbare en commerciële –<br />
voorzieningen, de uitbouw van het wijkgroen en speelvoorzieningen en de verbetering van de<br />
verkeersveiligheid en –leefbaarheid. Ook wordt een geleidelijke vernieuwing van de historische<br />
begraafplaats van de stad vooropgesteld als een parkbegraafplaats, wat een belangrijk aandeel<br />
stedelijk groen kan betekenen.<br />
De woningprogrammatie in het structuurplan spreekt van een trend inzake de verdeling van de<br />
bijkomende woningen. Vernieuwingsprojecten en nieuw te ontwikkelen gebieden situeren zich<br />
voornamelijk in het stedelijk gebied. Zo werd de recent gerealiseerde verkaveling Klokkedreef in het<br />
structuurplan opgenomen als uitgevoerd stadsvernieuwingsproject. Daarnaast zijn er in <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>,<br />
vooral in de stad zelf, een aantal andere potentiële locaties die in aanmerking kunnen komen voor<br />
herbestemming. De terreinen van FC <strong>Gerda</strong>, het plangebied van voorliggend <strong>RUP</strong>, wordt in het<br />
structuurplan beschreven als mogelijk inbreidingsproject.<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> maakt momenteel een sterke vergrijzing mee van de bevolking. Het is dan ook<br />
noodzakelijk om voldoende en aangepaste seniorenhuisvesting te voorzien. Dit houdt in dat er een<br />
divers gamma zal voorzien worden wat betreft kostprijs en dienstverleningsniveau. Mogelijke<br />
woningtypes zijn o.m. sociale huurwoningen, kamers en studio’s in een rusthuis, serviceflats,<br />
ondersteunende woonvormen zoals aanleunwoningen of kangoeroewoningen, enz. Het is belangrijk<br />
dat deze woningen dicht bij het voorzieningenapparaat en vlot bereikbaar zijn met het openbaar<br />
vervoer. Het woonbeleid voor senioren sluit aan bij het zorgstrategisch plan.<br />
In het stedelijk gebied komt een belangrijke concentratie voor van openbare en commerciële<br />
voorzieningen. <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> bezit dan ook een uitgesproken profiel als regionaal centrum voor<br />
diensten en voorzieningen. De stad wenst deze regionale uitstraling en dit uitgesproken profiel als<br />
centrumstad van het Waasland verder uit te bouwen. Hiertoe worden ruimtelijke potenties<br />
gegenereerd voor de ontwikkeling van de bestaande voorzieningen en voor de inplanting van nieuwe<br />
voorzieningen. Aan de mogelijke ontwikkelingen en inplantingen van voorzieningen worden<br />
randvoorwaarden gekoppeld om de inpassing ervan in het stedelijk weefsel en de leefbaarheid van<br />
de woonwijken te garanderen.<br />
• De mogelijkheden moeten onderzocht worden om het ruimtegebruik binnen de bestaande<br />
perimeter te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn o.a. meervoudig ruimtegebruik, een sterkere<br />
verweving van functies op probleemlocaties en een efficiënter ruimtegebruik.<br />
• Er wordt een kwalitatieve relatie vooropgesteld met het omliggende stadsweefsel. Deze kan<br />
uitgewerkt worden onder de vorm van overgangszones tussen de voorzieningen en het openbaar<br />
domein of door een kwalitatieve inrichting van het openbaar domein zelf.<br />
• De goede bereikbaarheid van de voorzieningen moet gegarandeerd blijven, terwijl de<br />
verkeersleefbaarheid van de woonomgeving moet gerespecteerd worden. Voorzieningen moeten<br />
getroffen worden voor een vlotte bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de fiets of te voet.<br />
Ook worden de mogelijkheden onderzocht voor de realisatie van nieuwe doorsteken om bepaalde<br />
verbindingen te verbeteren.<br />
• De voorzieningen moeten een hoge beeldkwaliteit bezitten, omdat ze mee het beeld en het imago<br />
uitdragen van de stad als kwalitatieve woon- en werkomgeving en als dynamisch dienstverlenend<br />
centrum in het Waasland. Dit veronderstelt een zorg voor de inplanting van de gebouwen, voor de<br />
kwaliteit van de architectuur en voor de inrichting van de buitenruimtes.<br />
5.2 Visie masterplan<br />
In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor de opmaak<br />
van een masterplan voor de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De studie werd opgemaakt<br />
door Interwaas in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />
10 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef. Volgende concepten<br />
worden gehanteerd:<br />
Omgaan met randen<br />
Om de storende achterkanten zoveel mogelijk aan het beeld te<br />
onttrekken wordt de bebouwing in het binnengebied langs de<br />
randen geplaatst. Hierdoor wordt een centrale ruimte<br />
gecreëerd.<br />
Ontsluiting van de OCMW-campus<br />
Met de wagen is het plangebied te bereiken via de<br />
Abingdonstraat. Er wordt tevens een verbinding voorzien voor<br />
voetgangers en fietsers tussen de Klokkedreef en de OCMWsite<br />
en naar de Kongostraat via een perceel van de stad.<br />
Dienstwegen worden voorzien aan de buitenzijde van het<br />
plangebied. Bezoekersparkeerplaatsen worden centraal<br />
ingeplant op en naast het middenplein om een verdere<br />
versnippering te voorkomen.<br />
11 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Ruimtelijke gelijkvormigheid<br />
Verschillende projecten zullen gefaseerd worden ontwikkeld<br />
doorheen de tijd. Ondanks de vermoedelijke verspreide<br />
ontwikkeling wordt enige ruimtelijke gelijkvormigheid in<br />
bebouwing nagestreefd. Hierbij worden geen identieke<br />
bouwwerken verwacht maar afspraken inzake bouwhoogtes,<br />
materiaalgebruik, oriëntatie en duurzaamheid.<br />
Centraal middenplein<br />
Vermits de nieuwe voorzieningen gepland zijn aan de randen<br />
van het plangebied ontstaat er een centrale ruimte die kan<br />
ingericht worden als centraal plein. Deze ruimte kan<br />
verschillende functies worden toegewezen: parkeerruimte,<br />
park, speelplein, bufferbekken, enz.<br />
Het masterplan vertrekt vanuit een pleinmodel waarbij de functies worden voorzien rondom een plein<br />
dat als centrum van het OCMW-gebeuren fungeert. Het plein heeft evenwel een ruimer karakter en is<br />
ook openbare ruimte voor de omliggende straten en wijk en vormt een schakel in de cluster van<br />
pleintjes en groene zones in het centrum van de stad.<br />
De site omvat een centraal groen plein met daar rond een administratief centrum en sociaal huis voor<br />
het OCMW, een woon- en zorgcentrum met 75 woongelegenheden en 15 aanleunwoningen, een<br />
lokaal dienstencentrum en een stedelijk kinderdagverblijf voor 28 plaatsen. De verkaveling<br />
Klokkedreef wordt afgewerkt met 10 tot 12 woonkavels en een zone voor beschermd wonen voor<br />
twee groepen van 6 woonunits. De site is voor de auto bereikbaar via de Abingdonstraat, voor
fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt<br />
een parkeerterrein voorzien.<br />
12 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 5 Masterplan <strong>Gerda</strong><br />
5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />
Het <strong>RUP</strong> vertrekt vanuit een tweedeling: een zone voor wonen en een zone voor openbaar nut en<br />
gemeenschapsvoorzieningen. Een nieuw aan te leggen weg langs de Abingdonstraat ontsluit en<br />
scheidt beide zones. De zone voor wonen zorgt voor een afwerking van de verkaveling Klokkedreef.<br />
Hier kunnen 10 tot 12 woonkavels gerealiseerd worden en kan een project voor beschermd wonen<br />
geïntegreerd worden in de verkaveling. Via het Bokkenhof (verkaveling Klokkedreef) worden 2<br />
langzame verkeersdoorsteken gerealiseerd naar de OCMW-campus. In de zone voor openbaar nut en<br />
gemeenschapsvoorzieningen kan De Klokke blijven bestaan en krijgen de nieuwe functies zoals<br />
voorzien in het zorgstrategisch plan van het OCMW een plaats: een administratief centrum en sociaal<br />
huis, een woon- en zorgcomplex voor 75 bedden, 15 aanleunwoningen en een lokaal<br />
dienstencentrum. De hoogspanningslijnen leggen beperkingen op aan bepaalde functies, de plaatsing<br />
en hoogte van de gebouwen. Ter hoogte van het tranformatorstation wordt een bufferzone opgelegd.<br />
Een dienstweg kan de site en de achterliggende percelen van de woningen Kongostraat/Broederstraat<br />
bedienen. Op een perceel thans in gebruik als tuin wordt een voorkooprecht gelegd om de dienstweg<br />
te kunnen vervolledigen. Een langzame verkeersdoorsteek wordt voorzien over een stadsperceel in de<br />
Kongostraat. Hiermee wordt ingezet op een flexibel <strong>RUP</strong> om de huidige en toekomstige wensen te<br />
kunnen opnemen.<br />
5.4 Toelichting bestemmingszones<br />
Zone Toelichting<br />
1. Zone voor openbaar<br />
nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />
Hoogspanningsleiding<br />
De zone is bestemd voor de oprichting van gebouwen voor openbaar nut en<br />
gemeenschapsvoorzieningen in functie van de realisatie van een zorgcampus voor het<br />
OCMW bestaande uit een administratief centrum en sociaal huis, een woon- en<br />
zorgcentrum, een lokaal dienstencentrum, aanleunwoningen en parkeervoorzieningen. De<br />
bouwhoogte bedraagt maximum 14m. De V/T bedraagt maximum 1, de terreinbezetting<br />
maximum 50%. De bouwvrije stroken dienen minimum gelijk te zijn aan de nieuw te<br />
realiseren bouwhoogte.<br />
Bij de invulling van de zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen moeten de<br />
hoogtebeperkingen, richtlijnen en veiligheidsvoorschriften van de netbeheerder van de<br />
hoogspanningsleidingen gevolgd worden. Vanuit het voorzorgsbeginsel moeten eveneens<br />
de aanbevolen richtlijnen en afstanden van de Hoge Gezondsheidsraad ten opzichte van
Ontsluitingsweg De pijl geeft aan langs waar de site voor autoverkeer moet ontsloten worden.<br />
Dienstweg<br />
13 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />
Voorkooprecht<br />
2. Zone voor wonen<br />
Langzame verkeersdoorsteek<br />
hoogspanningsleidingen gevolgd worden.<br />
Op de rand van de site kan een dienstweg aangelegd worden dienstig voor toeleveringen,<br />
noodweg, fietsers en voetgangers en bereikbaarheid van achterliggende tuinen.<br />
Op het perceel kadastraal bekend 4 de afdeling, sectie D, nummer 854B wordt een recht<br />
van voorkoop gelegd om in de toekomst de dienstweg te kunnen vervolledigen. Dit<br />
voorkooprecht kan worden uitgeoefend in rangorde door: (1) de intercommunale, (2) het<br />
ocmw en (3) de stad.<br />
De zone is bestemd voor wonen en aan het wonen verwante activiteiten en voorzieningen<br />
voor de afwerking van de verkaveling Klokkedreef. De zone voor wonen wordt ontsloten<br />
via de nieuw aan te leggen ontsluitingsweg. De bouwhoogte bedraagt maximum 9m of<br />
maximum 3 bouwlagen. De bouwdiepte bedraagt maximum 18m op het gelijkvloers en<br />
maximum 12m op de verdieping. De zone kan worden verkaveld.<br />
De pijlen geven aan waar een fiets/voetgangersdoorsteek moet gerealiseerd worden naar<br />
de site.<br />
Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />
5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
Om het <strong>RUP</strong> af te toetsen op zijn mogelijkheden naar invulling werd door het OCMW opdracht<br />
gegeven aan het studiebureau Planners bvba om een beeldstudie voor de site <strong>Gerda</strong> op te maken. Op<br />
24 maart 2011 heeft de OCMW-raad ingestemd met de krachtlijnen voor de ontwikkeling van de site<br />
op basis van deze studie. De beeldstudie geeft de richting aan waarin de open ruimtes en de<br />
bebouwing zich kunnen en mogen ontwikkelen met het oog op de ontwikkeling van de beeld- en<br />
belevingskwaliteit. Onderstaande figuur geeft een mogelijke invulling van de site weer op basis van de<br />
aanbevelingen uit de beeldstudie en de contouren van het <strong>RUP</strong>.<br />
woon- en zorgcentrum<br />
De Klokke<br />
administratief centrum<br />
Figuur 6 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
Abingdonstraat<br />
Klokkedreef<br />
kavels
6. Decretale bepalingen<br />
6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />
Er werd een onderzoek tot milieueffectrapportage gevoerd over het <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>. Vermits het<br />
gemeentelijk <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>:<br />
• geen kader vormt voor bijlage I of bijlage II projecten;<br />
• geen kader vormt voor projecten die een passende beoordeling behoeven;<br />
• geen aanzienlijke effecten zal veroorzaken voor de verschillende (MER)disciplines;<br />
voldoet dit <strong>RUP</strong> niet aan de voorwaarde voor de plan-MER-plichtigheid. De opmaak van een plan-MER<br />
is bijgevolg niet noodzakelijk.<br />
De dienst Mer concludeerde met brief van 8 juni 2010 op basis van de ingediende screeningsnota en<br />
de uitgebrachte adviezen dat het voorgenomen plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke<br />
milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER bijgevolg niet nodig is.<br />
De beslissing van de dienst Mer (zie ook bijlage) en de screeningsnota zijn raadpleegbaar op de<br />
webstek van de dienst Mer: www.mervlaanderen.be.<br />
6.2 Veiligheidsrapportage<br />
Om een inschatting te maken van het aspect externe (mens)veiligheid, werd het voorliggend <strong>RUP</strong><br />
afgetoetst door de dienst Veiligheidsrapportering (VR). Gelet op het feit dat:<br />
• volgens de gegevens van de dienst VR in het plangebied geen Seveso-inrichtingen aanwezig of<br />
