30.08.2013 Views

toelichtingsnota ontwerp RUP Gerda.pdf - Stad Sint-Niklaas

toelichtingsnota ontwerp RUP Gerda.pdf - Stad Sint-Niklaas

toelichtingsnota ontwerp RUP Gerda.pdf - Stad Sint-Niklaas

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

0 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

<strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong><br />

<strong>ontwerp</strong><br />

april 2011<br />

Toelichtingsnota<br />

Departement ruimte en milieu<br />

Dienst ruimtelijke ordening<br />

Cel ruimtelijke planning


Inhoud<br />

1. Inleiding 2<br />

2. Ruimtelijke situering 2<br />

3. Planningscontext 3<br />

3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />

3.1.1 Feitelijke toestand<br />

3.1.2 Juridisch kader<br />

3.2 Beleidsplannen<br />

3.3 Studies<br />

4. Bestaande ruimtelijke structuur 5<br />

4.1 Bestaande toestand<br />

4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />

4.3 Kwaliteiten en kansen<br />

5. Planopvatting 9<br />

5.1 Visie structuurplan<br />

5.2 Visie masterplan<br />

5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />

5.4 Toelichting bestemmingszones<br />

5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

6. Decretale bepalingen 14<br />

6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />

6.2 Veiligheidsrapportage<br />

6.3 Watertoets<br />

6.4 Ruimtebalans<br />

6.5 Register<br />

Figurenlijst<br />

Figuur 1: Situering op topografische kaart 1/5.000<br />

Figuur 2: Luchtfoto<br />

Figuur 3: Aanduiding foto’s<br />

Figuur 4: Compacte stedelijke kern<br />

Figuur 5: Masterplan <strong>Gerda</strong><br />

Figuur 6: Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

Figuur 7: Infiltratiegevoelige gebieden<br />

Figuur 8: Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />

Figuur 9: Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade<br />

kan verschuldigd zijn<br />

1 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


1. Inleiding<br />

Er wordt een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt op de site van de vroegere voetbalterreinen van FC<br />

<strong>Gerda</strong> voor de ontwikkeling van een nieuwe OCMW-campus en de afwerking van het woonproject<br />

Klokkedreef.<br />

De invulling van de site (3 ha) kadert in het zorgstrategisch beleidsplan van het OCMW dat 75<br />

rusthuisbedden, een administratief centrum, een dienstencentrum en 10 tot 15 aanleunwoningen voor<br />

senioren voorziet in het plangebied. Naast de OCMW-campus wordt ook voorzien in een aantal<br />

bijkomende woningen grenzend aan de verkaveling Klokkedreef.<br />

In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend aangaande dit<br />

project. Interwaas heeft in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> een masterplan opgemaakt<br />

dat ondermeer rekening houdt met het zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de<br />

verkaveling Klokkedreef. Op basis van het goedgekeurd masterplan wordt nu een <strong>RUP</strong> opgemaakt.<br />

2. Ruimtelijke situering<br />

Het plangebied is gelegen in het zuiden van het stadscentrum en ten westen van de Parklaan. Het<br />

plangebied bevindt zich op de voormalige voetbalvelden van FC <strong>Gerda</strong>, gelegen tussen de<br />

Kongostraat, Broedersstraat, Knaptandstraat en Abingdonstraat. Tussen de Knaptandstraat en het<br />

plangebied bevindt zich de onlangs gerealiseerde verkaveling Klokkedreef. Ten zuiden bevindt zich de<br />

Baenslandwijk en de begraafplaats Tereken. De oppervlakte van het totale plangebied bedraagt 3,7<br />

ha.<br />

2 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 1 Situering op topografische kaart 1/5.000


3. Planningscontext<br />

3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />

3.1.1 Feitelijke toestand<br />

De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De noordelijke en westelijke rand<br />

van het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit gesloten bebouwing langs de straat met tuinen. Ten<br />

zuiden bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke en de Baenslandwijk. Ten oosten de<br />

recente verkaveling Klokkedreef en een transformatorstation van de elektriciteitsbeheerder ELIA.<br />

Zie ook plan feitelijke toestand.<br />

3.1.2 Juridisch kader<br />

3 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 2 Luchtfoto<br />

Binnen het plangebied zijn volgende elementen terug te vinden (zie ook plan juridische toestand):<br />

Type In het gebied<br />

Gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978): woongebied<br />

BPA Baenslandwijk: strook voor privaat groen en strook voor openbaar nut<br />

Beschermd monument -<br />

Beschermd landschap -<br />

Beschermd dorpsgezicht -<br />

Habitatrichtlijngebied -<br />

Vogelrichtlijngebied -<br />

VEN – IVON -


3.2 Beleidsplannen<br />

Type Inhoudelijke elementen<br />

Ruimtelijk Structuurplan<br />

Vlaanderen (1997)<br />

Provinciaal Ruimtelijk<br />

Structuurplan Oost-<br />

Vlaanderen (2004)<br />

Gemeentelijk Ruimtelijk<br />

Structuurplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />

(2006)<br />

4 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is in het RSV geselecteerd als regionaal stedelijk gebied. De afbakening betreft<br />

een gewestelijke bevoegdheid. Het plangebied bevindt zich binnen de afbakeningslijn van<br />

het stedelijk gebied zoals opgenomen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan<br />

“afbakening regionaalstedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>” (Vl. Reg. 22-01-2007).<br />

Het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen stelt voor het stedelijk gebied volgende<br />

doelstellingen voorop:<br />

• het stimuleren en concentreren van activiteiten<br />

• het vernieuwen van de stedelijke woon- en werkstructuur door strategische stedelijke<br />

projecten<br />

• het ontwikkelen van nieuwe woningtypologieën en kwalitatieve woonomgevingen<br />

• het leefbaar en bereikbaar houden door andere vormen van stedelijke mobiliteit en<br />

door locatiebeleid<br />

• het verminderen van het ongeordend uitzwermen van functies<br />

Volgende ontwikkelingsperspectieven zijn onder meer van toepassing op het <strong>RUP</strong>:<br />

• trendbreuk in de verdeling van de behoefte aan bijkomende woongelegenheden:<br />

60% in de gemeenten die geheel of gedeeltelijk tot het stedelijk gebied behoren en<br />

40% in de kernen van de gemeenten die volledig tot het buitengebied behoren<br />

• minimale woningdichtheden<br />

• differentiatie en verbetering van de woningvoorraad<br />

• versterken van de multifunctionaliteit<br />

• afstemmen van voorzieningen op het belang van het stedelijk gebied<br />

• zorg voor collectieve en openbare ruimten<br />

• behoud en ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke<br />

groengebieden<br />

• stedelijke mobiliteit en locatiebeleid<br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is een regionaal stedelijk gebied gelegen in het E17-netwerk dat aanzien<br />

wordt als een stedelijk netwerk op provinciaal niveau. Het ruimtelijke beleid is gericht op:<br />

• het bieden van voldoende ruimte om bijkomende ontwikkelingen op te vangen<br />

• het versterken van de woonomgevingskwaliteiten in het netwerk<br />

• het behoud van de relatie tussen de openruimtegebieden doorheen het E17-netwerk<br />

Deze uitgangspunten worden vertaald in volgende ruimtelijke principes:<br />

• structureren van de interne en externe bereikbaarheid<br />

• wonen en woonondersteunende functies bundelen en verweven in de kernen<br />

• openruimtecorridors, buffer tussen de stedelijke ontwikkelingen<br />

• regionale economie op goed ontsloten plekken en gekoppeld aan de centrale plaatsen<br />

• groenverbindingen in riviervalleien en tussen de groene stapstenen, als ecologische<br />

en recreatieve assen door het netwerk<br />

De bestendige deputatie keurde op 22 juni 2006 het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan<br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> goed.<br />

Volgende algemene beleidsdoelstellingen worden naar voor geschoven:<br />

• een profilering van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als dynamisch handels- en dienstencentrum in de<br />

Vlaamse Ruit<br />

• een versterkte rol van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als hoofdstad van het Waasland<br />

• een bevestiging van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als belangrijkste tewerkstellingspool in het E17netwerk<br />

• een kwalitatief beheer van de stad<br />

• een gevarieerde uitbouw van de open ruimte<br />

Daarnaast worden volgende ruimtelijke concepten gehanteerd:<br />

• bundelen van activiteiten in het stedelijk gebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />

• uitbouw van kernen met een eigen identiteit<br />

• de ruit als ontsluitingsprincipe voor het stedelijk gebied<br />

• kwalitatieve lusstructuur<br />

• multifunctionele Z-vormige bosstructuur<br />

• valleigebied als ecologisch stiltegebied<br />

• twee landschappelijke verbeterde, maar structurele landbouwgordels<br />

De site <strong>Gerda</strong> is in het structuurplan opgenomen binnen de stedelijke woonwijk<br />

Baenslandwijk.


