30.08.2013 Views

september - Remonstrantse Broederschap

september - Remonstrantse Broederschap

september - Remonstrantse Broederschap

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

'Je moet je leven veranderen…’<br />

In het komend najaar zullen we ons op vele<br />

wijzen met deze aansporing bezighouden. Het is<br />

ook het thema van het nummer van Kwadrant<br />

dat samen met deze Passant verschijnt.<br />

In dit stukje wil ik een enkele opmerking maken<br />

over een onderwerp dat op het eerste gezicht er<br />

weinig mee te maken lijkt te hebben namelijk<br />

verzoening.<br />

De oorspronkelijke betekenis van het Griekse<br />

woord dat met zich verzoenen vertaald wordt is<br />

zich veranderen.<br />

In een beroemde passage in de tweede brief aan<br />

de gemeente in Korinthe (II Kor. 5: 18 e.v.)<br />

schrijft Paulus dat de verzoening de grootste<br />

verandering bewerkstelligt die wij kennen<br />

namelijk dat wij nieuwe mensen worden.<br />

Verzoening betekent het herstel van een relatie<br />

met een ander die voor ons van betekenis is.<br />

Verstoorde relaties kunnen buitengewoon veel<br />

van ons vergen. Relaties waarin wij gelukkig zijn<br />

doen dat niet, ze schenken ons vreugde en<br />

maken ons levenslustig.<br />

Verstoorde relaties vergen niet alleen veel van<br />

ons, ze kunnen ons ook veranderen en verbitterde<br />

en rancuneuze mensen van ons maken.<br />

Een gebaar van verzoening kunnen wij daarom<br />

met beide handen aangrijpen omdat wij niet<br />

willen dat dit met ons gebeurt.<br />

Er is als het om verzoening gaat altijd iemand<br />

die ‘een prijs betaalt’. Dat is doorgaans degene<br />

die het initiatief neemt en dat gebaar van verzoening<br />

maakt. Hij of zij zet zich ergens overheen<br />

en ziet ervan af de ander met gelijke munt<br />

terug te betalen. Als die ander positief op dat<br />

gebaar reageert en de verzoening een feit is,<br />

zal niemand het meer over deze prijs hebben.<br />

Het herstel van de relatie geeft ons beide immers<br />

de sensatie dat we als nieuwe mensen<br />

tegenover elkaar staan. Meent iemand ons bij<br />

voortduring te moeten herinneren aan het<br />

‘offer’ dat hij bracht dan is van werkelijke<br />

verzoening vanzelfsprekend geen sprake.<br />

Paulus, zo blijkt uit II Kor. 5: 18 e.v., heeft het<br />

evangelie verstaan als zo’n gebaar van<br />

verzoening.<br />

Foeke Knoppers<br />

Studiekring Levinas<br />

woensdagavond 5 <strong>september</strong> 19.45 uur in de<br />

kerkenraadskamer.<br />

Beginnen bij paragraaf 13. (pag.25)<br />

Cursus<br />

Inleiding in het denken van Charles<br />

Taylor deel II<br />

Data: donderdagavonden 6,13 en 20 sept.<br />

vrijdagmiddagen: 7 en 21 sept.<br />

Tijd: donderdagavond: 20.00-21.30 uur<br />

vrijdagmiddag: 14.00-15.30 uur<br />

Plaats:<strong>Remonstrantse</strong> Kerk.<br />

Syllabi zijn beschikbaar (zie pag. 5)<br />

Gesprekskring: 'Belangrijke kwesties'<br />

18 <strong>september</strong>, onderwerp: Lot,<br />

voorzienigheid en toeval.<br />

Tijd: ’s ochtends: 10.00-11.30 uur;<br />

’s avonds: 20.00-21.30 uur.<br />

Plaats: <strong>Remonstrantse</strong> Kerk te<br />

Hengelo<br />

De bijeenkomsten van deze kring staan op zichzelf en kunnen<br />

per keer worden bijgewoond. (zie pag. 5)<br />

Thema-ochtend ouderen 11 <strong>september</strong><br />

Verhalen en beelden van een reis<br />

naar de Stille Zuidzee.<br />

Op 11 <strong>september</strong> zullen Hillie en<br />

Willi Übbing vertellen over hun<br />

ervaringen en ontmoetingen tijdens<br />

deze bijzondere reis.<br />

Dinsdagochtend 11 <strong>september</strong>, 10 – 11.30 uur in de kerkzaal.<br />