mogelijk zijn;<br />
• in het plangebied aandachtsgebieden (ondermeer gebied met woonfunctie en een kwetsbare<br />
locatie) gepland zijn;<br />
• volgens de gegevens van de dienst VR op een afstand van ongeveer 1,5 km rond het plangebied<br />
3 lage drempel Seveso-inrichtingen aanwezig zijn, nl. Anorel (gelegen te Europark-Noord), Sita<br />
Recycling Services (gelegen te Industriepark-West) en ADDI-tech (Industriepark-Noord);<br />
• de dienst VR voldoende elementen in handen heeft om de risico’s in te schatten waaraan mensen<br />
in de omgeving van deze inrichting blootgesteld worden ten gevolge van de aanwezigheid van<br />
gevaarlijke stoffen bij dit bedrijf en te besluiten dat de inplanting van de aandachtsgebieden te<br />
verzoenen is met de aanwezigheid van deze Seveso-inrichting;<br />
stelt er zich op het vlak van de externe mensveiligheid geen probleem en meent de dienst VR met<br />
brief van 7 april 2010 dat er geen aanzienlijke effecten verwacht worden inzake externe veiligheid.<br />
6.3 Watertoets<br />
De watertoets bestaat erin onderzoek te doen naar de effecten van het plan of project op de<br />
waterhuishouding. Schadelijke effecten moeten zoveel mogelijk worden vermeden en beperkt en,<br />
indien dit niet mogelijk is, worden hersteld of, in gevallen van de vermindering van de infiltratie van<br />
hemelwater of de vermindering van ruimte voor het watersysteem, gecompenseerd.<br />
Er wordt een toets gedaan op het risico tot overstroming (ligging al dan niet in MOG/ROG-gebieden)<br />
en waterproblemen als gevolg van de nabijheid van waterlopen.<br />
• Binnen het plangebied zijn geen overstromingsgebieden (mogelijke of recente) gelegen.<br />
• Het <strong>RUP</strong> is niet gelegen in een voor overstromingen gevoelig gebied.<br />
• Het plangebied behoort niet tot het winterbed van een grote rivier.<br />
• In het plangebied bevinden zich geen waterlopen.<br />
14 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
Het plan is gelegen in een gebied dat infiltratiegevoelig is. Hier infiltreert het hemelwater goed door<br />
naar de ondergrond. Dit betekent dat de aanleg van infiltratievoorzieningen of waterdoorlatende<br />
verhardingen in het plangebied relevant en nuttig kan zijn.<br />
Het plangebied is weinig gevoelig voor grondwaterstroming (type 3). Ondergrondse constructies zijn<br />
mogelijk zonder de grondwaterstroming te verstoren.<br />
Figuur 7 Infiltratiegevoelige gebieden Figuur 8 Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />
De gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen,<br />
buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater is van toepassing binnen het<br />
plangebied.<br />
In het project wordt een gescheiden rioleringsstelsel aangelegd. RWA wordt afgevoerd naar de<br />
Kongostraat waar aangesloten wordt op een gescheiden stelsel (cf. hydronautstudie). Het regenwater<br />
wordt ter plaatse zoveel mogelijk herbruikt, daarna infiltratie, tenslotte buffering en vertraagde afvoer.<br />
Een buffervolume wordt hiervoor voorzien in of onder het plein. DWA kan afhankelijk van de<br />
hoogtepeilen van de riolering afgevoerd worden via de Kongostraat, Abingdonstraat en<br />
Knaptandstraat (via Bokkenhof).<br />
Bijgevolg kan in alle redelijkheid geoordeeld worden dat deze planoptie geen schadelijke effecten<br />
teweegbrengt voor de waterhuishouding van het gebied conform de bepalingen inzake integraal<br />
waterbeheer.<br />
6.4 Ruimtebalans<br />
De site <strong>Gerda</strong> is opgenomen in het gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978). De volgende<br />
bestemmingen van het gewestplan, die terug te vinden zijn in het plangebied, worden opgegeven:<br />
woongebied. De op te heffen bestemmingen van het BPA Baenslandwijk in het plangebied zijn: strook<br />
voor privaat groen, strook voor openbaar nut, strook voor gesloten bebouwing, gegroepeerde<br />
autobergplaatsen, strook voor wegen, voetpaden of paden voor toevallig verkeer en strook voor<br />
openbaar groen.<br />
BESTEMMINGSZONE OPPERVLAKTE<br />
GEWESTPLAN<br />
Woongebied 3,7 ha<br />
Totaal 3,7 ha<br />
BPA<br />
Strook voor privaat groen -<br />
Strook voor openbaar nut -<br />
Strook voor gesloten bebouwing -<br />
15 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
Strook voor gegroepeerde autobergplaatsen -<br />
Strook voor wegen -<br />
Strook voor voetpaden of paden voor toevallig verkeer -<br />
Strook voor openbaar groen -<br />
Totaal 3,7 ha<br />
<strong>RUP</strong><br />
1. Zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />
Hoogspanningsleiding<br />
Ontsluitingsweg<br />
Dienstweg<br />
Bufferzone<br />
Voorkooprecht<br />
2. Zone voor wonen<br />
Langzame verkeersdoorsteek<br />
Bufferzone<br />
16 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
3,3 ha<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
0,4 ha<br />
-<br />
-<br />
Totaal 3,7 ha<br />
6.5 Register<br />
Het register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />
verschuldigd zijn geeft de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan<br />
geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso<br />
een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de<br />
regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden die per individueel geval<br />
beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die<br />
voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden.<br />
De regeling over de planschade en planbatenheffing is terug te vinden in artikel 2.6.1 en volgende van<br />
de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden<br />
in artikel 6.2.1. en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond‐ en<br />
pandenbeleid. Planschadevergoeding wordt toegekend wanneer, op basis van een in werking tredend<br />
ruimtelijk uitvoeringsplan, een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te<br />
bouwen of te verkavelen, terwijl het de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van dat definitieve<br />
plan wel in aanmerking kwam voor een vergunning om te bouwen of te verkavelen. Een<br />
planbatenheffing is verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan op een<br />
perceel bestemmingswijzigingen doorvoert zoals opgenomen in art. 2.6.4. van de Vlaamse Codex<br />
Ruimtelijke Ordening. Kapitaal‐ en gebruikersschade zou men kunnen beschouwen als een apart geval<br />
van planschade, zij het dat het hier enkel gaat om een bestemmingswijziging van landbouw naar<br />
groen.<br />
Voorliggend <strong>RUP</strong> geeft enkel mogelijk aanleiding tot het bekomen van planbaten vermits actieve<br />
recreatie wordt opgezet naar woongebied.