Zorgstrategisch plan (2005)<br />

3.3 Studies<br />

5 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Het goedgekeurde zorgstrategisch plan van het OCMW beschrijft beleidsdoelstellingen voor<br />

de komende jaren. Deze zal dienen als een richtinggevend document voor de verdere<br />

ontwikkeling van de centra.<br />

Het zorgstrategisch plan voorziet voor de site <strong>Gerda</strong> een nieuwe zorgkern bestaande uit<br />

een rusthuis van 75 woongelegenheden (36 RVT en 39 ROB). Op de terreinen zal ook een<br />

tweede lokaal dienstencentrum binnen de stadskern van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> worden opgericht<br />

alsook 10 tot 15 aanleunflats.<br />

Type Inhoudelijke elementen<br />

Masterplan <strong>Gerda</strong> (2009) In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor<br />

de opmaak van een masterplan voor de site. De studie werd opgemaakt door Interwaas in<br />

overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />

zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef.<br />

4. Bestaande ruimtelijke structuur<br />

4.1 Bestaande toestand<br />

Het masterplan omvat voor de site een centraal groen plein met daar rond een<br />

administratief centrum en sociaal huis, een woon- en zorgcentrum, lokaal dienstencentrum<br />

en aanleunwoningen en een stedelijk kinderdagverblijf. De verkaveling Klokkedreef wordt<br />

afgewerkt met woonkavels en een zone voor beschermd wonen. De site is voor de auto<br />

bereikbaar via de Abingdonstraat, voor fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de<br />

Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt een parkeerterrein voorzien.<br />

Het plangebied wordt begrensd door de gesloten woonstraten Kongostraat en Broedersstraat, de<br />

Baenslandwijk langs de Abingdonstraat en de nieuwe verkaveling Klokkedreef achter de stedelijke<br />

invalsweg Knaptandstraat. De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>, thans<br />

eigendom van OCMW en Interwaas, het gezinsvervangend tehuis De Klokke, een strook private<br />

moestuin en oude parkeergarages. De woning Kongostraat 92 is eigendom van de stad. Boven het<br />

plangebied lopen twee hoogspanningsgeleiders die beheerd worden door de netbeheerder ELIA. Deze<br />

vertrekken in het transformatorstation ten noordoosten van het plangebied en lopen verder in<br />

zuid/zuidwestelijke richting. Centraal in het plangebied bevindt zich een hoogspanningsmast.<br />

Figuur 3 Aanduiding foto's


Foto 1: zicht op de Kongostraat vanop het kruispunt met de<br />

Broedersstraat.<br />

Foto 3: zicht op het recent voltooide woonerf in zuidoostelijke<br />

richting.<br />

Foto 5: een rij hoge populieren verdeelt de open ruimte<br />

binnen de site in twee delen.<br />

6 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Foto 2: inrit van Bokkenhof aan de Knaptandstraat.<br />

Foto 4: zicht in noordwestelijke richting op de bestaande<br />

autobergplaatsen.<br />

Foto 6: zicht op de gebouwen van De Klokke en op de<br />

hoogspanningsmast in het plangebied.<br />

Foto 7: inrit van de Klokkendreef van op de Knaptandstraat. Foto 8: de Klokkendreef komt ten westen uit op de<br />

Abingdonstraat.


Foto 9: zicht op het openbaar groen langs de Abingdonstraat<br />

aan de kant van het plangebied.<br />

Foto 11: het oostelijke deel van de oprit rondom De Klokke<br />

die aansluit op de Abingdonstraat.<br />

Foto 13: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />

westelijke richting.<br />

Foto 15: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />

oostelijke richting.<br />

7 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Foto 10: zicht op een telefooncel en een glascontainer aan de<br />

Abingdonstraat.<br />

Foto 12: aan de achterkant van het hoofdgebouw van De<br />

Klokke staan bergplaatsen.<br />

Foto 14: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />

noordelijke richting.<br />

Foto 16: een beek scheidt een langgerekte moestuin en de<br />

gronden van De Klokke.


4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />

• Anonimiteit<br />

De anonimiteit van de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong> is tweeledig. Door de dicht<br />

bebouwde schil rondom het plangebied is deze aan het zicht van de omgeving onttrokken. Ondanks<br />

de doorsteken aanwezig in het zuidoosten van het plangebied is enige interactie met de omliggende<br />

straten afwezig. Wanneer het binnengebied dan toch betreden wordt, straalt deze een andere vorm<br />

van anonimiteit uit. Het gebied is structuurloos en identiteitsloos.<br />

• Ongeordende randen<br />

Het omgaan met de bestaande achterkantsituaties zal bij een toekomstige kwalitatieve ontwikkeling<br />

van het binnengebied een belangrijk aandachtpunt moeten zijn. Eigen aan dergelijke achterkanten is<br />

de rommelige opbouw van kleinere gebouwen, diverse soorten erfafsluitingen en ongeordende<br />

opslagplaatsen.<br />

• Hoogspanningsmast<br />

Dwars door het plangebied, in noord-zuid-richting, lopen hoogspanningskabels met<br />

hoogspanningsmasten ingeplant ten noorden van het plangebied (waar zich een transformatorstation<br />

van ELIA bevindt) en midden in het plangebied. De ligging van de hoogspanningsmast centraal in het<br />

binnengebied legt beperkingen op toekomstige ontwikkelingen.<br />

• Ontsluitingsmogelijkheden<br />

Het plangebied is met de wagen toegankelijk via de Knaptandstraat (door de verkaveling<br />

Klokkedreef). Vermits de Knaptandstraat enkel éénrichtingsverkeer toelaat, is dit geen optimale<br />

toegang. Een tweede toegang kan gerealiseerd worden via de Abingdonstraat (bereikbaar via<br />

Broedersstraat enerzijds, en Knaptandstraat anderzijds). Door de gesloten randbebouwing in<br />

noordelijke en westelijke richting is het zoeken naar andere ontsluitingsmogelijkheden niet evident.<br />

4.3 Kwaliteiten en kansen<br />

• Binnengebied in stedelijk netwerk<br />

Te midden van het stadscentrum, op amper 500m (in vogelvlucht) van de Grote Markt bevindt zich dit<br />

3 ha grote binnengebied. Het is dan ook aangewezen dat dit gebied wordt aangewend voor stedelijke<br />

functies zoals openbare voorzieningen en wonen.<br />

• Multifunctionele schil<br />

De bebouwde schil rondom het binnengebied bestaat niet enkel uit woningen, het voorziet de buurt<br />

ook in primaire noden. Kleinschalige handelszaken zoals een bakker, slager, kapper, enz. In het<br />

zuidwesten bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke. Deze multifunctionele schil biedt<br />

bijzondere potenties om een kwalitief woon- en voorzieningenmilieu te creëren.<br />

• Parkeerdruk op omliggende straten wegnemen<br />

De parkeerdruk op de aangrenzende straten Broederstraat, Kongostraat en Knaptandstraat is hoog.<br />

Met een ontwikkeling van het binnengebied ontstaat een kans om deze problematiek op een<br />

kwalitatieve manier aan te pakken.<br />

• Langzame verkeersdoorsteken<br />

8 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


Via de stadswoning in de Kongostraat is een langzame verkeersdoorsteek mogelijk naar de<br />

Abingdonstraat, alsook via de woonverkaveling Klokkedreef naar de Knaptandstraat. Dit maakt de site<br />

optimaal doorwaadbaar voor fietsers en voetgangers. De openbaar vervoershalten ‘Kongostraat’ en<br />

‘Broedersstraat’ worden hierdoor ook vanuit het binnengebied vlot bereikbaar.<br />

5. Planopvatting<br />

5.1 Visie structuurplan<br />

Het stedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> fungeert als groeipool binnen de ruimtelijke structuur van de<br />

gemeente. Hierin worden nieuwe ontwikkelingen inzake wonen, bedrijvigheid en stedelijke<br />

voorzieningen gestimuleerd en gebundeld. Dit gebeurt binnen duidelijk vastgestelde lijnen, om<br />

ongeordende spreiding en functies en activiteiten tegen te gaan. Binnen het stedelijk gebied wordt<br />

een onderscheid gemaakt tussen een kerngebied, een randstedelijk gebied en een industrieel gebied.<br />

De site <strong>Gerda</strong> bevindt zich in het kerngebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>, die spil is van het stedelijk gebied.<br />

De stad wordt verder uitgebouwd tot een kwalitatief en levendig ensemble. Kenmerken voor dit<br />

ensemble is het naast elkaar voorkomen van stedelijke voorzieningen en kwalitatieve woonvormen op<br />

maat van de stad. De uitbouw van dit kerngebied gebeurt door middel van strategische projecten.<br />

Centraal in dit kerngebied bevindt zich de stedelijke corridor, die fungeert als ruggengraat voor de<br />

stedelijke ontwikkelingen.<br />

9 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 4 Compacte stedelijke kern<br />

Naast de woonomgeving in de onmiddellijke nabijheid van de stedelijke corridor worden binnen de<br />

stedelijke kern negen verschillende woonwijken onderscheiden waarvan de stedelijke woonwijk<br />

Baenslandwijk er een is. Voor de woonwijken gelden in de eerste plaats kwalitatieve streefdoelen.<br />

Het gaat om het vrijwaren en de versterking van de leefkwaliteit van de stad. Hier wordt geen<br />

substantiële verdichting nagestreefd, maar wel een verbetering van de leefbaarheid door middel van<br />

stadsvernieuwingsprojecten en de herinrichting van het openbaar domein. Bij de verdere ontwikkeling<br />

van de woonwijken staan de volgende uitgangspunten voorop:<br />

• een herkenbare en duidelijke ruimtelijke structuur;


• de aanwezigheid van openbare en commerciële buurtvoorzieningen;<br />

• de aanwezigheid van groen- en speelvoorzieningen;<br />

• een differentiatie van goede woningen.<br />

Voor de Baenslandwijk staat vooral een behoud en versterking van de bestaande woonkwaliteit<br />

voorop. Dit betekent o.m. de versterking van de buurtgebonden – openbare en commerciële –<br />

voorzieningen, de uitbouw van het wijkgroen en speelvoorzieningen en de verbetering van de<br />

verkeersveiligheid en –leefbaarheid. Ook wordt een geleidelijke vernieuwing van de historische<br />

begraafplaats van de stad vooropgesteld als een parkbegraafplaats, wat een belangrijk aandeel<br />

stedelijk groen kan betekenen.<br />

De woningprogrammatie in het structuurplan spreekt van een trend inzake de verdeling van de<br />

bijkomende woningen. Vernieuwingsprojecten en nieuw te ontwikkelen gebieden situeren zich<br />

voornamelijk in het stedelijk gebied. Zo werd de recent gerealiseerde verkaveling Klokkedreef in het<br />

structuurplan opgenomen als uitgevoerd stadsvernieuwingsproject. Daarnaast zijn er in <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>,<br />

vooral in de stad zelf, een aantal andere potentiële locaties die in aanmerking kunnen komen voor<br />

herbestemming. De terreinen van FC <strong>Gerda</strong>, het plangebied van voorliggend <strong>RUP</strong>, wordt in het<br />

structuurplan beschreven als mogelijk inbreidingsproject.<br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> maakt momenteel een sterke vergrijzing mee van de bevolking. Het is dan ook<br />

noodzakelijk om voldoende en aangepaste seniorenhuisvesting te voorzien. Dit houdt in dat er een<br />

divers gamma zal voorzien worden wat betreft kostprijs en dienstverleningsniveau. Mogelijke<br />

woningtypes zijn o.m. sociale huurwoningen, kamers en studio’s in een rusthuis, serviceflats,<br />

ondersteunende woonvormen zoals aanleunwoningen of kangoeroewoningen, enz. Het is belangrijk<br />

dat deze woningen dicht bij het voorzieningenapparaat en vlot bereikbaar zijn met het openbaar<br />

vervoer. Het woonbeleid voor senioren sluit aan bij het zorgstrategisch plan.<br />