Opgeven is niet nodig. Voor eventueel vervoer kunt u contact<br />

opnemen met dhr. Ben Dijkhuis, tel. 074 – 243 72 36.<br />

Lezing 27 <strong>september</strong> 19.30 uur<br />

Prof. Dr. Ciano Aydin, 'Van mens naar cyborg?<br />

(zie pag. .5)<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 1 ̶<br />

Jaargang 4, no 08<br />

<strong>september</strong> 2012


Bericht uit de kerkenraad<br />

Zelfs in de zomerperiode blijkt er voldoende gespreksstof<br />

te zijn om tot een zinvolle vergadering te komen. Op de<br />

woensdagen 4 juli en 8 augustus jl. kwamen wij in een<br />

klein gezelschap bijeen.<br />

De afgelopen keer opende Liesbeth Fockema Andreae de<br />

vergadering met een gedicht van Rutger Kopland,<br />

getiteld: Een koraal. De dichter gebruikt de Duitse term<br />

“leichtigkeit” waarin hij het verschil benadrukt tussen<br />

enerzijds ongezien veel en noeste arbeid verrichten om<br />

anderzijds het orgel op een hemelse wijze de muziek te<br />

laten weerklinken.<br />

Wij associeerden dit met de sportieve verrichtingen<br />

gedurende de Olympische Spelen, waarbij de prestaties<br />

soms een dergelijke “leichtigkeit” tonen, dat je vergeet<br />

hoeveel en hoelang de sporters hebben moeten trainen<br />

om een zodanige prestatie te kunnen neerzetten.<br />

Tijdens ons overleg kwamen zowel concrete als meer<br />

inhoudelijke zaken aan de orde.<br />

Renko Siemons heeft ons laten weten zich terug te<br />

trekken uit het jeugdwerk. Wij hebben hem inmiddels<br />

een brief geschreven, waarin wij hem heel hartelijk<br />

danken voor zijn energieke inzet en het vele werk dat hij<br />

verricht heeft.<br />

Vanuit het fonds Cos van de landelijke <strong>Remonstrantse</strong><br />

<strong>Broederschap</strong> is een bijdrage van € 500, - ontvangen om<br />

ons jongerenwerk financieel te steunen. Door het vertrek<br />

van Renko, zijn we in gesprek met een mogelijke opvolger<br />

om het team ten behoeve van het jeugdwerk te<br />

versterken. Ds. Foeke Knoppers heeft ons tijdens de<br />

vergadering laten weten hoe hij het komende seizoen<br />

ook aandacht wil schenken aan in het bijzonder de jonge<br />

kinderen binnen onze gemeente. Binnenkort gaat u daar<br />

meer van horen.<br />

Eveneens kwam aan de orde dat de woning naast onze<br />

kerk per 1 <strong>september</strong> a.s. verhuurd is. Kerkmeester Willi<br />

had voor ons een helder financieel overzicht gemaakt<br />

over de kosten van de renovatie van deze woning.<br />

Hiernaast schrijft de voorzitter over de nieuwe huurders.<br />

Vervolgens hebben wij een inhoudelijke discussie<br />

gevoerd met betrekking tot onze verwachtingen bij het<br />

werk van de landelijke <strong>Remonstrantse</strong> <strong>Broederschap</strong>.<br />

