Proefhoofdstuk Technische Bedrijfskunde Deel 2 - Noordhoff ...

225896 Techn.bedrijfsk_2:225896 Techn.bedrijfsk_2 18-01-2008 12:46 Pagina 21
19 Productiviteit en productieprocessen 21
Historische gegevens: je baseert je op bekende tijden uit het verleden
(een tijdenbibliotheek).
taaktijden Betrouwbare taaktijden stel je vast in stappen die nu achtereenvolgens
aan de orde komen.
Stap 1: Bepaling van de normaaltijd t n
Uitgangspunt voor de bepaling van de normaaltijd is de gemeten
tijd (t g). Een door meting vastgestelde tijd kan echter niet bepalend
zijn voor de taaktijd, omdat niet vaststaat of de werknemer de
arbeid heel snel of juist heel langzaam uitvoerde. Daarom moet je
temposchaal hiervoor een bepaalde temposchaal invoeren die meestal loopt van
0 tot 100. Tempo 0 komt dan overeen met absolute rust, tempo 100
is één en al gerichte activiteit. Je gaat de temposchaal nu vergelijken
met de gebruikelijke cijferschaal van 0 tot 10. Aan de hand
normaaltijd daarvan introduceer je het begrip normaaltijd. Op de gebruikelijke
cijferschaal geeft het cijfer 6 aan dat de geleverde prestatie voldoende
is. Je definieert nu op analoge wijze de normaaltijd: ‘De
normaaltijd (t n) is de tijd die je nodig hebt voor een hoeveelheid
arbeid, als je deze arbeid uitvoert met tempo 60.’
normale prestatie Tempo 60 noem je het normaaltempo of de normale prestatie p n.
Het is het werktempo waarin iemand de gehele dag kan werken
zonder noemenswaardig vermoeid te raken. Als de werkelijke
prestatie p w van een werknemer echter 75 bedraagt, hoeft dit lang
niet altijd te betekenen dat die persoon zich aan het uitsloven is.
Een ouwe rot in het vak zal vaak minder tijd nodig hebben voor
een bepaald werkstuk omdat zo’n medewerker zijn handelingen
doelmatiger verricht. Het omgekeerde geldt ook: door onzekerheid
komt een beginneling meestal nog niet toe aan de normale prestatie,
wat helemaal niet inhoudt dat die persoon er zijn gemak van neemt.
Voor de normaaltijd kun je dan de volgende formule afleiden:
p w
t n = t g × 60
Stap 2: Bepaling van de standaardtijd t s
De normaaltijd is de benodigde arbeidstijd bij normaal tempo.
Hierbij ga je ervan uit dat je alle beschikbare tijd besteedt aan het
leveren van een effectieve prestatie. In de praktijk is dit echter
onmogelijk. Ieder mens heeft immers tijd nodig voor onder andere:
rust en/of afleiding wegens bijvoorbeeld optredende vermoeidheid;
persoonlijke verzorging, zoals koffiedrinken en toiletbezoek;
het herstellen of opnieuw uitvoeren van mislukte werkzaamheden.