In het stedelijk gebied komt een belangrijke concentratie voor van openbare en commerciële<br />

voorzieningen. <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> bezit dan ook een uitgesproken profiel als regionaal centrum voor<br />

diensten en voorzieningen. De stad wenst deze regionale uitstraling en dit uitgesproken profiel als<br />

centrumstad van het Waasland verder uit te bouwen. Hiertoe worden ruimtelijke potenties<br />

gegenereerd voor de ontwikkeling van de bestaande voorzieningen en voor de inplanting van nieuwe<br />

voorzieningen. Aan de mogelijke ontwikkelingen en inplantingen van voorzieningen worden<br />

randvoorwaarden gekoppeld om de inpassing ervan in het stedelijk weefsel en de leefbaarheid van<br />

de woonwijken te garanderen.<br />

• De mogelijkheden moeten onderzocht worden om het ruimtegebruik binnen de bestaande<br />

perimeter te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn o.a. meervoudig ruimtegebruik, een sterkere<br />

verweving van functies op probleemlocaties en een efficiënter ruimtegebruik.<br />

• Er wordt een kwalitatieve relatie vooropgesteld met het omliggende stadsweefsel. Deze kan<br />

uitgewerkt worden onder de vorm van overgangszones tussen de voorzieningen en het openbaar<br />

domein of door een kwalitatieve inrichting van het openbaar domein zelf.<br />

• De goede bereikbaarheid van de voorzieningen moet gegarandeerd blijven, terwijl de<br />

verkeersleefbaarheid van de woonomgeving moet gerespecteerd worden. Voorzieningen moeten<br />

getroffen worden voor een vlotte bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de fiets of te voet.<br />

Ook worden de mogelijkheden onderzocht voor de realisatie van nieuwe doorsteken om bepaalde<br />

verbindingen te verbeteren.<br />

• De voorzieningen moeten een hoge beeldkwaliteit bezitten, omdat ze mee het beeld en het imago<br />

uitdragen van de stad als kwalitatieve woon- en werkomgeving en als dynamisch dienstverlenend<br />

centrum in het Waasland. Dit veronderstelt een zorg voor de inplanting van de gebouwen, voor de<br />

kwaliteit van de architectuur en voor de inrichting van de buitenruimtes.<br />

5.2 Visie masterplan<br />

In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor de opmaak<br />

van een masterplan voor de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De studie werd opgemaakt<br />

door Interwaas in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />

10 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef. Volgende concepten<br />

worden gehanteerd:<br />

Omgaan met randen<br />

Om de storende achterkanten zoveel mogelijk aan het beeld te<br />

onttrekken wordt de bebouwing in het binnengebied langs de<br />

randen geplaatst. Hierdoor wordt een centrale ruimte<br />

gecreëerd.<br />

Ontsluiting van de OCMW-campus<br />

Met de wagen is het plangebied te bereiken via de<br />

Abingdonstraat. Er wordt tevens een verbinding voorzien voor<br />

voetgangers en fietsers tussen de Klokkedreef en de OCMWsite<br />

en naar de Kongostraat via een perceel van de stad.<br />

Dienstwegen worden voorzien aan de buitenzijde van het<br />

plangebied. Bezoekersparkeerplaatsen worden centraal<br />

ingeplant op en naast het middenplein om een verdere<br />

versnippering te voorkomen.<br />

11 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Ruimtelijke gelijkvormigheid<br />

Verschillende projecten zullen gefaseerd worden ontwikkeld<br />

doorheen de tijd. Ondanks de vermoedelijke verspreide<br />

ontwikkeling wordt enige ruimtelijke gelijkvormigheid in<br />

bebouwing nagestreefd. Hierbij worden geen identieke<br />

bouwwerken verwacht maar afspraken inzake bouwhoogtes,<br />

materiaalgebruik, oriëntatie en duurzaamheid.<br />

Centraal middenplein<br />

Vermits de nieuwe voorzieningen gepland zijn aan de randen<br />

van het plangebied ontstaat er een centrale ruimte die kan<br />

ingericht worden als centraal plein. Deze ruimte kan<br />

verschillende functies worden toegewezen: parkeerruimte,<br />

park, speelplein, bufferbekken, enz.<br />

Het masterplan vertrekt vanuit een pleinmodel waarbij de functies worden voorzien rondom een plein<br />

dat als centrum van het OCMW-gebeuren fungeert. Het plein heeft evenwel een ruimer karakter en is<br />

ook openbare ruimte voor de omliggende straten en wijk en vormt een schakel in de cluster van<br />

pleintjes en groene zones in het centrum van de stad.<br />

De site omvat een centraal groen plein met daar rond een administratief centrum en sociaal huis voor<br />

het OCMW, een woon- en zorgcentrum met 75 woongelegenheden en 15 aanleunwoningen, een<br />

lokaal dienstencentrum en een stedelijk kinderdagverblijf voor 28 plaatsen. De verkaveling<br />

Klokkedreef wordt afgewerkt met 10 tot 12 woonkavels en een zone voor beschermd wonen voor<br />

twee groepen van 6 woonunits. De site is voor de auto bereikbaar via de Abingdonstraat, voor


fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt<br />

een parkeerterrein voorzien.<br />

12 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 5 Masterplan <strong>Gerda</strong><br />

5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />

Het <strong>RUP</strong> vertrekt vanuit een tweedeling: een zone voor wonen en een zone voor openbaar nut en<br />

gemeenschapsvoorzieningen. Een nieuw aan te leggen weg langs de Abingdonstraat ontsluit en<br />

scheidt beide zones. De zone voor wonen zorgt voor een afwerking van de verkaveling Klokkedreef.<br />

Hier kunnen 10 tot 12 woonkavels gerealiseerd worden en kan een project voor beschermd wonen<br />

geïntegreerd worden in de verkaveling. Via het Bokkenhof (verkaveling Klokkedreef) worden 2<br />

langzame verkeersdoorsteken gerealiseerd naar de OCMW-campus. In de zone voor openbaar nut en<br />

gemeenschapsvoorzieningen kan De Klokke blijven bestaan en krijgen de nieuwe functies zoals<br />

voorzien in het zorgstrategisch plan van het OCMW een plaats: een administratief centrum en sociaal<br />

huis, een woon- en zorgcomplex voor 75 bedden, 15 aanleunwoningen en een lokaal<br />

dienstencentrum. De hoogspanningslijnen leggen beperkingen op aan bepaalde functies, de plaatsing<br />

en hoogte van de gebouwen. Ter hoogte van het tranformatorstation wordt een bufferzone opgelegd.<br />

Een dienstweg kan de site en de achterliggende percelen van de woningen Kongostraat/Broederstraat<br />

bedienen. Op een perceel thans in gebruik als tuin wordt een voorkooprecht gelegd om de dienstweg<br />

te kunnen vervolledigen. Een langzame verkeersdoorsteek wordt voorzien over een stadsperceel in de<br />

Kongostraat. Hiermee wordt ingezet op een flexibel <strong>RUP</strong> om de huidige en toekomstige wensen te<br />

kunnen opnemen.<br />

5.4 Toelichting bestemmingszones<br />

Zone Toelichting<br />

1. Zone voor openbaar<br />

nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />

Hoogspanningsleiding<br />

De zone is bestemd voor de oprichting van gebouwen voor openbaar nut en<br />

gemeenschapsvoorzieningen in functie van de realisatie van een zorgcampus voor het<br />

OCMW bestaande uit een administratief centrum en sociaal huis, een woon- en<br />

zorgcentrum, een lokaal dienstencentrum, aanleunwoningen en parkeervoorzieningen. De<br />

bouwhoogte bedraagt maximum 14m. De V/T bedraagt maximum 1, de terreinbezetting<br />

maximum 50%. De bouwvrije stroken dienen minimum gelijk te zijn aan de nieuw te<br />

realiseren bouwhoogte.<br />

Bij de invulling van de zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen moeten de<br />

hoogtebeperkingen, richtlijnen en veiligheidsvoorschriften van de netbeheerder van de<br />

hoogspanningsleidingen gevolgd worden. Vanuit het voorzorgsbeginsel moeten eveneens<br />

de aanbevolen richtlijnen en afstanden van de Hoge Gezondsheidsraad ten opzichte van


Ontsluitingsweg De pijl geeft aan langs waar de site voor autoverkeer moet ontsloten worden.<br />

Dienstweg<br />

13 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />

Voorkooprecht<br />

2. Zone voor wonen<br />

Langzame verkeersdoorsteek<br />

hoogspanningsleidingen gevolgd worden.<br />

Op de rand van de site kan een dienstweg aangelegd worden dienstig voor toeleveringen,<br />

noodweg, fietsers en voetgangers en bereikbaarheid van achterliggende tuinen.<br />

Op het perceel kadastraal bekend 4 de afdeling, sectie D, nummer 854B wordt een recht<br />

van voorkoop gelegd om in de toekomst de dienstweg te kunnen vervolledigen. Dit<br />

voorkooprecht kan worden uitgeoefend in rangorde door: (1) de intercommunale, (2) het<br />

ocmw en (3) de stad.<br />

De zone is bestemd voor wonen en aan het wonen verwante activiteiten en voorzieningen<br />

voor de afwerking van de verkaveling Klokkedreef. De zone voor wonen wordt ontsloten<br />

via de nieuw aan te leggen ontsluitingsweg. De bouwhoogte bedraagt maximum 9m of<br />

maximum 3 bouwlagen. De bouwdiepte bedraagt maximum 18m op het gelijkvloers en<br />

maximum 12m op de verdieping. De zone kan worden verkaveld.<br />

De pijlen geven aan waar een fiets/voetgangersdoorsteek moet gerealiseerd worden naar<br />

de site.<br />

Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />

5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

Om het <strong>RUP</strong> af te toetsen op zijn mogelijkheden naar invulling werd door het OCMW opdracht<br />

gegeven aan het studiebureau Planners bvba om een beeldstudie voor de site <strong>Gerda</strong> op te maken. Op<br />