Sluit de koers die wij menen te onderkennen aan bij<br />

onze verwachtingen en de wijze waarop wij lokaal<br />

trachten vorm te geven aan onze geloofsuitingen? Dit ter<br />

voorbereiding op een extra bijeenkomst van alle<br />

voorzitters van de lokale remonstrantse gemeenten op<br />

1 <strong>september</strong> a.s. op de Hoorneboeg.<br />

Volgende keer hopen wij u daarover meer te berichten.<br />

Cobi Mulder.<br />

Bij de diensten<br />

In de maand <strong>september</strong> komen er twee gastpredikanten<br />

naar onze kerk.<br />

Op zondag 2 <strong>september</strong> hoopt Prof. Dr. A. v.d. Meiden<br />

voor te gaan. Prof. v.d. Meiden is op vele terreinen actief<br />

geweest. Zo was hij o.a. hoogleraar communicatiewetenschappen<br />

en public relations. Onlangs voltooide hij zijn<br />

vertaling van de Bijbel in het Twents.<br />

Op zondag 16 <strong>september</strong> begroeten wij drs Jacques van<br />

Houte als voorganger. Jacques van Houte gaat met regelmaat<br />

in onze kerkdiensten voor. Hij is lid van onze<br />

gemeente en vertegenwoordigt haar in de Raad van<br />

Kerken van Enschede. Hij is ook lid van de diaconie.<br />

Op zondag 16 <strong>september</strong> begint de Vredesweek. In de<br />

dienst op deze zondag zal de maaltijd van brood en wijn<br />

worden gevierd.<br />

In de dienst van zondag 9 <strong>september</strong> staan wij stil bij<br />

het thema van het najaar ‘je moet je leven veranderen’.<br />

De cantorij zal aan deze dienst haar medewerking<br />

verlenen. Na afloop van de dienst is er tijdens de koffie<br />

een PowerPoint presentatie van de activiteiten van het<br />

afgelopen en het komende jaar.<br />

Foeke Knoppers<br />

Kosterswoning<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 2 ̶<br />

Als U dit leest zijn er nieuwe bewoners in de woning<br />

Woltersweg 9 getrokken.<br />

Onze huis-meester, Willi Übbing, is een paar maanden<br />

druk bezig geweest met het verbe-teren van de woning<br />

met hulp van een groepje enthousiaste vrijwilligers en zo<br />

nodig beroepskrachten. Zij hebben goed werk geleverd<br />

en de woning ziet er nu piekfijn uit. Heel veel dank voor<br />

al het verzette werk! Hulde!Veel dank ook voor de<br />

welwillendheid van het bestuur van de Dr.<br />

Hartstrastichting. Deze stichting heeft een groot deel<br />

van de kosten van de nieuwe keuken en de isolatie op<br />

zich genomen. Wij zijn zeer erkentelijk voor deze<br />

bijdrage.<br />

En dan de nieuwe bewoners. Eén er van kennen wij al<br />

langer, het is nl. één van onze organisten: Dennis<br />

Vallenduuk. Met zijn partner Mathijs Kraan is hij zich nu<br />

aan het installeren.<br />

Wij hopen en verwachten dat zij daar met veel plezier<br />

zullen wonen.<br />

Maar zij zullen geen koster zijn. De taken van koster<br />

blijven bij een groep vrijwilligers onder leiding van<br />

Marianne van Waveren. Wij hebben de toewijding van de<br />

vrijwillige kosters en het koffie-team goed leren kennen.<br />

Gezamenlijk naar een goede toekomst!<br />

Namens de Kerkenraad, Ria Spruit


In Memoriam Ab Stroes<br />

Op 12 juni overleed Ab Stroes, lid van onze gemeente.<br />

Ab werd op 8 <strong>september</strong> 1929 geboren in een<br />

Gereformeerd middenstandsgezin in Winterswijk.<br />

Hij had een broer en zuster. Na zijn schoolperiode ging<br />

hij werken bij de belastingdienst, maar hij wilde uiteindelijk<br />

liever met mensen werken. Hij ging naar de<br />

Sociale Academie in Hengelo en was jarenlang werkzaam<br />

in de kinderbescherming. In het begin van de 60er-jaren<br />

volgde hij de Voortgezette Opleiding in Amsterdam, waar<br />

hij Ria ontmoette, met wie hij in 1963 trouwde.<br />

Zij kregen drie zoons. Hij genoot van zijn werk bij het<br />

M.O.B. in Leiden.<br />

In 1968 kwam het gezin in Hengelo wonen, waar hij<br />

docent en later decaan werd aan de Sociale Academie.<br />

Daarnaast had hij een aantal bestuurlijke functies.<br />

Ab was een veelzijdig man met een brede belangstelling,<br />

handig en zelfredzaam.<br />

Ria en Ab zijn door hun oude vriendschap met<br />

de Schencken in de 70er jaren Remonstrant geworden.<br />

Beiden van Gereformeerde huize, zochten zij meer<br />

ruimte voor een persoonlijke geloofsbeleving. Ze werden<br />

actief in de gemeente, Ab als kerkenraadslid. Daarna<br />

maakte hij deel uit van de diaconie en later volgde hij<br />

Ria op als contactlid.<br />

De ziekte en het sterven van Ria in 1995 hebben hem<br />

zeer aangegrepen. Al uitte hij zich daar weinig over, toch<br />

probeerde hij zijn leven weer vorm te geven. De ziekte<br />

van Parkinson maakte het hem steeds moeilijker zich<br />

alleen staande te houden. Ook zijn spraakvermogen nam<br />

sterk af. Na opnames in twee verzorgingshuizen vond hij<br />

in 2009 zijn plek in Huis Ter Weegen in Warnsveld, een<br />

kleinschalig verzorgingshuis waar ook verpleging mogelijk<br />

was en waar hij met veel zorg en aandacht omringd<br />

werd. Van daar uit kwam hij af en toe met zijn oudste<br />

zoon Herman Jan en schoondochter Marina, of met een<br />

vrijwilliger van het huis naar onze kerk. Hij genoot er<br />

van in deze vertrouwde omgeving te zijn. Dat de kerk<br />

een grote rol in zijn leven bleef spelen was ook merkbaar<br />

aan het feit dat hij (hoe gebrekkig in woorden ook)<br />

duidelijk maakte blij te zijn vanuit zijn kamer op een<br />

kerktoren uit te kijken. Zijn onmacht niet meer te<br />

kunnen verwoorden wat in hem omging, was aangrijpend<br />

om mee te maken.<br />

Op 18 juni deden wij Ab uitgeleide in de dienst, geleid<br />

door ds Foeke Knoppers. Deze deed op indrukwekkende<br />

wijze Ab recht, zoals ook Herman Jan, die zijn gedicht<br />

eindigde met de woorden:<br />

“Ik troost mij met zijn ziel<br />

zoals zich de mijne hem herinnert<br />

en zorgvuldig opvangt in een kom.”<br />

Na de dienst is Ab naast Ria begraven.<br />

Tineke de Widt, Erika Schenck<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 3 ̶<br />

In memoriam Lucie Gröneveld – Jansen<br />

(1927-2012)<br />

Op een wijkbijeenkomst ten huize van Alie Maarse heb<br />

ik mevrouw Gröneveld voor ’t eerst ontmoet. Zij was wat<br />

teruggetrokken in een hoekje bij de open haard gaan<br />

zitten en uitte zich bescheiden, maar maakte een heel<br />

spitsvondige opmerking. Dat trof me en daarmee was ze<br />

ineens echt in ons midden aanwezig.<br />

Lucie Gröneveld was al van jongs af aan lid van de<br />

<strong>Remonstrantse</strong> <strong>Broederschap</strong> en had in Amsterdam bij<br />

ds. Van Royen catechisatie gehad. In 1961 is zij in<br />

Den Haag met de heer Gröneveld getrouwd in een dienst<br />

geleid door ds. Modderman.<br />

Na het overlijden van Alie heb ik als contactlid haar en<br />

haar man de laatste jaren bezocht. Niet dat ik veel bij<br />

haar binnen kwam, maar het krantje bleek toch graag<br />

gelezen. De laatste keren trof ik alleen haar man aan de<br />

deur. Zij voelde zich niet goed, had veel last van rugpijnen.<br />

Hij was druk bezig om ergens voor hen beiden<br />

een geschikt onderkomen te vinden. Dat viel niet mee.<br />

Op 24 juni jl. is zij ’s avonds vrij plotseling overleden.<br />

Bij het afscheid nemen in het crematorium viel me op,<br />

hoe velen zich bevriend en betrokken hebben gevoeld<br />

bij hen beiden. De heer Gröneveld nam zelf het woord<br />

en vertelde hoe hij zijn Lucie ontmoet had en hoeveel<br />

hulp zij van familie en jonge vrienden gehad hebben in<br />

hun leven. Hij zei dat ze gelukkig bleven, ondanks<br />

ziektes; “ik was blij met haar en zij met mij.”<br />

Hij vroeg de velen die gekomen waren, na het<br />

beluisteren van het trompetconcert van Haydn, tot slot<br />

samen het Onze Vader uit te spreken. Een prachtig en<br />

gevoelig einde.<br />

Caroline Ingen Housz<br />

In Memoriam Leny van der Most<br />

Velen van ons zullen Leny<br />

gekend hebben als organiste van<br />

de kerk. Zij heeft dit tot op<br />

hoge leeftijd gedaan.<br />

Orgelspelen was haar grote<br />

liefde en dan in het bijzonder<br />

het improviseren. Daartoe had<br />

ze alle gelegenheid in het<br />

orgelspel na de preek. Tijdens<br />

haar uitvaardienst werd dan ook<br />

verteld dat zij eens door haar<br />

keuze van dit spel commentaar<br />

gaf op een voorafgaande preek<br />

waar ze het niet mee eens was. De betreffende<br />

predikant zette naar haar smaak wat teveel vraagtekens<br />

en diepgelovig als ze was vroeg dit om een antwoord die<br />

ze vond in haar improvisatie.