Figuur 9 Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />
verschuldigd zijn<br />
17 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
0 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
<strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong><br />
<strong>ontwerp</strong><br />
april 2011<br />
Toelichtingsnota<br />
Departement ruimte en milieu<br />
Dienst ruimtelijke ordening<br />
Cel ruimtelijke planning
Inhoud<br />
1. Inleiding 2<br />
2. Ruimtelijke situering 2<br />
3. Planningscontext 3<br />
3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />
3.1.1 Feitelijke toestand<br />
3.1.2 Juridisch kader<br />
3.2 Beleidsplannen<br />
3.3 Studies<br />
4. Bestaande ruimtelijke structuur 5<br />
4.1 Bestaande toestand<br />
4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />
4.3 Kwaliteiten en kansen<br />
5. Planopvatting 9<br />
5.1 Visie structuurplan<br />
5.2 Visie masterplan<br />
5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />
5.4 Toelichting bestemmingszones<br />
5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
6. Decretale bepalingen 14<br />
6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />
6.2 Veiligheidsrapportage<br />
6.3 Watertoets<br />
6.4 Ruimtebalans<br />
6.5 Register<br />
Figurenlijst<br />
Figuur 1: Situering op topografische kaart 1/5.000<br />
Figuur 2: Luchtfoto<br />
Figuur 3: Aanduiding foto’s<br />
Figuur 4: Compacte stedelijke kern<br />
Figuur 5: Masterplan <strong>Gerda</strong><br />
Figuur 6: Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
Figuur 7: Infiltratiegevoelige gebieden<br />
Figuur 8: Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />
Figuur 9: Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade<br />
kan verschuldigd zijn<br />
1 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
1. Inleiding<br />
Er wordt een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt op de site van de vroegere voetbalterreinen van FC<br />
<strong>Gerda</strong> voor de ontwikkeling van een nieuwe OCMW-campus en de afwerking van het woonproject<br />
Klokkedreef.<br />
De invulling van de site (3 ha) kadert in het zorgstrategisch beleidsplan van het OCMW dat 75<br />
rusthuisbedden, een administratief centrum, een dienstencentrum en 10 tot 15 aanleunwoningen voor<br />
senioren voorziet in het plangebied. Naast de OCMW-campus wordt ook voorzien in een aantal<br />
bijkomende woningen grenzend aan de verkaveling Klokkedreef.<br />
In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend aangaande dit<br />
project. Interwaas heeft in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> een masterplan opgemaakt<br />
dat ondermeer rekening houdt met het zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de<br />
verkaveling Klokkedreef. Op basis van het goedgekeurd masterplan wordt nu een <strong>RUP</strong> opgemaakt.<br />
2. Ruimtelijke situering<br />
Het plangebied is gelegen in het zuiden van het stadscentrum en ten westen van de Parklaan. Het<br />
plangebied bevindt zich op de voormalige voetbalvelden van FC <strong>Gerda</strong>, gelegen tussen de<br />
Kongostraat, Broedersstraat, Knaptandstraat en Abingdonstraat. Tussen de Knaptandstraat en het<br />
plangebied bevindt zich de onlangs gerealiseerde verkaveling Klokkedreef. Ten zuiden bevindt zich de<br />
Baenslandwijk en de begraafplaats Tereken. De oppervlakte van het totale plangebied bedraagt 3,7<br />
ha.<br />
2 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 1 Situering op topografische kaart 1/5.000
3. Planningscontext<br />
3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />
3.1.1 Feitelijke toestand<br />
De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De noordelijke en westelijke rand<br />
van het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit gesloten bebouwing langs de straat met tuinen. Ten<br />
zuiden bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke en de Baenslandwijk. Ten oosten de<br />
recente verkaveling Klokkedreef en een transformatorstation van de elektriciteitsbeheerder ELIA.<br />
Zie ook plan feitelijke toestand.<br />
3.1.2 Juridisch kader<br />
3 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 2 Luchtfoto<br />
Binnen het plangebied zijn volgende elementen terug te vinden (zie ook plan juridische toestand):<br />
Type In het gebied<br />
Gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978): woongebied<br />
BPA Baenslandwijk: strook voor privaat groen en strook voor openbaar nut<br />
Beschermd monument -<br />
Beschermd landschap -<br />
Beschermd dorpsgezicht -<br />
Habitatrichtlijngebied -<br />
Vogelrichtlijngebied -<br />
VEN – IVON -
3.2 Beleidsplannen<br />
Type Inhoudelijke elementen<br />
Ruimtelijk Structuurplan<br />
Vlaanderen (1997)<br />
Provinciaal Ruimtelijk<br />
Structuurplan Oost-<br />
Vlaanderen (2004)<br />
Gemeentelijk Ruimtelijk<br />
Structuurplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />
(2006)<br />
4 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is in het RSV geselecteerd als regionaal stedelijk gebied. De afbakening betreft<br />
een gewestelijke bevoegdheid. Het plangebied bevindt zich binnen de afbakeningslijn van<br />
het stedelijk gebied zoals opgenomen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan<br />
“afbakening regionaalstedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>” (Vl. Reg. 22-01-2007).<br />
Het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen stelt voor het stedelijk gebied volgende<br />
doelstellingen voorop:<br />
• het stimuleren en concentreren van activiteiten<br />
• het vernieuwen van de stedelijke woon- en werkstructuur door strategische stedelijke<br />
projecten<br />
• het ontwikkelen van nieuwe woningtypologieën en kwalitatieve woonomgevingen<br />
• het leefbaar en bereikbaar houden door andere vormen van stedelijke mobiliteit en<br />
door locatiebeleid<br />
• het verminderen van het ongeordend uitzwermen van functies<br />
Volgende ontwikkelingsperspectieven zijn onder meer van toepassing op het <strong>RUP</strong>:<br />
• trendbreuk in de verdeling van de behoefte aan bijkomende woongelegenheden:<br />
60% in de gemeenten die geheel of gedeeltelijk tot het stedelijk gebied behoren en<br />
40% in de kernen van de gemeenten die volledig tot het buitengebied behoren<br />
• minimale woningdichtheden<br />
• differentiatie en verbetering van de woningvoorraad<br />
• versterken van de multifunctionaliteit<br />
• afstemmen van voorzieningen op het belang van het stedelijk gebied<br />
• zorg voor collectieve en openbare ruimten<br />
• behoud en ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke<br />
groengebieden<br />
• stedelijke mobiliteit en locatiebeleid<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is een regionaal stedelijk gebied gelegen in het E17-netwerk dat aanzien<br />
wordt als een stedelijk netwerk op provinciaal niveau. Het ruimtelijke beleid is gericht op:<br />
• het bieden van voldoende ruimte om bijkomende ontwikkelingen op te vangen<br />
• het versterken van de woonomgevingskwaliteiten in het netwerk<br />
• het behoud van de relatie tussen de openruimtegebieden doorheen het E17-netwerk<br />
Deze uitgangspunten worden vertaald in volgende ruimtelijke principes:<br />
• structureren van de interne en externe bereikbaarheid<br />
• wonen en woonondersteunende functies bundelen en verweven in de kernen<br />
• openruimtecorridors, buffer tussen de stedelijke ontwikkelingen<br />
• regionale economie op goed ontsloten plekken en gekoppeld aan de centrale plaatsen<br />
• groenverbindingen in riviervalleien en tussen de groene stapstenen, als ecologische<br />
en recreatieve assen door het netwerk<br />
De bestendige deputatie keurde op 22 juni 2006 het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> goed.<br />
Volgende algemene beleidsdoelstellingen worden naar voor geschoven:<br />
• een profilering van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als dynamisch handels- en dienstencentrum in de<br />
Vlaamse Ruit<br />
• een versterkte rol van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als hoofdstad van het Waasland<br />
• een bevestiging van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als belangrijkste tewerkstellingspool in het E17netwerk<br />
• een kwalitatief beheer van de stad<br />
• een gevarieerde uitbouw van de open ruimte<br />
Daarnaast worden volgende ruimtelijke concepten gehanteerd:<br />
• bundelen van activiteiten in het stedelijk gebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />
• uitbouw van kernen met een eigen identiteit<br />
• de ruit als ontsluitingsprincipe voor het stedelijk gebied<br />
• kwalitatieve lusstructuur<br />
• multifunctionele Z-vormige bosstructuur<br />
• valleigebied als ecologisch stiltegebied<br />
• twee landschappelijke verbeterde, maar structurele landbouwgordels<br />
De site <strong>Gerda</strong> is in het structuurplan opgenomen binnen de stedelijke woonwijk<br />
Baenslandwijk.