24 maart 2011 heeft de OCMW-raad ingestemd met de krachtlijnen voor de ontwikkeling van de site<br />

op basis van deze studie. De beeldstudie geeft de richting aan waarin de open ruimtes en de<br />

bebouwing zich kunnen en mogen ontwikkelen met het oog op de ontwikkeling van de beeld- en<br />

belevingskwaliteit. Onderstaande figuur geeft een mogelijke invulling van de site weer op basis van de<br />

aanbevelingen uit de beeldstudie en de contouren van het <strong>RUP</strong>.<br />

woon- en zorgcentrum<br />

De Klokke<br />

administratief centrum<br />

Figuur 6 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

Abingdonstraat<br />

Klokkedreef<br />

kavels


6. Decretale bepalingen<br />

6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />

Er werd een onderzoek tot milieueffectrapportage gevoerd over het <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>. Vermits het<br />

gemeentelijk <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>:<br />

• geen kader vormt voor bijlage I of bijlage II projecten;<br />

• geen kader vormt voor projecten die een passende beoordeling behoeven;<br />

• geen aanzienlijke effecten zal veroorzaken voor de verschillende (MER)disciplines;<br />

voldoet dit <strong>RUP</strong> niet aan de voorwaarde voor de plan-MER-plichtigheid. De opmaak van een plan-MER<br />

is bijgevolg niet noodzakelijk.<br />

De dienst Mer concludeerde met brief van 8 juni 2010 op basis van de ingediende screeningsnota en<br />

de uitgebrachte adviezen dat het voorgenomen plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke<br />

milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER bijgevolg niet nodig is.<br />

De beslissing van de dienst Mer (zie ook bijlage) en de screeningsnota zijn raadpleegbaar op de<br />

webstek van de dienst Mer: www.mervlaanderen.be.<br />

6.2 Veiligheidsrapportage<br />

Om een inschatting te maken van het aspect externe (mens)veiligheid, werd het voorliggend <strong>RUP</strong><br />

afgetoetst door de dienst Veiligheidsrapportering (VR). Gelet op het feit dat:<br />

• volgens de gegevens van de dienst VR in het plangebied geen Seveso-inrichtingen aanwezig of<br />

mogelijk zijn;<br />

• in het plangebied aandachtsgebieden (ondermeer gebied met woonfunctie en een kwetsbare<br />

locatie) gepland zijn;<br />

• volgens de gegevens van de dienst VR op een afstand van ongeveer 1,5 km rond het plangebied<br />

3 lage drempel Seveso-inrichtingen aanwezig zijn, nl. Anorel (gelegen te Europark-Noord), Sita<br />

Recycling Services (gelegen te Industriepark-West) en ADDI-tech (Industriepark-Noord);<br />

• de dienst VR voldoende elementen in handen heeft om de risico’s in te schatten waaraan mensen<br />

in de omgeving van deze inrichting blootgesteld worden ten gevolge van de aanwezigheid van<br />

gevaarlijke stoffen bij dit bedrijf en te besluiten dat de inplanting van de aandachtsgebieden te<br />

verzoenen is met de aanwezigheid van deze Seveso-inrichting;<br />

stelt er zich op het vlak van de externe mensveiligheid geen probleem en meent de dienst VR met<br />

brief van 7 april 2010 dat er geen aanzienlijke effecten verwacht worden inzake externe veiligheid.<br />

6.3 Watertoets<br />

De watertoets bestaat erin onderzoek te doen naar de effecten van het plan of project op de<br />

waterhuishouding. Schadelijke effecten moeten zoveel mogelijk worden vermeden en beperkt en,<br />

indien dit niet mogelijk is, worden hersteld of, in gevallen van de vermindering van de infiltratie van<br />

hemelwater of de vermindering van ruimte voor het watersysteem, gecompenseerd.<br />

Er wordt een toets gedaan op het risico tot overstroming (ligging al dan niet in MOG/ROG-gebieden)<br />

en waterproblemen als gevolg van de nabijheid van waterlopen.<br />

• Binnen het plangebied zijn geen overstromingsgebieden (mogelijke of recente) gelegen.<br />

• Het <strong>RUP</strong> is niet gelegen in een voor overstromingen gevoelig gebied.<br />

• Het plangebied behoort niet tot het winterbed van een grote rivier.<br />

• In het plangebied bevinden zich geen waterlopen.<br />

14 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


Het plan is gelegen in een gebied dat infiltratiegevoelig is. Hier infiltreert het hemelwater goed door<br />

naar de ondergrond. Dit betekent dat de aanleg van infiltratievoorzieningen of waterdoorlatende<br />

verhardingen in het plangebied relevant en nuttig kan zijn.<br />

Het plangebied is weinig gevoelig voor grondwaterstroming (type 3). Ondergrondse constructies zijn<br />

mogelijk zonder de grondwaterstroming te verstoren.<br />

Figuur 7 Infiltratiegevoelige gebieden Figuur 8 Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />

De gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen,<br />

buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater is van toepassing binnen het<br />

plangebied.<br />

In het project wordt een gescheiden rioleringsstelsel aangelegd. RWA wordt afgevoerd naar de<br />

Kongostraat waar aangesloten wordt op een gescheiden stelsel (cf. hydronautstudie). Het regenwater<br />

wordt ter plaatse zoveel mogelijk herbruikt, daarna infiltratie, tenslotte buffering en vertraagde afvoer.<br />

Een buffervolume wordt hiervoor voorzien in of onder het plein. DWA kan afhankelijk van de<br />

hoogtepeilen van de riolering afgevoerd worden via de Kongostraat, Abingdonstraat en<br />

Knaptandstraat (via Bokkenhof).<br />

Bijgevolg kan in alle redelijkheid geoordeeld worden dat deze planoptie geen schadelijke effecten<br />

teweegbrengt voor de waterhuishouding van het gebied conform de bepalingen inzake integraal<br />

waterbeheer.<br />

6.4 Ruimtebalans<br />

De site <strong>Gerda</strong> is opgenomen in het gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978). De volgende<br />

bestemmingen van het gewestplan, die terug te vinden zijn in het plangebied, worden opgegeven:<br />

woongebied. De op te heffen bestemmingen van het BPA Baenslandwijk in het plangebied zijn: strook<br />

voor privaat groen, strook voor openbaar nut, strook voor gesloten bebouwing, gegroepeerde<br />

autobergplaatsen, strook voor wegen, voetpaden of paden voor toevallig verkeer en strook voor<br />

openbaar groen.<br />

BESTEMMINGSZONE OPPERVLAKTE<br />

GEWESTPLAN<br />

Woongebied 3,7 ha<br />

Totaal 3,7 ha<br />

BPA<br />

Strook voor privaat groen -<br />

Strook voor openbaar nut -<br />

Strook voor gesloten bebouwing -<br />

15 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


Strook voor gegroepeerde autobergplaatsen -<br />

Strook voor wegen -<br />

Strook voor voetpaden of paden voor toevallig verkeer -<br />

Strook voor openbaar groen -<br />

Totaal 3,7 ha<br />

<strong>RUP</strong><br />

1. Zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />

Hoogspanningsleiding<br />

Ontsluitingsweg<br />

Dienstweg<br />

Bufferzone<br />

Voorkooprecht<br />

2. Zone voor wonen<br />

Langzame verkeersdoorsteek<br />

Bufferzone<br />

16 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

3,3 ha<br />

-<br />

-<br />

-<br />

-<br />

-<br />

0,4 ha<br />

-<br />

-<br />

Totaal 3,7 ha<br />

6.5 Register<br />

Het register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />

verschuldigd zijn geeft de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan<br />

geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso<br />

een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de<br />

regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden die per individueel geval<br />

beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die<br />

voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden.<br />

De regeling over de planschade en planbatenheffing is terug te vinden in artikel 2.6.1 en volgende van<br />

de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden<br />

in artikel 6.2.1. en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond‐ en<br />

pandenbeleid. Planschadevergoeding wordt toegekend wanneer, op basis van een in werking tredend<br />

ruimtelijk uitvoeringsplan, een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te<br />

bouwen of te verkavelen, terwijl het de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van dat definitieve<br />

plan wel in aanmerking kwam voor een vergunning om te bouwen of te verkavelen. Een<br />

planbatenheffing is verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan op een<br />

perceel bestemmingswijzigingen doorvoert zoals opgenomen in art. 2.6.4. van de Vlaamse Codex<br />

Ruimtelijke Ordening. Kapitaal‐ en gebruikersschade zou men kunnen beschouwen als een apart geval<br />

van planschade, zij het dat het hier enkel gaat om een bestemmingswijziging van landbouw naar<br />

groen.<br />

Voorliggend <strong>RUP</strong> geeft enkel mogelijk aanleiding tot het bekomen van planbaten vermits actieve<br />

recreatie wordt opgezet naar woongebied.