Leny werd geboren in Hengelo en bleef enig kind. Haar<br />

vader was dierenarts en ze trok veel met hem op. Zijn<br />

wens, haar medicijnen te laten studeren ging niet door,<br />

want die verantwoording kon ik niet aan vertelde ze. In<br />

plaats daarvan vertrok ze naar Amsterdam en ging daar<br />

studeren aan het conservatorium.<br />

Met veel liefde sprak zij ook over haar oma in Schiedam<br />

en de ooms daar. Door de oorlogsomstandigheden waren<br />

die in die tijd dan ook gemakkelijker te bezoeken dan<br />

Twente.<br />

Afgestudeerd ging ze weer terug naar Hengelo en<br />

bouwde daar een lespraktijk op. Soms meer dan 80<br />

leerlingen in de week had ze onder haar hoede. Ze deed<br />

meer dan lesgeven, had oog voor de problemen van<br />

jongeren. Wie wat extra aandacht kon gebruiken werd<br />

aan het eind van de dag les gegeven, dan kon het ook<br />

wat uitlopen. Zo leerde ze ook haar latere partner Wil<br />

kennen. Wil kampte met anorexia en in latere jaren<br />

hebben Leny en Wil daar samen veel anderen in kunnen<br />

bijstaan. Er ontstond een hechte band tussen de twee<br />

wat bevestigd is door hun huwelijk in de <strong>Remonstrantse</strong><br />

Kerk.<br />

In 1974 verhuisden ze naar Oldenzaal. Ze hadden daar,<br />

onafhankelijk van elkaar, een leuke bungalow gezien.<br />

Vandaar uit werden vakantiereizen gemaakt waarbij de<br />

hotelgasten werden getrakteerd op een huisconcert van<br />

hen beiden. Leny begeleide op verschillende plaatsen<br />

kerkdiensten zoals in de Hofkerk in Hengelo en op de<br />

vliegbasis.<br />

Zoals de muziek als een rode draad door haar leven liep<br />

zo gold dit ook voor haar geloof. Niet een star en beperkt<br />

geloof maar een geloof waarin ruimte was. Een<br />

bedevaart naar Kevelaer werd graag ondernomen en<br />

maar ook reïncarnatie was een geliefd onderwerp van<br />

gesprek.<br />

De laatste jaren werden moeilijk voor Leny. Vasculaire<br />

dementie bepaalde steeds meer haar leven. Dankzij hulp<br />

van buren, een bezoekgroep van de <strong>Remonstrantse</strong> Kerk,<br />

en de dagopvang bij de Benterlerhof is ze, zoals ze<br />

wenste, tot het laatst, thuis bij Wil gebleven.<br />

Met een heel persoonlijke, mooie dienst onder leiding<br />

van ds.Greteke de Vries hebben we afscheid van haar<br />

genomen. Het is goed zo. Nienke Koedam-de Boer.<br />

Overlijdensbericht<br />

Van het Bureau van de Remonstranten is het bericht per<br />

post ontvangen dat emeritus predikant de heer Teunis<br />

(Ton) van Dijk, remonstrants predikant, donderdag 26 juli<br />

2012 is overleden. De crematie heeft plaatsgevonden op<br />

woensdag 1 augustus 2012 om 14.30 uur in het crematorium<br />

te Heeze. Condoleance-adres:<br />

Vrouwe Cecilialaan 22, 5673 MX Nuenen. Cobi Mulder<br />

Personalia<br />

Overleden:<br />

24 juni 2012 te Enschede,<br />

mw. L.(Lucie) Gröneveld-Jansen, lid van onze gemeente<br />

26 juni 2012 te Oldenzaal,<br />

mw. L.E.G. (Leny) van der Most, vriend van onze<br />

gemeente.<br />

Vertrokken naar Australië:<br />

Gezin Kruijf, hr. S. (Schelto) en mw. A. (Annelies),<br />

lid van Arminius en van onze gemeente, uit Enschede.<br />

Geboorte<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 4 ̶<br />

Dankbaar en blij zijn wij met de geboorte van:<br />

Anna Lorijn Harkes op 9 augustus 2012, 4.07, 2900 gr.<br />

Rolf en Froukje Harkes, Joke Smitstraat 58<br />

2331 MA Leiden; 071-8895776<br />

06-22285655 ( Rolf); 06-42443887 (Froukje)<br />

Froukje en Lorijn rusten van 13.00 - 15.00 uur.<br />

Dit mogen wij nooit vergeten:<br />

je bent geen bezit.<br />

Wij hebben jou niet<br />

jij hebt ons,<br />

om je te leiden<br />

te beschermen<br />

te bewaren voor angst<br />

om je te zeggen<br />

dat we niet bang zijn<br />

als het onweert<br />

en met je te zingen in de nacht.<br />

Uit: Geert Boogaard - Gedicht voor ons kind<br />

Verplaatsing Avondmaalstafel<br />

Aan alle betrokkenen: .<br />

Omdat in het verleden de avondmaalstafel niet op een<br />

goede manier werd verplaatst, zijn de poten los gaan<br />

zitten. Na overleg met de liturgiecommissie is besloten<br />

de poten op een goede manier vast te laten zetten,<br />

hetgeen inmiddels is gebeurd.<br />

Om deze problemen in de toekomst te voorkomen, wordt<br />

iedereen dringend verzocht deze tafel op een goede<br />

manier te verplaatsen. Dat wil zeggen altijd met<br />

meerdere personen en nooit alleen. Als iedereen zich<br />

hier aan houdt, worden beschadigingen voorkomen en<br />

ontstaan er geen onnodige kosten.<br />

Met dank voor uw medewerking,<br />

Willi Übbing, kerkmeester


Kringen en cursussen in <strong>september</strong><br />

Kringen<br />

Studiekring Levinas<br />

woensdagavond 5 <strong>september</strong> 19.45 uur in de<br />

kerkenraadskamer. Beginnen bij paragraaf 13. (pag.25)<br />

Gesprekskring: Belangrijke kwesties<br />