Zorgstrategisch plan (2005)<br />
3.3 Studies<br />
5 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Het goedgekeurde zorgstrategisch plan van het OCMW beschrijft beleidsdoelstellingen voor<br />
de komende jaren. Deze zal dienen als een richtinggevend document voor de verdere<br />
ontwikkeling van de centra.<br />
Het zorgstrategisch plan voorziet voor de site <strong>Gerda</strong> een nieuwe zorgkern bestaande uit<br />
een rusthuis van 75 woongelegenheden (36 RVT en 39 ROB). Op de terreinen zal ook een<br />
tweede lokaal dienstencentrum binnen de stadskern van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> worden opgericht<br />
alsook 10 tot 15 aanleunflats.<br />
Type Inhoudelijke elementen<br />
Masterplan <strong>Gerda</strong> (2009) In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor<br />
de opmaak van een masterplan voor de site. De studie werd opgemaakt door Interwaas in<br />
overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />
zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef.<br />
4. Bestaande ruimtelijke structuur<br />
4.1 Bestaande toestand<br />
Het masterplan omvat voor de site een centraal groen plein met daar rond een<br />
administratief centrum en sociaal huis, een woon- en zorgcentrum, lokaal dienstencentrum<br />
en aanleunwoningen en een stedelijk kinderdagverblijf. De verkaveling Klokkedreef wordt<br />
afgewerkt met woonkavels en een zone voor beschermd wonen. De site is voor de auto<br />
bereikbaar via de Abingdonstraat, voor fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de<br />
Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt een parkeerterrein voorzien.<br />
Het plangebied wordt begrensd door de gesloten woonstraten Kongostraat en Broedersstraat, de<br />
Baenslandwijk langs de Abingdonstraat en de nieuwe verkaveling Klokkedreef achter de stedelijke<br />
invalsweg Knaptandstraat. De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>, thans<br />
eigendom van OCMW en Interwaas, het gezinsvervangend tehuis De Klokke, een strook private<br />
moestuin en oude parkeergarages. De woning Kongostraat 92 is eigendom van de stad. Boven het<br />
plangebied lopen twee hoogspanningsgeleiders die beheerd worden door de netbeheerder ELIA. Deze<br />
vertrekken in het transformatorstation ten noordoosten van het plangebied en lopen verder in<br />
zuid/zuidwestelijke richting. Centraal in het plangebied bevindt zich een hoogspanningsmast.<br />
Figuur 3 Aanduiding foto's
Foto 1: zicht op de Kongostraat vanop het kruispunt met de<br />
Broedersstraat.<br />
Foto 3: zicht op het recent voltooide woonerf in zuidoostelijke<br />
richting.<br />
Foto 5: een rij hoge populieren verdeelt de open ruimte<br />
binnen de site in twee delen.<br />
6 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Foto 2: inrit van Bokkenhof aan de Knaptandstraat.<br />
Foto 4: zicht in noordwestelijke richting op de bestaande<br />
autobergplaatsen.<br />
Foto 6: zicht op de gebouwen van De Klokke en op de<br />
hoogspanningsmast in het plangebied.<br />
Foto 7: inrit van de Klokkendreef van op de Knaptandstraat. Foto 8: de Klokkendreef komt ten westen uit op de<br />
Abingdonstraat.
Foto 9: zicht op het openbaar groen langs de Abingdonstraat<br />
aan de kant van het plangebied.<br />
Foto 11: het oostelijke deel van de oprit rondom De Klokke<br />
die aansluit op de Abingdonstraat.<br />
Foto 13: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />
westelijke richting.<br />
Foto 15: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />
oostelijke richting.<br />
7 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Foto 10: zicht op een telefooncel en een glascontainer aan de<br />
Abingdonstraat.<br />
Foto 12: aan de achterkant van het hoofdgebouw van De<br />
Klokke staan bergplaatsen.<br />
Foto 14: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />
noordelijke richting.<br />
Foto 16: een beek scheidt een langgerekte moestuin en de<br />
gronden van De Klokke.
4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />
• Anonimiteit<br />
De anonimiteit van de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong> is tweeledig. Door de dicht<br />
bebouwde schil rondom het plangebied is deze aan het zicht van de omgeving onttrokken. Ondanks<br />
de doorsteken aanwezig in het zuidoosten van het plangebied is enige interactie met de omliggende<br />
straten afwezig. Wanneer het binnengebied dan toch betreden wordt, straalt deze een andere vorm<br />
van anonimiteit uit. Het gebied is structuurloos en identiteitsloos.<br />
• Ongeordende randen<br />
Het omgaan met de bestaande achterkantsituaties zal bij een toekomstige kwalitatieve ontwikkeling<br />
van het binnengebied een belangrijk aandachtpunt moeten zijn. Eigen aan dergelijke achterkanten is<br />
de rommelige opbouw van kleinere gebouwen, diverse soorten erfafsluitingen en ongeordende<br />
opslagplaatsen.<br />
• Hoogspanningsmast<br />
Dwars door het plangebied, in noord-zuid-richting, lopen hoogspanningskabels met<br />
hoogspanningsmasten ingeplant ten noorden van het plangebied (waar zich een transformatorstation<br />
van ELIA bevindt) en midden in het plangebied. De ligging van de hoogspanningsmast centraal in het<br />
binnengebied legt beperkingen op toekomstige ontwikkelingen.<br />
• Ontsluitingsmogelijkheden<br />
Het plangebied is met de wagen toegankelijk via de Knaptandstraat (door de verkaveling<br />
Klokkedreef). Vermits de Knaptandstraat enkel éénrichtingsverkeer toelaat, is dit geen optimale<br />
toegang. Een tweede toegang kan gerealiseerd worden via de Abingdonstraat (bereikbaar via<br />
Broedersstraat enerzijds, en Knaptandstraat anderzijds). Door de gesloten randbebouwing in<br />
noordelijke en westelijke richting is het zoeken naar andere ontsluitingsmogelijkheden niet evident.<br />
4.3 Kwaliteiten en kansen<br />
• Binnengebied in stedelijk netwerk<br />
Te midden van het stadscentrum, op amper 500m (in vogelvlucht) van de Grote Markt bevindt zich dit<br />
3 ha grote binnengebied. Het is dan ook aangewezen dat dit gebied wordt aangewend voor stedelijke<br />
functies zoals openbare voorzieningen en wonen.<br />
• Multifunctionele schil<br />
De bebouwde schil rondom het binnengebied bestaat niet enkel uit woningen, het voorziet de buurt<br />
ook in primaire noden. Kleinschalige handelszaken zoals een bakker, slager, kapper, enz. In het<br />
zuidwesten bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke. Deze multifunctionele schil biedt<br />
bijzondere potenties om een kwalitief woon- en voorzieningenmilieu te creëren.<br />
• Parkeerdruk op omliggende straten wegnemen<br />
De parkeerdruk op de aangrenzende straten Broederstraat, Kongostraat en Knaptandstraat is hoog.<br />
Met een ontwikkeling van het binnengebied ontstaat een kans om deze problematiek op een<br />
kwalitatieve manier aan te pakken.<br />
• Langzame verkeersdoorsteken<br />
8 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
Via de stadswoning in de Kongostraat is een langzame verkeersdoorsteek mogelijk naar de<br />
Abingdonstraat, alsook via de woonverkaveling Klokkedreef naar de Knaptandstraat. Dit maakt de site<br />
optimaal doorwaadbaar voor fietsers en voetgangers. De openbaar vervoershalten ‘Kongostraat’ en<br />
‘Broedersstraat’ worden hierdoor ook vanuit het binnengebied vlot bereikbaar.<br />
5. Planopvatting<br />
5.1 Visie structuurplan<br />
Het stedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> fungeert als groeipool binnen de ruimtelijke structuur van de<br />