Figuur 9 Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />

verschuldigd zijn<br />

17 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


0 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

<strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong><br />

<strong>ontwerp</strong><br />

april 2011<br />

Toelichtingsnota<br />

Departement ruimte en milieu<br />

Dienst ruimtelijke ordening<br />

Cel ruimtelijke planning


Inhoud<br />

1. Inleiding 2<br />

2. Ruimtelijke situering 2<br />

3. Planningscontext 3<br />

3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />

3.1.1 Feitelijke toestand<br />

3.1.2 Juridisch kader<br />

3.2 Beleidsplannen<br />

3.3 Studies<br />

4. Bestaande ruimtelijke structuur 5<br />

4.1 Bestaande toestand<br />

4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />

4.3 Kwaliteiten en kansen<br />

5. Planopvatting 9<br />

5.1 Visie structuurplan<br />

5.2 Visie masterplan<br />

5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />

5.4 Toelichting bestemmingszones<br />

5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

6. Decretale bepalingen 14<br />

6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />

6.2 Veiligheidsrapportage<br />

6.3 Watertoets<br />

6.4 Ruimtebalans<br />

6.5 Register<br />

Figurenlijst<br />

Figuur 1: Situering op topografische kaart 1/5.000<br />

Figuur 2: Luchtfoto<br />

Figuur 3: Aanduiding foto’s<br />

Figuur 4: Compacte stedelijke kern<br />

Figuur 5: Masterplan <strong>Gerda</strong><br />

Figuur 6: Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

Figuur 7: Infiltratiegevoelige gebieden<br />

Figuur 8: Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />

Figuur 9: Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade<br />

kan verschuldigd zijn<br />

1 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


1. Inleiding<br />

Er wordt een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt op de site van de vroegere voetbalterreinen van FC<br />

<strong>Gerda</strong> voor de ontwikkeling van een nieuwe OCMW-campus en de afwerking van het woonproject<br />

Klokkedreef.<br />

De invulling van de site (3 ha) kadert in het zorgstrategisch beleidsplan van het OCMW dat 75<br />

rusthuisbedden, een administratief centrum, een dienstencentrum en 10 tot 15 aanleunwoningen voor<br />

senioren voorziet in het plangebied. Naast de OCMW-campus wordt ook voorzien in een aantal<br />

bijkomende woningen grenzend aan de verkaveling Klokkedreef.<br />

In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend aangaande dit<br />

project. Interwaas heeft in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> een masterplan opgemaakt<br />

dat ondermeer rekening houdt met het zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de<br />

verkaveling Klokkedreef. Op basis van het goedgekeurd masterplan wordt nu een <strong>RUP</strong> opgemaakt.<br />

2. Ruimtelijke situering<br />

Het plangebied is gelegen in het zuiden van het stadscentrum en ten westen van de Parklaan. Het<br />

plangebied bevindt zich op de voormalige voetbalvelden van FC <strong>Gerda</strong>, gelegen tussen de<br />

Kongostraat, Broedersstraat, Knaptandstraat en Abingdonstraat. Tussen de Knaptandstraat en het<br />

plangebied bevindt zich de onlangs gerealiseerde verkaveling Klokkedreef. Ten zuiden bevindt zich de<br />

Baenslandwijk en de begraafplaats Tereken. De oppervlakte van het totale plangebied bedraagt 3,7<br />

ha.<br />

2 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 1 Situering op topografische kaart 1/5.000


3. Planningscontext<br />

3.1 Feitelijke en juridische toestand<br />

3.1.1 Feitelijke toestand<br />

De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De noordelijke en westelijke rand<br />

van het plangebied bestaat hoofdzakelijk uit gesloten bebouwing langs de straat met tuinen. Ten<br />

zuiden bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke en de Baenslandwijk. Ten oosten de<br />

recente verkaveling Klokkedreef en een transformatorstation van de elektriciteitsbeheerder ELIA.<br />

Zie ook plan feitelijke toestand.<br />

3.1.2 Juridisch kader<br />

3 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 2 Luchtfoto<br />

Binnen het plangebied zijn volgende elementen terug te vinden (zie ook plan juridische toestand):<br />

Type In het gebied<br />

Gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978): woongebied<br />

BPA Baenslandwijk: strook voor privaat groen en strook voor openbaar nut<br />

Beschermd monument -<br />

Beschermd landschap -<br />

Beschermd dorpsgezicht -<br />

Habitatrichtlijngebied -<br />

Vogelrichtlijngebied -<br />

VEN – IVON -


3.2 Beleidsplannen<br />

Type Inhoudelijke elementen<br />

Ruimtelijk Structuurplan<br />

Vlaanderen (1997)<br />

Provinciaal Ruimtelijk<br />

Structuurplan Oost-<br />

Vlaanderen (2004)<br />

Gemeentelijk Ruimtelijk<br />

Structuurplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />

(2006)<br />

4 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is in het RSV geselecteerd als regionaal stedelijk gebied. De afbakening betreft<br />

een gewestelijke bevoegdheid. Het plangebied bevindt zich binnen de afbakeningslijn van<br />

het stedelijk gebied zoals opgenomen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan<br />

“afbakening regionaalstedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>” (Vl. Reg. 22-01-2007).<br />

Het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen stelt voor het stedelijk gebied volgende<br />

doelstellingen voorop:<br />

• het stimuleren en concentreren van activiteiten<br />

• het vernieuwen van de stedelijke woon- en werkstructuur door strategische stedelijke<br />

projecten<br />

• het ontwikkelen van nieuwe woningtypologieën en kwalitatieve woonomgevingen<br />

• het leefbaar en bereikbaar houden door andere vormen van stedelijke mobiliteit en<br />

door locatiebeleid<br />

• het verminderen van het ongeordend uitzwermen van functies<br />

Volgende ontwikkelingsperspectieven zijn onder meer van toepassing op het <strong>RUP</strong>:<br />

• trendbreuk in de verdeling van de behoefte aan bijkomende woongelegenheden:<br />

60% in de gemeenten die geheel of gedeeltelijk tot het stedelijk gebied behoren en<br />

40% in de kernen van de gemeenten die volledig tot het buitengebied behoren<br />

• minimale woningdichtheden<br />

• differentiatie en verbetering van de woningvoorraad<br />

• versterken van de multifunctionaliteit<br />

• afstemmen van voorzieningen op het belang van het stedelijk gebied<br />

• zorg voor collectieve en openbare ruimten<br />

• behoud en ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke<br />

groengebieden<br />

• stedelijke mobiliteit en locatiebeleid<br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> is een regionaal stedelijk gebied gelegen in het E17-netwerk dat aanzien<br />

wordt als een stedelijk netwerk op provinciaal niveau. Het ruimtelijke beleid is gericht op:<br />

• het bieden van voldoende ruimte om bijkomende ontwikkelingen op te vangen<br />

• het versterken van de woonomgevingskwaliteiten in het netwerk<br />

• het behoud van de relatie tussen de openruimtegebieden doorheen het E17-netwerk<br />

Deze uitgangspunten worden vertaald in volgende ruimtelijke principes:<br />

• structureren van de interne en externe bereikbaarheid<br />

• wonen en woonondersteunende functies bundelen en verweven in de kernen<br />

• openruimtecorridors, buffer tussen de stedelijke ontwikkelingen<br />

• regionale economie op goed ontsloten plekken en gekoppeld aan de centrale plaatsen<br />

• groenverbindingen in riviervalleien en tussen de groene stapstenen, als ecologische<br />

en recreatieve assen door het netwerk<br />

De bestendige deputatie keurde op 22 juni 2006 het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan<br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> goed.<br />

Volgende algemene beleidsdoelstellingen worden naar voor geschoven:<br />

• een profilering van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als dynamisch handels- en dienstencentrum in de<br />

Vlaamse Ruit<br />

• een versterkte rol van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als hoofdstad van het Waasland<br />

• een bevestiging van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> als belangrijkste tewerkstellingspool in het E17netwerk<br />

• een kwalitatief beheer van de stad<br />

• een gevarieerde uitbouw van de open ruimte<br />

Daarnaast worden volgende ruimtelijke concepten gehanteerd:<br />

• bundelen van activiteiten in het stedelijk gebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong><br />

• uitbouw van kernen met een eigen identiteit<br />

• de ruit als ontsluitingsprincipe voor het stedelijk gebied<br />

• kwalitatieve lusstructuur<br />

• multifunctionele Z-vormige bosstructuur<br />

• valleigebied als ecologisch stiltegebied<br />

• twee landschappelijke verbeterde, maar structurele landbouwgordels<br />

De site <strong>Gerda</strong> is in het structuurplan opgenomen binnen de stedelijke woonwijk<br />

Baenslandwijk.


Zorgstrategisch plan (2005)<br />

3.3 Studies<br />

5 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Het goedgekeurde zorgstrategisch plan van het OCMW beschrijft beleidsdoelstellingen voor<br />

de komende jaren. Deze zal dienen als een richtinggevend document voor de verdere<br />

ontwikkeling van de centra.<br />

Het zorgstrategisch plan voorziet voor de site <strong>Gerda</strong> een nieuwe zorgkern bestaande uit<br />

een rusthuis van 75 woongelegenheden (36 RVT en 39 ROB). Op de terreinen zal ook een<br />

tweede lokaal dienstencentrum binnen de stadskern van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> worden opgericht<br />

alsook 10 tot 15 aanleunflats.<br />

Type Inhoudelijke elementen<br />

Masterplan <strong>Gerda</strong> (2009) In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor<br />

de opmaak van een masterplan voor de site. De studie werd opgemaakt door Interwaas in<br />

overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />

zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef.<br />

4. Bestaande ruimtelijke structuur<br />

4.1 Bestaande toestand<br />

Het masterplan omvat voor de site een centraal groen plein met daar rond een<br />

administratief centrum en sociaal huis, een woon- en zorgcentrum, lokaal dienstencentrum<br />

en aanleunwoningen en een stedelijk kinderdagverblijf. De verkaveling Klokkedreef wordt<br />

afgewerkt met woonkavels en een zone voor beschermd wonen. De site is voor de auto<br />

bereikbaar via de Abingdonstraat, voor fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de<br />

Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt een parkeerterrein voorzien.<br />

Het plangebied wordt begrensd door de gesloten woonstraten Kongostraat en Broedersstraat, de<br />

Baenslandwijk langs de Abingdonstraat en de nieuwe verkaveling Klokkedreef achter de stedelijke<br />

invalsweg Knaptandstraat. De site bestaat uit de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>, thans<br />

eigendom van OCMW en Interwaas, het gezinsvervangend tehuis De Klokke, een strook private<br />

moestuin en oude parkeergarages. De woning Kongostraat 92 is eigendom van de stad. Boven het<br />

plangebied lopen twee hoogspanningsgeleiders die beheerd worden door de netbeheerder ELIA. Deze<br />

vertrekken in het transformatorstation ten noordoosten van het plangebied en lopen verder in<br />

zuid/zuidwestelijke richting. Centraal in het plangebied bevindt zich een hoogspanningsmast.<br />

Figuur 3 Aanduiding foto's


Foto 1: zicht op de Kongostraat vanop het kruispunt met de<br />

Broedersstraat.<br />

Foto 3: zicht op het recent voltooide woonerf in zuidoostelijke<br />

richting.<br />

Foto 5: een rij hoge populieren verdeelt de open ruimte<br />

binnen de site in twee delen.<br />

6 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Foto 2: inrit van Bokkenhof aan de Knaptandstraat.<br />

Foto 4: zicht in noordwestelijke richting op de bestaande<br />

autobergplaatsen.<br />

Foto 6: zicht op de gebouwen van De Klokke en op de<br />

hoogspanningsmast in het plangebied.<br />

Foto 7: inrit van de Klokkendreef van op de Knaptandstraat. Foto 8: de Klokkendreef komt ten westen uit op de<br />

Abingdonstraat.