Op dinsdag 18 <strong>september</strong> start een nieuwe gesprekskring<br />

Belangrijke kwesties. Kenmerkend voor de echt<br />

belangrijke vragen in ons leven is dat ze niet definitief<br />

beantwoord kunnen worden. Het gesprek met anderen<br />

kan ons in onze beleving soms verder helpen omdat we<br />

bijvoorbeeld inzichten krijgen aangereikt die ons<br />

onbekend waren.<br />

Teksten met achtergrondinformatie die gebruikt kunnen<br />

worden als voorbereiding staan een week voor de<br />

bijeenkomsten op de website of kunnen op verzoek<br />

worden toegestuurd. (tel: 06 22 13 56 13 of<br />

fknoppers@hetnet.nl)<br />

Het onderwerp van de 18 <strong>september</strong> is:<br />

Lot, voorzienigheid en toeval.<br />

Tijd: ’s ochtends: 10.00-11.30 uur;<br />

’s avonds: 20.00-21.30 uur.<br />

Plaats: <strong>Remonstrantse</strong> Kerk te Hengelo<br />

De bijeenkomsten van deze kring staan op zichzelf en<br />

kunnen per keer worden bijgewoond.<br />

Cursus<br />

Inleiding in het denken van<br />

Charles Taylor II<br />

Een kritische bespreking van de<br />

monumentale studie ‘Een seculiere<br />

tijd’ waarin Charles Taylor een<br />

poging doet de ontwikkelingen te<br />

beschrijven die ertoe hebben geleid dat we in een<br />

seculiere tijd leven. Charles Taylor is ervan overtuigd dat<br />

we niet met een onomkeerbaar gebeuren te maken<br />

hebben en meent dat het geloof een optie blijft die in de<br />

tijd die komt alleen maar aan kracht zal winnen.<br />

Data: donderdagavonden :6,13 en 20 <strong>september</strong><br />

vrijdagmiddagen: 7 en 21 <strong>september</strong>.<br />

(door omstandigheden vervalt de bijeenkomst<br />

van 14 <strong>september</strong>.<br />

In overleg met de deelne(e)m(st)ers wordt een<br />

nieuwe datum gekozen)<br />

Tijd: donderdagavond: 20.00-21.30 uur<br />

vrijdagmiddag: 14.00-15.30 uur<br />

Plaats: <strong>Remonstrantse</strong> Kerk.<br />

Syllabi zijn beschikbaar<br />

Lezingen thema<br />

'Je moet je leven veranderen'.<br />

Inleiding<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 5 ̶<br />

Het thema van het najaarsprogramma is de in het<br />

Nederlands vertaalde laatste regel van een gedicht van<br />

Rilke. Getroffen door een torso van Rodin schreef Rilke<br />

het gedicht 'Archaische torso van Apollo'. De Duitse<br />

filosoof Peter Sloterdijk gaf deze regel als titel mee aan<br />

zijn laatste boek. Van de torso, dit volmaakte beeld van<br />

onvolmaaktheid, gaat het appel uit je leven te<br />

veranderen, een appel waar de mens, een wezen dat<br />

volgens Sloterdijk geen genoegen neemt met het leven<br />

zoals het is, gehoor aan geeft. Wat zijn eigenlijk de<br />

marges van veranderlijkheid in ons leven en stimuleert of<br />

belemmert religie het vermogen te veranderen? Dat zijn<br />

de vragen waar we ons in het najaar mee bezig willen<br />

houden. Een filosoof (Ciano Aydin) en een psycholoog (?)<br />

zullen de eerste vraag proberen te beantwoorden, een<br />

theoloog (Heine Siebrand) de tweede.<br />

Lezing 27 <strong>september</strong> 19.30<br />

Prof. Dr. Ciano Aydin, 'Van mens naar cyborg?'<br />

Hedendaagse wetenschappelijke en technologische<br />

ontwikkelingen willen ons doen geloven dat de mens<br />

zoals we hem nu kennen onderhevig is aan radicale<br />

verandering. Ter illustratie twee voorbeelden:<br />

zo is er het cochleaire implantaat, een zintuigprothese<br />

die men al een aantal decennia succesvol toepast. Deze<br />

technologie maakt het doven weer mogelijk om te horen.<br />

Ook lopen er diverse onderzoekslijnen waarbinnen men<br />

experimenteert met bionische ogen. Men doet ook<br />

onderzoek naar mogelijkheden om een kunstmatig<br />

netvlies te maken en men probeert om zenuwcellen<br />

rechtstreeks met electroden te laten vergroeien. Een<br />

tweede type techniek die ik wil noemen is prenatale<br />

genetische manipulatie. Een techniek waarmee kan<br />

worden geïntervenieerd in het genetische materiaal van<br />

een ongeboren kind. Deze vorm van interventie<br />

impliceert dat men al gericht kan ingrijpen in de<br />

lichamelijke en geestelijke vermogens van een persoon,<br />

nog voordat hij is geboren. Het zelf (en zijn innerlijk)<br />

ontstaat dan niet, maar hij wordt gemaakt.<br />

De vraag die deze technieken oproept, is of we op zo’n<br />

radicale wijze mogen ingrijpen in de menselijke natuur.<br />

In deze lezing zal ik de posities van zgn. bioconservatieven<br />

en transhumanisten schetsen, alsook een eigen<br />

standpunt verdedigen.<br />

Bio Ciano Aydin: Ciano Aydin is Thomas More hoogleraar<br />

Filosofie aan de TU Delft en universitair docent Filosofie<br />

aan de UT, waar hij tegelijk onderwijsdirecteur is voor<br />

de tweejarige master ‘Philosophy of Science, Technology<br />

and Society’. Hij doet onderzoek naar wijsgerige<br />

antropologie en techniek.