gemeente. Hierin worden nieuwe ontwikkelingen inzake wonen, bedrijvigheid en stedelijke<br />
voorzieningen gestimuleerd en gebundeld. Dit gebeurt binnen duidelijk vastgestelde lijnen, om<br />
ongeordende spreiding en functies en activiteiten tegen te gaan. Binnen het stedelijk gebied wordt<br />
een onderscheid gemaakt tussen een kerngebied, een randstedelijk gebied en een industrieel gebied.<br />
De site <strong>Gerda</strong> bevindt zich in het kerngebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>, die spil is van het stedelijk gebied.<br />
De stad wordt verder uitgebouwd tot een kwalitatief en levendig ensemble. Kenmerken voor dit<br />
ensemble is het naast elkaar voorkomen van stedelijke voorzieningen en kwalitatieve woonvormen op<br />
maat van de stad. De uitbouw van dit kerngebied gebeurt door middel van strategische projecten.<br />
Centraal in dit kerngebied bevindt zich de stedelijke corridor, die fungeert als ruggengraat voor de<br />
stedelijke ontwikkelingen.<br />
9 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 4 Compacte stedelijke kern<br />
Naast de woonomgeving in de onmiddellijke nabijheid van de stedelijke corridor worden binnen de<br />
stedelijke kern negen verschillende woonwijken onderscheiden waarvan de stedelijke woonwijk<br />
Baenslandwijk er een is. Voor de woonwijken gelden in de eerste plaats kwalitatieve streefdoelen.<br />
Het gaat om het vrijwaren en de versterking van de leefkwaliteit van de stad. Hier wordt geen<br />
substantiële verdichting nagestreefd, maar wel een verbetering van de leefbaarheid door middel van<br />
stadsvernieuwingsprojecten en de herinrichting van het openbaar domein. Bij de verdere ontwikkeling<br />
van de woonwijken staan de volgende uitgangspunten voorop:<br />
• een herkenbare en duidelijke ruimtelijke structuur;
• de aanwezigheid van openbare en commerciële buurtvoorzieningen;<br />
• de aanwezigheid van groen- en speelvoorzieningen;<br />
• een differentiatie van goede woningen.<br />
Voor de Baenslandwijk staat vooral een behoud en versterking van de bestaande woonkwaliteit<br />
voorop. Dit betekent o.m. de versterking van de buurtgebonden – openbare en commerciële –<br />
voorzieningen, de uitbouw van het wijkgroen en speelvoorzieningen en de verbetering van de<br />
verkeersveiligheid en –leefbaarheid. Ook wordt een geleidelijke vernieuwing van de historische<br />
begraafplaats van de stad vooropgesteld als een parkbegraafplaats, wat een belangrijk aandeel<br />
stedelijk groen kan betekenen.<br />
De woningprogrammatie in het structuurplan spreekt van een trend inzake de verdeling van de<br />
bijkomende woningen. Vernieuwingsprojecten en nieuw te ontwikkelen gebieden situeren zich<br />
voornamelijk in het stedelijk gebied. Zo werd de recent gerealiseerde verkaveling Klokkedreef in het<br />
structuurplan opgenomen als uitgevoerd stadsvernieuwingsproject. Daarnaast zijn er in <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>,<br />
vooral in de stad zelf, een aantal andere potentiële locaties die in aanmerking kunnen komen voor<br />
herbestemming. De terreinen van FC <strong>Gerda</strong>, het plangebied van voorliggend <strong>RUP</strong>, wordt in het<br />
structuurplan beschreven als mogelijk inbreidingsproject.<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> maakt momenteel een sterke vergrijzing mee van de bevolking. Het is dan ook<br />
noodzakelijk om voldoende en aangepaste seniorenhuisvesting te voorzien. Dit houdt in dat er een<br />
divers gamma zal voorzien worden wat betreft kostprijs en dienstverleningsniveau. Mogelijke<br />
woningtypes zijn o.m. sociale huurwoningen, kamers en studio’s in een rusthuis, serviceflats,<br />
ondersteunende woonvormen zoals aanleunwoningen of kangoeroewoningen, enz. Het is belangrijk<br />
dat deze woningen dicht bij het voorzieningenapparaat en vlot bereikbaar zijn met het openbaar<br />
vervoer. Het woonbeleid voor senioren sluit aan bij het zorgstrategisch plan.<br />
In het stedelijk gebied komt een belangrijke concentratie voor van openbare en commerciële<br />
voorzieningen. <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> bezit dan ook een uitgesproken profiel als regionaal centrum voor<br />
diensten en voorzieningen. De stad wenst deze regionale uitstraling en dit uitgesproken profiel als<br />
centrumstad van het Waasland verder uit te bouwen. Hiertoe worden ruimtelijke potenties<br />
gegenereerd voor de ontwikkeling van de bestaande voorzieningen en voor de inplanting van nieuwe<br />
voorzieningen. Aan de mogelijke ontwikkelingen en inplantingen van voorzieningen worden<br />
randvoorwaarden gekoppeld om de inpassing ervan in het stedelijk weefsel en de leefbaarheid van<br />
de woonwijken te garanderen.<br />
• De mogelijkheden moeten onderzocht worden om het ruimtegebruik binnen de bestaande<br />
perimeter te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn o.a. meervoudig ruimtegebruik, een sterkere<br />
verweving van functies op probleemlocaties en een efficiënter ruimtegebruik.<br />
• Er wordt een kwalitatieve relatie vooropgesteld met het omliggende stadsweefsel. Deze kan<br />
uitgewerkt worden onder de vorm van overgangszones tussen de voorzieningen en het openbaar<br />
domein of door een kwalitatieve inrichting van het openbaar domein zelf.<br />
• De goede bereikbaarheid van de voorzieningen moet gegarandeerd blijven, terwijl de<br />
verkeersleefbaarheid van de woonomgeving moet gerespecteerd worden. Voorzieningen moeten<br />
getroffen worden voor een vlotte bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de fiets of te voet.<br />
Ook worden de mogelijkheden onderzocht voor de realisatie van nieuwe doorsteken om bepaalde<br />
verbindingen te verbeteren.<br />
• De voorzieningen moeten een hoge beeldkwaliteit bezitten, omdat ze mee het beeld en het imago<br />
uitdragen van de stad als kwalitatieve woon- en werkomgeving en als dynamisch dienstverlenend<br />
centrum in het Waasland. Dit veronderstelt een zorg voor de inplanting van de gebouwen, voor de<br />
kwaliteit van de architectuur en voor de inrichting van de buitenruimtes.<br />
5.2 Visie masterplan<br />
In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor de opmaak<br />
van een masterplan voor de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De studie werd opgemaakt<br />
door Interwaas in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />
10 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef. Volgende concepten<br />
worden gehanteerd:<br />
Omgaan met randen<br />
Om de storende achterkanten zoveel mogelijk aan het beeld te<br />
onttrekken wordt de bebouwing in het binnengebied langs de<br />
randen geplaatst. Hierdoor wordt een centrale ruimte<br />
gecreëerd.<br />
Ontsluiting van de OCMW-campus<br />
Met de wagen is het plangebied te bereiken via de<br />
Abingdonstraat. Er wordt tevens een verbinding voorzien voor<br />
voetgangers en fietsers tussen de Klokkedreef en de OCMWsite<br />
en naar de Kongostraat via een perceel van de stad.<br />
Dienstwegen worden voorzien aan de buitenzijde van het<br />
plangebied. Bezoekersparkeerplaatsen worden centraal<br />
ingeplant op en naast het middenplein om een verdere<br />
versnippering te voorkomen.<br />
11 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Ruimtelijke gelijkvormigheid<br />
Verschillende projecten zullen gefaseerd worden ontwikkeld<br />