Foto 9: zicht op het openbaar groen langs de Abingdonstraat<br />

aan de kant van het plangebied.<br />

Foto 11: het oostelijke deel van de oprit rondom De Klokke<br />

die aansluit op de Abingdonstraat.<br />

Foto 13: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />

westelijke richting.<br />

Foto 15: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />

oostelijke richting.<br />

7 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Foto 10: zicht op een telefooncel en een glascontainer aan de<br />

Abingdonstraat.<br />

Foto 12: aan de achterkant van het hoofdgebouw van De<br />

Klokke staan bergplaatsen.<br />

Foto 14: zicht vanaf het centrum van het plangebied in<br />

noordelijke richting.<br />

Foto 16: een beek scheidt een langgerekte moestuin en de<br />

gronden van De Klokke.


4.2 Knelpunten en bedreigingen<br />

• Anonimiteit<br />

De anonimiteit van de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong> is tweeledig. Door de dicht<br />

bebouwde schil rondom het plangebied is deze aan het zicht van de omgeving onttrokken. Ondanks<br />

de doorsteken aanwezig in het zuidoosten van het plangebied is enige interactie met de omliggende<br />

straten afwezig. Wanneer het binnengebied dan toch betreden wordt, straalt deze een andere vorm<br />

van anonimiteit uit. Het gebied is structuurloos en identiteitsloos.<br />

• Ongeordende randen<br />

Het omgaan met de bestaande achterkantsituaties zal bij een toekomstige kwalitatieve ontwikkeling<br />

van het binnengebied een belangrijk aandachtpunt moeten zijn. Eigen aan dergelijke achterkanten is<br />

de rommelige opbouw van kleinere gebouwen, diverse soorten erfafsluitingen en ongeordende<br />

opslagplaatsen.<br />

• Hoogspanningsmast<br />

Dwars door het plangebied, in noord-zuid-richting, lopen hoogspanningskabels met<br />

hoogspanningsmasten ingeplant ten noorden van het plangebied (waar zich een transformatorstation<br />

van ELIA bevindt) en midden in het plangebied. De ligging van de hoogspanningsmast centraal in het<br />

binnengebied legt beperkingen op toekomstige ontwikkelingen.<br />

• Ontsluitingsmogelijkheden<br />

Het plangebied is met de wagen toegankelijk via de Knaptandstraat (door de verkaveling<br />

Klokkedreef). Vermits de Knaptandstraat enkel éénrichtingsverkeer toelaat, is dit geen optimale<br />

toegang. Een tweede toegang kan gerealiseerd worden via de Abingdonstraat (bereikbaar via<br />

Broedersstraat enerzijds, en Knaptandstraat anderzijds). Door de gesloten randbebouwing in<br />

noordelijke en westelijke richting is het zoeken naar andere ontsluitingsmogelijkheden niet evident.<br />

4.3 Kwaliteiten en kansen<br />

• Binnengebied in stedelijk netwerk<br />

Te midden van het stadscentrum, op amper 500m (in vogelvlucht) van de Grote Markt bevindt zich dit<br />

3 ha grote binnengebied. Het is dan ook aangewezen dat dit gebied wordt aangewend voor stedelijke<br />

functies zoals openbare voorzieningen en wonen.<br />

• Multifunctionele schil<br />

De bebouwde schil rondom het binnengebied bestaat niet enkel uit woningen, het voorziet de buurt<br />

ook in primaire noden. Kleinschalige handelszaken zoals een bakker, slager, kapper, enz. In het<br />

zuidwesten bevindt zich het gezinsvervangend tehuis De Klokke. Deze multifunctionele schil biedt<br />

bijzondere potenties om een kwalitief woon- en voorzieningenmilieu te creëren.<br />

• Parkeerdruk op omliggende straten wegnemen<br />

De parkeerdruk op de aangrenzende straten Broederstraat, Kongostraat en Knaptandstraat is hoog.<br />

Met een ontwikkeling van het binnengebied ontstaat een kans om deze problematiek op een<br />

kwalitatieve manier aan te pakken.<br />

• Langzame verkeersdoorsteken<br />

8 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


Via de stadswoning in de Kongostraat is een langzame verkeersdoorsteek mogelijk naar de<br />

Abingdonstraat, alsook via de woonverkaveling Klokkedreef naar de Knaptandstraat. Dit maakt de site<br />

optimaal doorwaadbaar voor fietsers en voetgangers. De openbaar vervoershalten ‘Kongostraat’ en<br />

‘Broedersstraat’ worden hierdoor ook vanuit het binnengebied vlot bereikbaar.<br />

5. Planopvatting<br />

5.1 Visie structuurplan<br />

Het stedelijk gebied <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> fungeert als groeipool binnen de ruimtelijke structuur van de<br />

gemeente. Hierin worden nieuwe ontwikkelingen inzake wonen, bedrijvigheid en stedelijke<br />

voorzieningen gestimuleerd en gebundeld. Dit gebeurt binnen duidelijk vastgestelde lijnen, om<br />

ongeordende spreiding en functies en activiteiten tegen te gaan. Binnen het stedelijk gebied wordt<br />

een onderscheid gemaakt tussen een kerngebied, een randstedelijk gebied en een industrieel gebied.<br />

De site <strong>Gerda</strong> bevindt zich in het kerngebied van <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>, die spil is van het stedelijk gebied.<br />

De stad wordt verder uitgebouwd tot een kwalitatief en levendig ensemble. Kenmerken voor dit<br />

ensemble is het naast elkaar voorkomen van stedelijke voorzieningen en kwalitatieve woonvormen op<br />

maat van de stad. De uitbouw van dit kerngebied gebeurt door middel van strategische projecten.<br />

Centraal in dit kerngebied bevindt zich de stedelijke corridor, die fungeert als ruggengraat voor de<br />

stedelijke ontwikkelingen.<br />

9 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 4 Compacte stedelijke kern<br />

Naast de woonomgeving in de onmiddellijke nabijheid van de stedelijke corridor worden binnen de<br />

stedelijke kern negen verschillende woonwijken onderscheiden waarvan de stedelijke woonwijk<br />

Baenslandwijk er een is. Voor de woonwijken gelden in de eerste plaats kwalitatieve streefdoelen.<br />

Het gaat om het vrijwaren en de versterking van de leefkwaliteit van de stad. Hier wordt geen<br />

substantiële verdichting nagestreefd, maar wel een verbetering van de leefbaarheid door middel van<br />

stadsvernieuwingsprojecten en de herinrichting van het openbaar domein. Bij de verdere ontwikkeling<br />

van de woonwijken staan de volgende uitgangspunten voorop:<br />

• een herkenbare en duidelijke ruimtelijke structuur;


• de aanwezigheid van openbare en commerciële buurtvoorzieningen;<br />

• de aanwezigheid van groen- en speelvoorzieningen;<br />

• een differentiatie van goede woningen.<br />

Voor de Baenslandwijk staat vooral een behoud en versterking van de bestaande woonkwaliteit<br />

voorop. Dit betekent o.m. de versterking van de buurtgebonden – openbare en commerciële –<br />

voorzieningen, de uitbouw van het wijkgroen en speelvoorzieningen en de verbetering van de<br />

verkeersveiligheid en –leefbaarheid. Ook wordt een geleidelijke vernieuwing van de historische<br />

begraafplaats van de stad vooropgesteld als een parkbegraafplaats, wat een belangrijk aandeel<br />

stedelijk groen kan betekenen.<br />

De woningprogrammatie in het structuurplan spreekt van een trend inzake de verdeling van de<br />

bijkomende woningen. Vernieuwingsprojecten en nieuw te ontwikkelen gebieden situeren zich<br />

voornamelijk in het stedelijk gebied. Zo werd de recent gerealiseerde verkaveling Klokkedreef in het<br />

structuurplan opgenomen als uitgevoerd stadsvernieuwingsproject. Daarnaast zijn er in <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong>,<br />

vooral in de stad zelf, een aantal andere potentiële locaties die in aanmerking kunnen komen voor<br />

herbestemming. De terreinen van FC <strong>Gerda</strong>, het plangebied van voorliggend <strong>RUP</strong>, wordt in het<br />

structuurplan beschreven als mogelijk inbreidingsproject.<br />

<strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> maakt momenteel een sterke vergrijzing mee van de bevolking. Het is dan ook<br />

noodzakelijk om voldoende en aangepaste seniorenhuisvesting te voorzien. Dit houdt in dat er een<br />

divers gamma zal voorzien worden wat betreft kostprijs en dienstverleningsniveau. Mogelijke<br />

woningtypes zijn o.m. sociale huurwoningen, kamers en studio’s in een rusthuis, serviceflats,<br />

ondersteunende woonvormen zoals aanleunwoningen of kangoeroewoningen, enz. Het is belangrijk<br />

dat deze woningen dicht bij het voorzieningenapparaat en vlot bereikbaar zijn met het openbaar<br />

vervoer. Het woonbeleid voor senioren sluit aan bij het zorgstrategisch plan.<br />