Diaconie<br />

Opbrengst collecten in mei en juni '12<br />

6 mei: €158,55 voor Kruispost;<br />

13 mei: € 95,71 voor Kruispost;<br />

27 mei: €223,15 voor Kruispost;<br />

3 juni: € 65,00 voor Kruispost;<br />

10 juni: €106,35 voor Kruispost;<br />

17 juni: € 88,74 voor de diaconie;<br />

24 juni: €127,95 voor Noodopvang Dakloze Asielzoekers.<br />

Collecterooster <strong>september</strong> 2012<br />

Mocht u niet aanwezig kunnen zijn en toch een collecte<br />

willen ondersteunen, dan vindt u tussen haakjes de<br />

rekeningnummers van de projecten.<br />

2 <strong>september</strong> Leendert Vriel<br />

De vrijwilligers van de Stichting Leendert Vriel bieden<br />

ondersteunende zorg aan terminale patiënten. Zo kunnen<br />

patiënten die dat willen, in de eigen vertrouwde<br />

omgeving blijven.<br />

(892274 tnv Stichting Terminale Thuiszorg Almelo e.o.)<br />

9 en 30 <strong>september</strong> Solidaridad<br />

Regel een eerlijke prijs voor onze koffie, vroegen<br />

Mexicaanse boeren in 1986 aan Solidaridad. Dat was het<br />

begin van het keurmerk Max Havelaar. Later kwamen de<br />

keurmerken voor grote bedrijven in de koffie- en<br />

theehandel (Utz Certified), voor tropisch fruit (Oké-fruit)<br />

en voor katoenen kleding ((Kyichi) en er wordt gewerkt<br />

aan nieuwe keurmerken voor bijvoorbeeld goud, soja en<br />

energie. De keurmerken geven garanties over duurzame<br />

productie en een redelijke betaling aan de producent.<br />

Koop bewust, vraagt Solidaridad aan de consument. U<br />

krijgt meer te horen over het werk van Solidaridad<br />

tijdens en na de dienst op de startzondag 9 <strong>september</strong>,<br />

tegelijkertijd de eerste zondag van het collecteproject<br />

Solidaridad. (1804444 tnv Solidaridad, Utrecht)<br />

16 <strong>september</strong> Diaconie<br />

De collecte is bestemd voor het werk van onze eigen<br />

diaconie. (3697924 tnv diaconie Rem.Gem. Twente)<br />

23 <strong>september</strong> Enschede DoRem dienst,<br />

Coöperatieproject Burundi<br />

De oprichting van een kleine sociaal-agrarische<br />

coöperatie in de gemeente Bururi in Burundi is een feit<br />

geworden. Dit brengt een beter bestaan binnen het<br />

bereik van een grote groep arme boeren en hun families.<br />

Het project wordt voorlopig nog gesteund om extra<br />

activiteiten te kunnen bekostigen zoals een werkplaats<br />

waar jongeren (m/v) een korte beroepstraining kunnen<br />

krijgen.<br />

(574028676 tnv Coöperatiefonds Burundi, Hengelo)<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 6 ̶<br />

Vredesweek 2012 – Powered by Peace<br />

De Vredesdienst vindt plaats in het kader van de Week<br />

van de Vrede 2012 (15 <strong>september</strong> – 23 <strong>september</strong>) en is<br />

een initiatief van de Raad van Kerken te Almelo in nauwe<br />

samenwerking met de Protestante Wijkgemeente Pniël<br />

aldaar. In de vredeswerkgroep die de vredesdienst dit<br />

jaar voorbereidt zijn leden actief vanuit de Wijkgemeente<br />

Pniël, de Rooms Katholieke Kerk, het Leger<br />

des Heils en de gemeenschap Almelo van Het Apostolisch<br />

Genootschap Almelo. Vele burgers staan in deze week stil<br />

bij het thema vrede. Een vast onderdeel van de<br />

Vredesweek is de Vredeszondag.<br />

Vredeszondag 16 <strong>september</strong> 2012<br />

Vredesdienst “Power to the people…. De wereld is voor<br />

iedereen!” op Vredeszondag, 16 <strong>september</strong> om 10.00 uur,<br />

in de Pniëlkerk aan Rembrandtlaan 352 te Almelo.<br />

Eredienst<br />

Tijdens de eredienst is er zang, samenzang, er zijn<br />

lezingen en er is een overweging. Voorgangers zijn<br />

dominee Harry Mondeel, voorzitter van de Raad van<br />

Kerken Almelo, dominee Rein van Dijk van Wijkgemeente<br />

Pniël en de heer Jaap Hofstra, voorganger van de<br />

gemeenschap Almelo van Het Apostolisch Genootschap.<br />

Aansluitend op de vredesviering is er in de foyer een<br />

feestelijke vredesmaaltijd waar men gerechten vanuit de<br />

hele wereld kan nuttigen. In deze vredesviering is<br />

iedereen van harte welkom.<br />

Thema<br />

Het thema van de Oecumenische Vredesdienst is:<br />

“Power to the people…De wereld is voor iedereen”.<br />

Dit thema is een verbijzondering van het landelijke<br />

thema “Powered by peace”, waarin dit jaar de bezinning<br />

centraal staat op de rol van grondstoffen bij oorlogen,<br />

honger, onderdrukking en geweld. Eerlijke kleding,<br />

eerlijk voedsel, eerlijke energie, eerlijk delen, daar gaat<br />

het over. In de dienst zal blijken dat we zelf veel kunnen<br />

doen dicht bij huis, dat we ons niet machteloos hoeven<br />

te voelen. Dat willen we in en na de dienst ook met<br />

elkaar vieren, jong en oud.<br />

Wereldwinkel Almelo<br />

In de infostand is de wereldwinkel Almelo present met<br />

een kraam met foodproducten en informatie .<br />

Programma Vredesweek in Enschede<br />

* zaterdag 15 sept., 17.00-19.00 uur, De Wonne,<br />

Noorderhagen 25: Opening Ambassade van Vrede; i.s.m.<br />

De Wonne, Werkgroep Wereldvredesvlam Twente,<br />

* zaterdag 15 <strong>september</strong>, 21.00-23.00 uur,<br />

Poppodium ATAK, Willem Wilminkplein 2,<br />

Lagerhuisdebat i.s.m. Poppodium ATAK; graag opgave<br />

vooraf via info@enschedevoorvrede.nl;<br />

* zondag 16 sept. 10.00-17.00 uur,<br />

Abraham Ledeboerpark, Hengelosestraat:


Twentse Landdag: “Groene Glorie” georganiseerd door<br />

ONS! NatuurEducatie van de gemeente Enschede en de<br />

St. voor Duurzame Plattelandsontwikkeling Enschede. .<br />

* maandag 17 sept., 19.30-22.00 uur, Wolff Cineast,<br />

Bolwerkstraat 4: Twentse filmpremière “Budrus”<br />

i.s.m. Oec. Vrouwengrp Twente-Bethlehem, Sabeel-<br />

Nederland; kaarten à € 6,50 (zie website).<br />

* dinsdag 18 sept., 19.00-21.00 uur, gebouw Apostolisch<br />

Genootschap E''de, Weth. Elhorststraat 23: Vredeswerkers<br />

uit Israël komen naar Nederland; mede mogelijk door<br />

Ned. Vriendenst. Neve Shalom/Wahat-al-Salam.<br />

* woensdag 19 sept., 19.30-22.00 uur, Bastille, UT:<br />

Twentse oplossingen voor grondstofconflicten i.s.m.<br />

Wetenschapswinkel UT, Natuur en Milieu Overijssel.<br />

* donderdag 20 sept., 19.30-22.00 u. Creatieve Fabriek<br />

(ingang C04), Tuindorpstraat 61, Hengelo: Wapenexport<br />

zonder grenzen? i.s.m. Friedens-forum Münster en<br />

Volkshochschule Münster.<br />

* vrijdag 21 sept., hele dag overal in en rond Enschede:<br />

Keep it Clean Day i.s.m.Natuur en Milieuraad Enschede,<br />

Groen Beraad Enschede, wrkgrp Wereldvredesvlam Tw.<br />

* vrijdag 21 sept., 19.00-19.30 uur, Oude Markt,<br />

Enschede: Openlucht Meditatie Mob.<br />

* vrijdag 21 sept., 19.30-20.30 uur, Grote Kerk, Oude<br />

Markt 32: Universele viering Internat. Dag van de Vrede<br />

i.s.m. Raad van Levensbeschouwingen en Religies<br />

Enschede, Wereldvredesvlam Twente en RvK Enschede.<br />

* zaterdag 22 sept., 19.30-22.00 uur, SDO-gebouw, Hoog<br />

en Droog 25; Turkije: conflicten om olie en gas i.s.m.<br />

Samenw. Democr. Org. (van mensen uit Turkije).<br />

* zondag 23 sept., vanaf 11.00 uur, Varviksingel hoek<br />

Dr. J. Wagenaarstraat: Stiltekring voor de Vrede i.s.m.<br />

De Wonne, Werkgroep Wereldvredesvlam Twente.<br />

* zaterdag 29 <strong>september</strong>, 12.00-13.00 en 14.30-15.30 u.<br />

Schulstraße Gronau (Dtslnd) resp. Hagenpark Almelo (NL)<br />

Actie: “De vuile handen van Urenco” i.s.m. ArbeitsKreis<br />

Umwelt Gronau, SofA Münster, LPTK (Landelijk Platform<br />

Tegen Kernenergie). Behalve de filmavond zijn alle<br />

bijeenkomsten vrij en zonder opgave toegankelijk.<br />

zie ook www.enschedevoorvrede.nl.<br />

Jan Schaake, Werkgroep Vredesvlam Twente<br />

Expositie in de achterzaal van de kerk<br />

Zoveel zielen, zoveel zinnen<br />

Met ziel en zaligheid<br />

Gemengde technieken<br />

Uit eigen kring<br />

Creativiteit ten toon gespreid.<br />

Vanaf 9 <strong>september</strong> exposeert de Jongste Vrouwenkring<br />

in het achterzaaltje werk van eigen hand. Diverse technieken<br />

uit verschillende levensfasen, verrassend zoveel<br />

creativiteit binnen een kring. Expositie tm 28 oktober.<br />

De tentoonst.cie: Roos Boonstra en Jeanne de Pater<br />

---------------Adressen kerkgebouwen----------------------<br />

<strong>Remonstrantse</strong> Gemeente Twente in Hengelo:<br />

Woltersweg 11, 7552 DA Hengelo.<br />

Tel.: 074 - 291 82 49.<br />

Doopsgezinde Gemeente Twente Zuid-Oost :<br />

in Enschede: Wooldrikshoekweg 41, tel.:053-431 90 84.<br />

in Borne: Ennekerdijk 31.<br />

Doopsgezinde Gemeente Almelo<br />

in Almelo: Grotestraat 57, tel.: 0546 - 81 86 16<br />

------------Agenda---------------------------<br />

datum onderwerp tijd<br />

Sept. 2012<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 7 ̶<br />

ma.03 sept. Jongste Vrouwenkring 14.00 u.<br />

Mw. B. Bonebakker, Delden<br />

wo.05 sept. Studiekring Levinas 19.45 u.<br />

wo 05 sept. Thema-avond RvK Hengelo 19.30 u.<br />

do. 06 sept. DoRem Duurzame Samenleving 10.00 u.<br />

do. 06 sept. Inleiding Charles Taylor II 20.00 - 21.30 u.<br />

vr. 07 sept. Inleiding Charles Taylor II 14.00 - 15.30 u.<br />

vr. 07 sept. Cantorij 16.00 - 17.00 u.<br />

di. 11 sept. Themaochtend ouderen 10.00 - 11.30 u.<br />

wo.12 sept. Vrouwenkring Enschede 14.00 - 16.00 u.<br />

