Historische Rozenkruisers - René Pieyns - Esoterie : De hogere ...

wetenschappelijke samenwerking. In zijn Nova Atlantis (1624) verdedigt hij zoals
Campanella een maatschappij bestuurd door geleerden. Op zijn ideeën steunde later de Royal
Society (of London for Improving Natural Knowledge).
Er is veel gescheven over de rol van de alchemist en antiquair Elias Ashmole (1617-92) als
band tussen de oude Rozenkruisers en de jonge Vrijmetselarij. Ashmole zocht met bevriende
antiquairs naar de bronnen van de Rozenkruisers, hij zou een lid zijn geweest van de
operatieve maçonnerie. Was in elk geval een actief lid van de Royal Society. Te Oxford werd
hem een museum opgedragen (op basis van een door hem geschonken legaat).
In het begin kwam de respons op de R+C-oproep ook uit Schotland. De Schot Henry
Adamson schreef in 1638 het (enigszins ironisch) gedicht The Muses Trenodie, waarin o.a.
For we brethren of the Rosie Cross:/ We have the Mason Word and second sight,/ Things for
to come we can fortell aright ….
In 1652 publiceerde de Welshman en alchemist Thomas Vaughan (1622-66) de Fama en de
Confessio, hij publiceerde later nog diverse geschriften over de Rozenkruisers onder het
pseudo Eugenius Philalethes. We kunnen ook John Heyden (1629-67) vermelden met The
Glory of the Rosy-Cross (1664).
Frankrijk valt vooral op door negatieve reacties. Het begon met de zgh. Affaire des Affiches:
in 1622 maakte een collectief geheten Députés du Collège principal de frères de la Rose-
Croix zich bekend met twee affiches die in Parijs werden uitgehangen, evenwel zonder
mogelijkheid zich aan te sluiten. Hierop verscheen een reeks antwoorden, vooral in 1623 de
aanval van Gabriel Naudé, secretaris van Mazarin en geheten Instruction à la France sur la
vérité de l’histoire des Frères de la Roze Croix met ironische commentaren.
Beroemd werd het twistgeschrijf tussen Robert Fludd (supra) en de Franse pater Marin
Mersenne, in 1623 begonnen met Mersennes‟ Quaestionis celeberrimae in Genesim waarin
hij zich kant tegen de occulte erfenis van de Renaissance, in 1624 gevolgd door L’impiété des
déistes, athées et libertins de ce temps. Hierop volgt de polemiek met Fludd. Mersenne heeft
het over les magiciens et charlatans qu’on appelle Frères de la Rose-Croix, lesquels se
ventent d’entendre Trismégiste et tous les cabalistes de l’Antiquité. Mersenne werd o.a.
gesteund oor Pierre Gassendi en René Descartes.
De jezuïet Jacques Gaultier heeft het in Table chronographique de l’Estat du Christianisme
(1633) over de R+C als un rejeton du luthéranisme, mélangé par Satan d’empirisme et de
magie. Cyrano de Bergerac (1629-55) schrijft over une certaine cabale de jeunes gens que le
vulgaire a connus sous le nom de ‘Chevaliers de la Rose-Croix’ (in Histoire comique des
états et empires du soleil, 1657).
In het Duitstalig Europa van die tijd zijn vooral Michael Maier en Jan A. Comenius gekend
als aanhangers van de Rozenkruisers. De Duitse arts Michael Maier (1568-1622) schreef een
twintigtal werken over alchemie. In het bekende Atalanta Fugiens (1617) combineert hij de
muziek met de alchemie. Ook aan de Rozenkruisers wijdde hij enkele geschriften, o.a. in
Silentium post clamores (1617) en Themis Aurea, hoc est De legibus Fraternitatis R.C.