In het stedelijk gebied komt een belangrijke concentratie voor van openbare en commerciële<br />

voorzieningen. <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> bezit dan ook een uitgesproken profiel als regionaal centrum voor<br />

diensten en voorzieningen. De stad wenst deze regionale uitstraling en dit uitgesproken profiel als<br />

centrumstad van het Waasland verder uit te bouwen. Hiertoe worden ruimtelijke potenties<br />

gegenereerd voor de ontwikkeling van de bestaande voorzieningen en voor de inplanting van nieuwe<br />

voorzieningen. Aan de mogelijke ontwikkelingen en inplantingen van voorzieningen worden<br />

randvoorwaarden gekoppeld om de inpassing ervan in het stedelijk weefsel en de leefbaarheid van<br />

de woonwijken te garanderen.<br />

• De mogelijkheden moeten onderzocht worden om het ruimtegebruik binnen de bestaande<br />

perimeter te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn o.a. meervoudig ruimtegebruik, een sterkere<br />

verweving van functies op probleemlocaties en een efficiënter ruimtegebruik.<br />

• Er wordt een kwalitatieve relatie vooropgesteld met het omliggende stadsweefsel. Deze kan<br />

uitgewerkt worden onder de vorm van overgangszones tussen de voorzieningen en het openbaar<br />

domein of door een kwalitatieve inrichting van het openbaar domein zelf.<br />

• De goede bereikbaarheid van de voorzieningen moet gegarandeerd blijven, terwijl de<br />

verkeersleefbaarheid van de woonomgeving moet gerespecteerd worden. Voorzieningen moeten<br />

getroffen worden voor een vlotte bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de fiets of te voet.<br />

Ook worden de mogelijkheden onderzocht voor de realisatie van nieuwe doorsteken om bepaalde<br />

verbindingen te verbeteren.<br />

• De voorzieningen moeten een hoge beeldkwaliteit bezitten, omdat ze mee het beeld en het imago<br />

uitdragen van de stad als kwalitatieve woon- en werkomgeving en als dynamisch dienstverlenend<br />

centrum in het Waasland. Dit veronderstelt een zorg voor de inplanting van de gebouwen, voor de<br />

kwaliteit van de architectuur en voor de inrichting van de buitenruimtes.<br />

5.2 Visie masterplan<br />

In december 2007 werd tussen het OCMW en Interwaas een overeenkomst getekend voor de opmaak<br />

van een masterplan voor de voormalige voetbalterreinen van FC <strong>Gerda</strong>. De studie werd opgemaakt<br />

door Interwaas in overleg met het OCMW en de stad <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> en houdt o.m. rekening met het<br />

10 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


zorgstrategisch plan en het verder uitbouwen van de verkaveling Klokkedreef. Volgende concepten<br />

worden gehanteerd:<br />

Omgaan met randen<br />

Om de storende achterkanten zoveel mogelijk aan het beeld te<br />

onttrekken wordt de bebouwing in het binnengebied langs de<br />

randen geplaatst. Hierdoor wordt een centrale ruimte<br />

gecreëerd.<br />

Ontsluiting van de OCMW-campus<br />

Met de wagen is het plangebied te bereiken via de<br />

Abingdonstraat. Er wordt tevens een verbinding voorzien voor<br />

voetgangers en fietsers tussen de Klokkedreef en de OCMWsite<br />

en naar de Kongostraat via een perceel van de stad.<br />

Dienstwegen worden voorzien aan de buitenzijde van het<br />

plangebied. Bezoekersparkeerplaatsen worden centraal<br />

ingeplant op en naast het middenplein om een verdere<br />

versnippering te voorkomen.<br />

11 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Ruimtelijke gelijkvormigheid<br />

Verschillende projecten zullen gefaseerd worden ontwikkeld<br />

doorheen de tijd. Ondanks de vermoedelijke verspreide<br />

ontwikkeling wordt enige ruimtelijke gelijkvormigheid in<br />

bebouwing nagestreefd. Hierbij worden geen identieke<br />

bouwwerken verwacht maar afspraken inzake bouwhoogtes,<br />

materiaalgebruik, oriëntatie en duurzaamheid.<br />

Centraal middenplein<br />

Vermits de nieuwe voorzieningen gepland zijn aan de randen<br />

van het plangebied ontstaat er een centrale ruimte die kan<br />

ingericht worden als centraal plein. Deze ruimte kan<br />

verschillende functies worden toegewezen: parkeerruimte,<br />

park, speelplein, bufferbekken, enz.<br />

Het masterplan vertrekt vanuit een pleinmodel waarbij de functies worden voorzien rondom een plein<br />

dat als centrum van het OCMW-gebeuren fungeert. Het plein heeft evenwel een ruimer karakter en is<br />

ook openbare ruimte voor de omliggende straten en wijk en vormt een schakel in de cluster van<br />

pleintjes en groene zones in het centrum van de stad.<br />

De site omvat een centraal groen plein met daar rond een administratief centrum en sociaal huis voor<br />

het OCMW, een woon- en zorgcentrum met 75 woongelegenheden en 15 aanleunwoningen, een<br />

lokaal dienstencentrum en een stedelijk kinderdagverblijf voor 28 plaatsen. De verkaveling<br />

Klokkedreef wordt afgewerkt met 10 tot 12 woonkavels en een zone voor beschermd wonen voor<br />

twee groepen van 6 woonunits. De site is voor de auto bereikbaar via de Abingdonstraat, voor


fietsers- en voetgangers via de Klokkedreef en de Kongostraat. Onder de hoogspanningslijnen wordt<br />

een parkeerterrein voorzien.<br />

12 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Figuur 5 Masterplan <strong>Gerda</strong><br />

5.3 Vertaling naar het verordenend grafisch plan<br />

Het <strong>RUP</strong> vertrekt vanuit een tweedeling: een zone voor wonen en een zone voor openbaar nut en<br />

gemeenschapsvoorzieningen. Een nieuw aan te leggen weg langs de Abingdonstraat ontsluit en<br />

scheidt beide zones. De zone voor wonen zorgt voor een afwerking van de verkaveling Klokkedreef.<br />

Hier kunnen 10 tot 12 woonkavels gerealiseerd worden en kan een project voor beschermd wonen<br />

geïntegreerd worden in de verkaveling. Via het Bokkenhof (verkaveling Klokkedreef) worden 2<br />

langzame verkeersdoorsteken gerealiseerd naar de OCMW-campus. In de zone voor openbaar nut en<br />

gemeenschapsvoorzieningen kan De Klokke blijven bestaan en krijgen de nieuwe functies zoals<br />

voorzien in het zorgstrategisch plan van het OCMW een plaats: een administratief centrum en sociaal<br />

huis, een woon- en zorgcomplex voor 75 bedden, 15 aanleunwoningen en een lokaal<br />

dienstencentrum. De hoogspanningslijnen leggen beperkingen op aan bepaalde functies, de plaatsing<br />

en hoogte van de gebouwen. Ter hoogte van het tranformatorstation wordt een bufferzone opgelegd.<br />

Een dienstweg kan de site en de achterliggende percelen van de woningen Kongostraat/Broederstraat<br />

bedienen. Op een perceel thans in gebruik als tuin wordt een voorkooprecht gelegd om de dienstweg<br />

te kunnen vervolledigen. Een langzame verkeersdoorsteek wordt voorzien over een stadsperceel in de<br />

Kongostraat. Hiermee wordt ingezet op een flexibel <strong>RUP</strong> om de huidige en toekomstige wensen te<br />

kunnen opnemen.<br />

5.4 Toelichting bestemmingszones<br />

Zone Toelichting<br />

1. Zone voor openbaar<br />

nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />

Hoogspanningsleiding<br />

De zone is bestemd voor de oprichting van gebouwen voor openbaar nut en<br />

gemeenschapsvoorzieningen in functie van de realisatie van een zorgcampus voor het<br />

OCMW bestaande uit een administratief centrum en sociaal huis, een woon- en<br />

zorgcentrum, een lokaal dienstencentrum, aanleunwoningen en parkeervoorzieningen. De<br />

bouwhoogte bedraagt maximum 14m. De V/T bedraagt maximum 1, de terreinbezetting<br />

maximum 50%. De bouwvrije stroken dienen minimum gelijk te zijn aan de nieuw te<br />

realiseren bouwhoogte.<br />

Bij de invulling van de zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen moeten de<br />

hoogtebeperkingen, richtlijnen en veiligheidsvoorschriften van de netbeheerder van de<br />

hoogspanningsleidingen gevolgd worden. Vanuit het voorzorgsbeginsel moeten eveneens<br />

de aanbevolen richtlijnen en afstanden van de Hoge Gezondsheidsraad ten opzichte van


Ontsluitingsweg De pijl geeft aan langs waar de site voor autoverkeer moet ontsloten worden.<br />

Dienstweg<br />

13 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />

Voorkooprecht<br />

2. Zone voor wonen<br />

Langzame verkeersdoorsteek<br />

hoogspanningsleidingen gevolgd worden.<br />

Op de rand van de site kan een dienstweg aangelegd worden dienstig voor toeleveringen,<br />

noodweg, fietsers en voetgangers en bereikbaarheid van achterliggende tuinen.<br />

Op het perceel kadastraal bekend 4 de afdeling, sectie D, nummer 854B wordt een recht<br />

van voorkoop gelegd om in de toekomst de dienstweg te kunnen vervolledigen. Dit<br />

voorkooprecht kan worden uitgeoefend in rangorde door: (1) de intercommunale, (2) het<br />

ocmw en (3) de stad.<br />

De zone is bestemd voor wonen en aan het wonen verwante activiteiten en voorzieningen<br />

voor de afwerking van de verkaveling Klokkedreef. De zone voor wonen wordt ontsloten<br />

via de nieuw aan te leggen ontsluitingsweg. De bouwhoogte bedraagt maximum 9m of<br />

maximum 3 bouwlagen. De bouwdiepte bedraagt maximum 18m op het gelijkvloers en<br />

maximum 12m op de verdieping. De zone kan worden verkaveld.<br />

De pijlen geven aan waar een fiets/voetgangersdoorsteek moet gerealiseerd worden naar<br />

de site.<br />

Bufferzone Een groene bufferzone van 5m wordt voorzien tegenaan de transfopost.<br />