Mw. M. Schuite, Poortbultenhoek 54 E'de<br />

do. 13 sept. Inleiding Charles Taylor II 20.00 - 21.30 u.<br />

vr. 14 sept. Cantorij 16.00 - 17.00 u.<br />

di. 18 sept. Kring 'Belangrijke Kwesties' 10.00 - 11.30 u.<br />

of 20.00 - 21.30 u.<br />

do. 20 sept. Inleiding Charles Taylor II 20.00 - 21.30 u.<br />

vr. 21 sept. Inleiding Charles Taylor II 14.00 - 15.30 u.<br />

vr. 21 sept. Cantorij 16.00 - 17.00 u.<br />

wo 26 sept. Verspreiden Passant 11.00 – 11.30 u.<br />

do. 27 sept. Diaconie 10.00 u.<br />

-----------------------Auto-ophaaldienst------------------------<br />

Hengelo:<br />

Fam.Z. Knol tel.: 074 – 247 06 37<br />

Dhr. B. Dijkhuis tel.: 074 – 243 72 36<br />

Enschede:<br />

Dhr. A.J. Ingen Housz tel.: 053 – 435 19 02<br />

Bloemen uit de dienst:<br />

Mw. G. Knol (z.knol@kpnmail.nl tel.: 074 - 247 06 37


diensten 10.15 uur adressen<br />

Datum predikant | liturg koster | bloemen<br />

Augustus 2012<br />

26 aug. Mw. ds. T. Thijink Mw. Douwens |<br />

DoRem-dienst in Hengelo Mw. van Romondt<br />

kinderoppas organist: D. Vallenduuk<br />

September 2012<br />

02 sept. Dr. A. van der Meiden | Mw. J. de Pater; Hr. Huiskamp |<br />

Rem-dienst in Hengelo Mw. Bierenga<br />

kinderoppas organist: D. Vallenduuk<br />

09 sept. Ds. F. Knoppers |Mw. N. Korstanje Mw. Wuite |<br />

Startzondag Mw. Bonebakker<br />

kinderoppas organist: D. Vallenduuk<br />

16 sept. Drs. I. van Houte | Mw. T. Staring Hr. Knol |<br />

Avondmaal Mw. Craandijk<br />

kinderoppas organist: P. Kuiper<br />

23 sept. Ds. F. Knoppers<br />

DoRem-dienst in Enschede<br />

30 sept. Ds. F. Knoppers |Hr. H. Martinus Hr. van Gijssel |<br />

Rem-dienst in Hengelo Mw. Hummelen<br />

kinderoppas organist: P. Kuiper<br />

Oktober 2012<br />

07 okt. Ds. H. van den Berg |Mw. J.de Pater Hr. Suir |<br />

Rem-dienst in Hengelo Mw. Schenck<br />

kinderoppas organist: -<br />

14 okt. Ds. F. Knoppers |Mw. N. Korstanje Hr. Winters |<br />

Rem-dienst in Hengelo Mw. Henderson<br />

kinderoppas organist: -<br />

21 okt. Ds. F. Knoppers |Hr. H. Martinus Mw. van der Lugt |<br />

Rem-dienst in Hengelo Mw. Knol<br />

kinderoppas organist: -<br />

Passant-<strong>september</strong> 2012 ̶ 8 ̶<br />

Predikant:<br />

Ds. F. Knoppers,<br />

p/a Tesinkweg 40, 7548 PH Boekelo.<br />

Tel.: 055-578 68 18 of 06 22 13 56 13<br />

Bij voorkeur 's morgens tussen 8.00 – 9.00 uur;<br />

maandag liever niet. (vak.: 20 juni t/m 13 juli)<br />

Kerkenraad<br />

voorzitter<br />

Mw. R. Spruit-de Nooij, Drienerparkweg 3,<br />

7552 DA Hengelo, tel. 074 – 243 47 93;<br />

e-mail: ria.spruit@hetnet.nl<br />

secretaris<br />

Mw. J.N.J. Mulder, p/a Woltersweg 11,<br />

7552 DA Hengelo;e-mail: muldercobi2@gmail.com<br />

tel. 053-435 60 22; 06 20 03 82 22<br />

penningmeester<br />

Dhr. G. Huizinga p/a Woltersweg 11,<br />

7552 DA Hengelo, tel. 074 - 291 13 95.<br />

e-mail: germ.huizinga@home.nl<br />

Betalingen: Bank: ABN-AMRO rek.: 47.46.68.347.<br />

t.n.v.: Rem.Gemeente Twente.<br />

Ledenadministratie<br />

Mw. J.J. Van Gijssel, Mensinkweg 56a,<br />

7442 TE Nijverdal. tel.: 0548 – 61 76 54<br />

e-mail: gijsbox@hetnet.nl<br />

Diaconie<br />

Mw. J.J.E. Touw-ter Kuile, Nieuwe Grensweg 160,<br />

7552 PA Hengelo, tel. 074 – 291 37 03;<br />

e-mail: j.touwtk@hetnet.nl<br />

Postgiro: 3697924: Diaconie Rem.Gemeente<br />

Twente.<br />

Kerkgebouw<br />

Woltersweg 11, 7552 DA Hengelo.<br />

tel: 074–291 82 49<br />

Coördinatie kosterij<br />

Mw. M. van Waveren, De Koperwiek 54,<br />

7609 GS Almelo; 0546-82 38 36; 06 42 56 1930<br />

e-mail: waverenmarianne@gmail.com<br />

Redactie<br />

Mw. A. Kampinga en mw. D. de Lange,<br />

Redactie-adres: Meester de Wolfplein 2,<br />

7548 AJ Enschede/Boekelo,<br />

tel. 053 - 428 31 19; e-mail: passant@hetnet.nl<br />

Inleveren kopij uiterlijk:<br />

vrijdag 14 <strong>september</strong> 2012<br />

www.remonstranten.org/twente

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!