doorheen de tijd. Ondanks de vermoedelijke verspreide<br />
ontwikkeling wordt enige ruimtelijke gelijkvormigheid in<br />
bebouwing nagestreefd. Hierbij worden geen identieke<br />
bouwwerken verwacht maar afspraken inzake bouwhoogtes,<br />
materiaalgebruik, oriëntatie en duurzaamheid.<br />
Centraal middenplein<br />
Vermits de nieuwe voorzieningen gepland zijn aan de randen<br />
van het plangebied ontstaat er een centrale ruimte die kan<br />
ingericht worden als centraal plein. Deze ruimte kan<br />
verschillende functies worden toegewezen: parkeerruimte,<br />
park, speelplein, bufferbekken, enz.<br />
Het masterplan vertrekt vanuit een pleinmodel waarbij de functies worden voorzien rondom een plein<br />
dat als centrum van het OCMW-gebeuren fungeert. Het plein heeft evenwel een ruimer karakter en is<br />
ook openbare ruimte voor de omliggende straten en wijk en vormt een schakel in de cluster van<br />
pleintjes en groene zones in het centrum van de stad.<br />
De site omvat een centraal groen plein met daar rond een administratief centrum en sociaal huis voor<br />
het OCMW, een woon- en zorgcentrum met 75 woongelegenheden en 15 aanleunwoningen, een<br />
lokaal dienstencentrum en een stedelijk kinderdagverblijf voor 28 plaatsen. De verkaveling<br />
Klokkedreef wordt afgewerkt met 10 tot 12 woonkavels en een zone voor beschermd wonen voor<br />
twee groepen van 6 woonunits. De site is voor de auto bereikbaar via de Abingdonstraat, voor
fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt<br />
een parkeerterrein voorzien.<br />
12 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Figuur 5 Masterplan <strong>Gerda</strong><br />
5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />
Het <strong>RUP</strong> vertrekt vanuit een tweedeling: een zone voor wonen en een zone voor openbaar nut en<br />
gemeenschapsvoorzieningen. Een nieuw aan te leggen weg langs de Abingdonstraat ontsluit en<br />
scheidt beide zones. De zone voor wonen zorgt voor een afwerking van de verkaveling Klokkedreef.<br />
Hier kunnen 10 tot 12 woonkavels gerealiseerd worden en kan een project voor beschermd wonen<br />
geïntegreerd worden in de verkaveling. Via het Bokkenhof (verkaveling Klokkedreef) worden 2<br />
langzame verkeersdoorsteken gerealiseerd naar de OCMW-campus. In de zone voor openbaar nut en<br />
gemeenschapsvoorzieningen kan De Klokke blijven bestaan en krijgen de nieuwe functies zoals<br />
voorzien in het zorgstrategisch plan van het OCMW een plaats: een administratief centrum en sociaal<br />
huis, een woon- en zorgcomplex voor 75 bedden, 15 aanleunwoningen en een lokaal<br />
dienstencentrum. De hoogspanningslijnen leggen beperkingen op aan bepaalde functies, de plaatsing<br />
en hoogte van de gebouwen. Ter hoogte van het tranformatorstation wordt een bufferzone opgelegd.<br />
Een dienstweg kan de site en de achterliggende percelen van de woningen Kongostraat/Broederstraat<br />
bedienen. Op een perceel thans in gebruik als tuin wordt een voorkooprecht gelegd om de dienstweg<br />
te kunnen vervolledigen. Een langzame verkeersdoorsteek wordt voorzien over een stadsperceel in de<br />
Kongostraat. Hiermee wordt ingezet op een flexibel <strong>RUP</strong> om de huidige en toekomstige wensen te<br />
kunnen opnemen.<br />
5.4 Toelichting bestemmingszones<br />
Zone Toelichting<br />
1. Zone voor openbaar<br />
nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />
Hoogspanningsleiding<br />
De zone is bestemd voor de oprichting van gebouwen voor openbaar nut en<br />
gemeenschapsvoorzieningen in functie van de realisatie van een zorgcampus voor het<br />
OCMW bestaande uit een administratief centrum en sociaal huis, een woon- en<br />
zorgcentrum, een lokaal dienstencentrum, aanleunwoningen en parkeervoorzieningen. De<br />
bouwhoogte bedraagt maximum 14m. De V/T bedraagt maximum 1, de terreinbezetting<br />
maximum 50%. De bouwvrije stroken dienen minimum gelijk te zijn aan de nieuw te<br />
realiseren bouwhoogte.<br />
Bij de invulling van de zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen moeten de<br />
hoogtebeperkingen, richtlijnen en veiligheidsvoorschriften van de netbeheerder van de<br />
hoogspanningsleidingen gevolgd worden. Vanuit het voorzorgsbeginsel moeten eveneens<br />
de aanbevolen richtlijnen en afstanden van de Hoge Gezondsheidsraad ten opzichte van
Ontsluitingsweg De pijl geeft aan langs waar de site voor autoverkeer moet ontsloten worden.<br />
Dienstweg<br />
13 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />
Voorkooprecht<br />
2. Zone voor wonen<br />
Langzame verkeersdoorsteek<br />
hoogspanningsleidingen gevolgd worden.<br />
Op de rand van de site kan een dienstweg aangelegd worden dienstig voor toeleveringen,<br />
noodweg, fietsers en voetgangers en bereikbaarheid van achterliggende tuinen.<br />
Op het perceel kadastraal bekend 4 de afdeling, sectie D, nummer 854B wordt een recht<br />
van voorkoop gelegd om in de toekomst de dienstweg te kunnen vervolledigen. Dit<br />
voorkooprecht kan worden uitgeoefend in rangorde door: (1) de intercommunale, (2) het<br />
ocmw en (3) de stad.<br />
De zone is bestemd voor wonen en aan het wonen verwante activiteiten en voorzieningen<br />
voor de afwerking van de verkaveling Klokkedreef. De zone voor wonen wordt ontsloten<br />
via de nieuw aan te leggen ontsluitingsweg. De bouwhoogte bedraagt maximum 9m of<br />
maximum 3 bouwlagen. De bouwdiepte bedraagt maximum 18m op het gelijkvloers en<br />
maximum 12m op de verdieping. De zone kan worden verkaveld.<br />
De pijlen geven aan waar een fiets/voetgangersdoorsteek moet gerealiseerd worden naar<br />
de site.<br />
Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />
5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
Om het <strong>RUP</strong> af te toetsen op zijn mogelijkheden naar invulling werd door het OCMW opdracht<br />
gegeven aan het studiebureau Planners bvba om een beeldstudie voor de site <strong>Gerda</strong> op te maken. Op<br />
24 maart 2011 heeft de OCMW-raad ingestemd met de krachtlijnen voor de ontwikkeling van de site<br />
op basis van deze studie. De beeldstudie geeft de richting aan waarin de open ruimtes en de<br />
bebouwing zich kunnen en mogen ontwikkelen met het oog op de ontwikkeling van de beeld- en<br />
belevingskwaliteit. Onderstaande figuur geeft een mogelijke invulling van de site weer op basis van de<br />
aanbevelingen uit de beeldstudie en de contouren van het <strong>RUP</strong>.<br />
woon- en zorgcentrum<br />
De Klokke<br />
administratief centrum<br />
Figuur 6 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />
Abingdonstraat<br />
Klokkedreef<br />
kavels
6. Decretale bepalingen<br />
6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />
Er werd een onderzoek tot milieueffectrapportage gevoerd over het <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>. Vermits het<br />
gemeentelijk <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>:<br />
• geen kader vormt voor bijlage I of bijlage II projecten;<br />
• geen kader vormt voor projecten die een passende beoordeling behoeven;<br />
• geen aanzienlijke effecten zal veroorzaken voor de verschillende (MER)disciplines;<br />
voldoet dit <strong>RUP</strong> niet aan de voorwaarde voor de plan-MER-plichtigheid. De opmaak van een plan-MER<br />
is bijgevolg niet noodzakelijk.<br />
De dienst Mer concludeerde met brief van 8 juni 2010 op basis van de ingediende screeningsnota en<br />