5.5 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

Om het <strong>RUP</strong> af te toetsen op zijn mogelijkheden naar invulling werd door het OCMW opdracht<br />

gegeven aan het studiebureau Planners bvba om een beeldstudie voor de site <strong>Gerda</strong> op te maken. Op<br />

24 maart 2011 heeft de OCMW-raad ingestemd met de krachtlijnen voor de ontwikkeling van de site<br />

op basis van deze studie. De beeldstudie geeft de richting aan waarin de open ruimtes en de<br />

bebouwing zich kunnen en mogen ontwikkelen met het oog op de ontwikkeling van de beeld- en<br />

belevingskwaliteit. Onderstaande figuur geeft een mogelijke invulling van de site weer op basis van de<br />

aanbevelingen uit de beeldstudie en de contouren van het <strong>RUP</strong>.<br />

woon- en zorgcentrum<br />

De Klokke<br />

administratief centrum<br />

Figuur 6 Beeldstudie site <strong>Gerda</strong><br />

Abingdonstraat<br />

Klokkedreef<br />

kavels


6. Decretale bepalingen<br />

6.1 Onderzoek tot m.e.r.<br />

Er werd een onderzoek tot milieueffectrapportage gevoerd over het <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>. Vermits het<br />

gemeentelijk <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>:<br />

• geen kader vormt voor bijlage I of bijlage II projecten;<br />

• geen kader vormt voor projecten die een passende beoordeling behoeven;<br />

• geen aanzienlijke effecten zal veroorzaken voor de verschillende (MER)disciplines;<br />

voldoet dit <strong>RUP</strong> niet aan de voorwaarde voor de plan-MER-plichtigheid. De opmaak van een plan-MER<br />

is bijgevolg niet noodzakelijk.<br />

De dienst Mer concludeerde met brief van 8 juni 2010 op basis van de ingediende screeningsnota en<br />

de uitgebrachte adviezen dat het voorgenomen plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke<br />

milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER bijgevolg niet nodig is.<br />

De beslissing van de dienst Mer (zie ook bijlage) en de screeningsnota zijn raadpleegbaar op de<br />

webstek van de dienst Mer: www.mervlaanderen.be.<br />

6.2 Veiligheidsrapportage<br />

Om een inschatting te maken van het aspect externe (mens)veiligheid, werd het voorliggend <strong>RUP</strong><br />

afgetoetst door de dienst Veiligheidsrapportering (VR). Gelet op het feit dat:<br />

• volgens de gegevens van de dienst VR in het plangebied geen Seveso-inrichtingen aanwezig of<br />

mogelijk zijn;<br />

• in het plangebied aandachtsgebieden (ondermeer gebied met woonfunctie en een kwetsbare<br />

locatie) gepland zijn;<br />

• volgens de gegevens van de dienst VR op een afstand van ongeveer 1,5 km rond het plangebied<br />

3 lage drempel Seveso-inrichtingen aanwezig zijn, nl. Anorel (gelegen te Europark-Noord), Sita<br />

Recycling Services (gelegen te Industriepark-West) en ADDI-tech (Industriepark-Noord);<br />

• de dienst VR voldoende elementen in handen heeft om de risico’s in te schatten waaraan mensen<br />

in de omgeving van deze inrichting blootgesteld worden ten gevolge van de aanwezigheid van<br />

gevaarlijke stoffen bij dit bedrijf en te besluiten dat de inplanting van de aandachtsgebieden te<br />

verzoenen is met de aanwezigheid van deze Seveso-inrichting;<br />

stelt er zich op het vlak van de externe mensveiligheid geen probleem en meent de dienst VR met<br />

brief van 7 april 2010 dat er geen aanzienlijke effecten verwacht worden inzake externe veiligheid.<br />

6.3 Watertoets<br />

De watertoets bestaat erin onderzoek te doen naar de effecten van het plan of project op de<br />

waterhuishouding. Schadelijke effecten moeten zoveel mogelijk worden vermeden en beperkt en,<br />

indien dit niet mogelijk is, worden hersteld of, in gevallen van de vermindering van de infiltratie van<br />

hemelwater of de vermindering van ruimte voor het watersysteem, gecompenseerd.<br />

Er wordt een toets gedaan op het risico tot overstroming (ligging al dan niet in MOG/ROG-gebieden)<br />

en waterproblemen als gevolg van de nabijheid van waterlopen.<br />

• Binnen het plangebied zijn geen overstromingsgebieden (mogelijke of recente) gelegen.<br />

• Het <strong>RUP</strong> is niet gelegen in een voor overstromingen gevoelig gebied.<br />

• Het plangebied behoort niet tot het winterbed van een grote rivier.<br />

• In het plangebied bevinden zich geen waterlopen.<br />

14 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


Het plan is gelegen in een gebied dat infiltratiegevoelig is. Hier infiltreert het hemelwater goed door<br />

naar de ondergrond. Dit betekent dat de aanleg van infiltratievoorzieningen of waterdoorlatende<br />

verhardingen in het plangebied relevant en nuttig kan zijn.<br />

Het plangebied is weinig gevoelig voor grondwaterstroming (type 3). Ondergrondse constructies zijn<br />

mogelijk zonder de grondwaterstroming te verstoren.<br />

Figuur 7 Infiltratiegevoelige gebieden Figuur 8 Grondwaterstromingsgevoelige gebieden<br />

De gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen,<br />

buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater is van toepassing binnen het<br />

plangebied.<br />

In het project wordt een gescheiden rioleringsstelsel aangelegd. RWA wordt afgevoerd naar de<br />

Kongostraat waar aangesloten wordt op een gescheiden stelsel (cf. hydronautstudie). Het regenwater<br />

wordt ter plaatse zoveel mogelijk herbruikt, daarna infiltratie, tenslotte buffering en vertraagde afvoer.<br />

Een buffervolume wordt hiervoor voorzien in of onder het plein. DWA kan afhankelijk van de<br />

hoogtepeilen van de riolering afgevoerd worden via de Kongostraat, Abingdonstraat en<br />

Knaptandstraat (via Bokkenhof).<br />

Bijgevolg kan in alle redelijkheid geoordeeld worden dat deze planoptie geen schadelijke effecten<br />

teweegbrengt voor de waterhuishouding van het gebied conform de bepalingen inzake integraal<br />

waterbeheer.<br />

6.4 Ruimtebalans<br />

De site <strong>Gerda</strong> is opgenomen in het gewestplan <strong>Sint</strong>-<strong>Niklaas</strong> – Lokeren (K.B. 07/11/1978). De volgende<br />

bestemmingen van het gewestplan, die terug te vinden zijn in het plangebied, worden opgegeven:<br />

woongebied. De op te heffen bestemmingen van het BPA Baenslandwijk in het plangebied zijn: strook<br />

voor privaat groen, strook voor openbaar nut, strook voor gesloten bebouwing, gegroepeerde<br />

autobergplaatsen, strook voor wegen, voetpaden of paden voor toevallig verkeer en strook voor<br />

openbaar groen.<br />

BESTEMMINGSZONE OPPERVLAKTE<br />

GEWESTPLAN<br />

Woongebied 3,7 ha<br />

Totaal 3,7 ha<br />

BPA<br />

Strook voor privaat groen -<br />

Strook voor openbaar nut -<br />

Strook voor gesloten bebouwing -<br />

15 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>


Strook voor gegroepeerde autobergplaatsen -<br />

Strook voor wegen -<br />

Strook voor voetpaden of paden voor toevallig verkeer -<br />

Strook voor openbaar groen -<br />

Totaal 3,7 ha<br />

<strong>RUP</strong><br />

1. Zone voor openbaar nut en gemeenschapsvoorzieningen<br />

Hoogspanningsleiding<br />

Ontsluitingsweg<br />

Dienstweg<br />

Bufferzone<br />

Voorkooprecht<br />

2. Zone voor wonen<br />

Langzame verkeersdoorsteek<br />

Bufferzone<br />

16 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong><br />

3,3 ha<br />

-<br />

-<br />

-<br />

-<br />

-<br />

0,4 ha<br />

-<br />

-<br />

Totaal 3,7 ha<br />

6.5 Register<br />

Het register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />

verschuldigd zijn geeft de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan<br />

geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso<br />

een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de<br />

regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden die per individueel geval<br />

beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die<br />

voorwaarden, uitzonderings‐ of vrijstellingsgronden.<br />

De regeling over de planschade en planbatenheffing is terug te vinden in artikel 2.6.1 en volgende van<br />

de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden<br />

in artikel 6.2.1. en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond‐ en<br />

pandenbeleid. Planschadevergoeding wordt toegekend wanneer, op basis van een in werking tredend<br />

ruimtelijk uitvoeringsplan, een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te<br />

bouwen of te verkavelen, terwijl het de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van dat definitieve<br />

plan wel in aanmerking kwam voor een vergunning om te bouwen of te verkavelen. Een<br />

planbatenheffing is verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan op een<br />

perceel bestemmingswijzigingen doorvoert zoals opgenomen in art. 2.6.4. van de Vlaamse Codex<br />

Ruimtelijke Ordening. Kapitaal‐ en gebruikersschade zou men kunnen beschouwen als een apart geval<br />

van planschade, zij het dat het hier enkel gaat om een bestemmingswijziging van landbouw naar<br />

groen.<br />

Voorliggend <strong>RUP</strong> geeft enkel mogelijk aanleiding tot het bekomen van planbaten vermits actieve<br />

recreatie wordt opgezet naar woongebied.


Figuur 9 Register van percelen waarvoor planbaten, planschade, kapitaalschade of gebruikersschade kan<br />

verschuldigd zijn<br />

17 <strong>RUP</strong> <strong>Gerda</strong>: <strong>toelichtingsnota</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!