de uitgebrachte adviezen dat het voorgenomen plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke<br />
milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER bijgevolg niet nodig is.<br />
De beslissing van de dienst Mer (zie ook bijlage) en de screeningsnota zijn raadpleegbaar op de<br />
webstek van de dienst Mer: www.mervlaanderen.be.<br />
6.2 Veiligheidsrapportage<br />
Om een inschatting te maken van het aspect externe (mens)veiligheid, werd het voorliggend <strong>RUP</strong><br />
afgetoetst door de dienst Veiligheidsrapportering (VR). Gelet op het feit dat:<br />
• volgens de gegevens van de dienst VR in het plangebied geen Seveso-inrichtingen aanwezig of<br />
mogelijk zijn;<br />
• in het plangebied aandachtsgebieden (ondermeer gebied met woonfunctie en een kwetsbare<br />
locatie) gepland zijn;<br />
• volgens de gegevens van de dienst VR op een afstand van ongeveer 1,5 km rond het plangebied<br />
3 lage drempel Seveso-inrichtingen aanwezig zijn, nl. Anorel (gelegen te Europark-Noord), Sita<br />
Recycling Services (gelegen te Industriepark-West) en ADDI-tech (Industriepark-Noord);<br />
• de dienst VR voldoende elementen in handen heeft om de risico’s in te schatten waaraan mensen<br />
in de omgeving van deze inrichting blootgesteld worden ten gevolge van de aanwezigheid van<br />
gevaarlijke stoffen bij dit bedrijf en te besluiten dat de inplanting van de aandachtsgebieden te<br />
verzoenen is met de aanwezigheid van deze Seveso-inrichting;<br />
stelt er zich op het vlak van de externe mensveiligheid geen probleem en meent de dienst VR met<br />
brief van 7 april 2010 dat er geen aanzienlijke effecten verwacht worden inzake externe veiligheid.<br />
6.3 Watertoets<br />
De watertoets bestaat erin onderzoek te doen naar de effecten van het plan of project op de<br />
waterhuishouding. Schadelijke effecten moeten zoveel mogelijk worden vermeden en beperkt en,<br />
indien dit niet mogelijk is, worden hersteld of, in gevallen van de vermindering van de infiltratie van<br />
hemelwater of de vermindering van ruimte voor het watersysteem, gecompenseerd.<br />
Er wordt een toets gedaan op het risico tot overstroming (ligging al dan niet in MOG/ROG-gebieden)<br />
en waterproblemen als gevolg van de nabijheid van waterlopen.<br />
• Binnen het plangebied zijn geen overstromingsgebieden (mogelijke of recente) gelegen.<br />
• Het <strong>RUP</strong> is niet gelegen in een voor overstromingen gevoelig gebied.<br />
• Het plangebied behoort niet tot het winterbed van een grote rivier.<br />
• In het plangebied bevinden zich geen waterlopen.<br />
14 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
Het plan is gelegen in een gebied dat infiltratiegevoelig is. Hier infiltreert het hemelwater goed door<br />
naar de ondergrond. Dit betekent dat de aanleg van infiltratievoorzieningen of waterdoorlatende<br />
verhardingen in het plangebied relevant en nuttig kan zijn.<br />
Het plangebied is weinig gevoelig voor grondwaterstroming (type 3). Ondergrondse constructies zijn<br />
mogelijk zonder de grondwaterstroming te verstoren.<br />
Figuur 7 Infiltratiegevoelige gebieden Figuur 8 Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />
De gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen,<br />
buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater is van toepassing binnen het<br />
plangebied.<br />
In het project wordt een gescheiden rioleringsstelsel aangelegd. RWA wordt afgevoerd naar de<br />
Kongostraat waar aangesloten wordt op een gescheiden stelsel (cf. hydronautstudie). Het regenwater<br />
wordt ter plaatse zoveel mogelijk herbruikt, daarna infiltratie, tenslotte buffering en vertraagde afvoer.<br />
Een buffervolume wordt hiervoor voorzien in of onder het plein. DWA kan afhankelijk van de<br />
hoogtepeilen van de riolering afgevoerd worden via de Kongostraat, Abingdonstraat en<br />
Knaptandstraat (via Bokkenhof).<br />
Bijgevolg kan in alle redelijkheid geoordeeld worden dat deze planoptie geen schadelijke effecten<br />
teweegbrengt voor de waterhuishouding van het gebied conform de bepalingen inzake integraal<br />
waterbeheer.<br />
6.4 Ruimtebalans<br />
De site <strong>Gerda</strong> is opgenomen in het gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978). De volgende<br />
bestemmingen van het gewestplan, die terug te vinden zijn in het plangebied, worden opgegeven:<br />
woongebied. De op te heffen bestemmingen van het BPA Baenslandwijk in het plangebied zijn: strook<br />
voor privaat groen, strook voor openbaar nut, strook voor gesloten bebouwing, gegroepeerde<br />
autobergplaatsen, strook voor wegen, voetpaden of paden voor toevallig verkeer en strook voor<br />
openbaar groen.<br />
BESTEMMINGSZONE OPPERVLAKTE<br />
GEWESTPLAN<br />
Woongebied 3,7 ha<br />
Totaal 3,7 ha<br />
BPA<br />
Strook voor privaat groen -<br />
Strook voor openbaar nut -<br />
Strook voor gesloten bebouwing -<br />
15 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>
Strook voor gegroepeerde autobergplaatsen -<br />
Strook voor wegen -<br />
Strook voor voetpaden of paden voor toevallig verkeer -<br />
Strook voor openbaar groen -<br />
Totaal 3,7 ha<br />
<strong>RUP</strong><br />
1. Zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />
Hoogspanningsleiding<br />
Ontsluitingsweg<br />
Dienstweg<br />
Bufferzone<br />
Voorkooprecht<br />
2. Zone voor wonen<br />
Langzame verkeersdoorsteek<br />
Bufferzone<br />
16 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />
3,3 ha<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
0,4 ha<br />
-<br />
-<br />
Totaal 3,7 ha<br />
6.5 Register<br />
Het register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />
verschuldigd zijn geeft de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan<br />
geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso<br />
een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de<br />
regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden die per individueel geval<br />
beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die<br />
voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden.<br />
De regeling over de planschade en planbatenheffing is terug te vinden in artikel 2.6.1 en volgende van<br />
de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden<br />
in artikel 6.2.1. en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond‐ en<br />
pandenbeleid. Planschadevergoeding wordt toegekend wanneer, op basis van een in werking tredend<br />
ruimtelijk uitvoeringsplan, een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te<br />
bouwen of te verkavelen, terwijl het de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van dat definitieve<br />
plan wel in aanmerking kwam voor een vergunning om te bouwen of te verkavelen. Een<br />
planbatenheffing is verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan op een<br />
perceel bestemmingswijzigingen doorvoert zoals opgenomen in art. 2.6.4. van de Vlaamse Codex<br />
Ruimtelijke Ordening. Kapitaal‐ en gebruikersschade zou men kunnen beschouwen als een apart geval<br />
van planschade, zij het dat het hier enkel gaat om een bestemmingswijziging van landbouw naar<br />
groen.<br />
Voorliggend <strong>RUP</strong> geeft enkel mogelijk aanleiding tot het bekomen van planbaten vermits actieve<br />
recreatie wordt opgezet naar woongebied.
Figuur 9 Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />
verschuldigd zijn<br />
17 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>