2 havo/vwo - Noordhoff Uitgevers
2 havo/vwo - Noordhoff Uitgevers 2 havo/vwo - Noordhoff Uitgevers
Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo/vwo, docentenhandleiding 50 © Noordhoff Uitgevers bv Pompeï bijvoorbeeld worden aangegrepen om zowel in te gaan op natuurgeweld (aardrijkskunde) als het Romeinse Rijk (geschiedenis). Samenhang tussen vakken speelt een sterke rol voor de vakken Nederlands en wiskunde omdat beide vakken voor een groot deel ondersteunend zijn voor onderwijs in de overige vakken. WAAROM SAMENHANG TUSSEN VAKKEN? Belangrijke argumenten voor samenhang tussen vakken zijn: 1 samenhang tussen vakken speelt een belangrijke rol in het advies voor de onderbouw 2 leerlingen een compleet en samenhangend beeld geven van de werkelijkheid 3 onnodige overlap of conflicten (bijvoorbeeld door verschillende uitleg) tussen vakken voorkomen 4 lestijd besparen en inzetten voor andere werkwijzen, bijvoorbeeld individuele leerlingzorg of een project SAMENHANG TUSSEN VAKKEN IN NIEUW NEDERLANDS Nederlands is voorwaardelijk voor alle vakken in de onderbouw en de bovenbouw. Dat geldt voor alle onderdelen in Nieuw Nederlands. Nieuw Nederlands werkt op een aantal manieren aan de samenhang met andere vakken. Bijvoorbeeld: • het onderdeel Studievaardigheid (vmbo/havo/vwo 1 en 2): de cursussen Studievaardigheid spitsen zich toe op studievaardigheden die voor alle vakken nodig zijn; teksten bij Studievaardigheid worden dan ook ontleend aan andere vak- en leergebieden in de onderbouw • het onderdeel Leren & Werken (o.a. vmbo 3): de cursussen Leren & Werken oefenen sociale en communicatieve vaardigheden die nodig zijn bij het samenwerken met anderen, bijvoorbeeld in een project • het onderdeel Lezen: de leesstrategieën en de kennis van tekstsoorten kunnen leerlingen direct benutten in andere vakken op school • het onderdeel Spreken/kijken/luisteren: het voorbereiden en uitvoeren van mondelinge presentaties maar ook het luisteren naar en verwerven van informatie hebben een directe link met andere vakken op school • het onderdeel Schrijven: naast begrijpelijk en volledig schrijven, speelt ook bijvoorbeeld het schrijven van verslag een belangrijke rol in alle vakken • het onderdeel Taal en woordenschat: leerlingen maken zich strategieën eigen om de betekenis van woorden te raden en te onthouden; ze breiden hun woordenschat uit • de onderdelen Grammatica en Spelling: het onderdeel Grammatica heeft een sterke relatie met grammaticaonderwijs bij de moderne vreemde talen, terwijl het onderdeel Spelling toepasbaar is in alle andere vakken • het onderdeel Fictie: Fictie heeft een relatie met de kunst- en cultuurvakken maar ook met fictieonderwijs bij moderne vreemde talen • de taken: de taken leggen een brug tussen de afzonderlijke vakonderdelen van Nederlands maar spelen zich ook vaak op terreinen van andere vakken af • de projecten: de projecten werken aan samenhang tussen alle vakken in de onderbouw ZIE OOK cursus – project – taak – taalgericht vakonderwijs SAMENWERKEND LEREN WAT IS SAMENWERKEND LEREN? Samenwerkend leren is een werkvorm waarbij leerlingen van elkaar en met elkaar leren. De werkvorm kan deel uitmaken van alle mogelijke typen opdrachten of onderwijsleersituaties. Samenwerkend leren voldoet volgens Ebbens e.a. (Samenwerkend leren, Noordhoff Uitgevers bv) in de ideale vorm aan de volgende vijf voorwaarden: • positieve wederzijdse afhankelijkheid tussen leerlingen • individuele aanspreekbaarheid op taken van de leerling • directe interactie tussen leerlingen • gebruik van sociaal-communicatieve vaardigheden • aandacht voor het groepsproces
Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo/vwo, docentenhandleiding 51 © Noordhoff Uitgevers bv Een ezelsbrug voor een succesvolle uitvoering van samenwerkend leren biedt het GIPSmodel, waarbij de letters van de afkorting achtereenvolgens verwijzen naar Gelijkheid in aandeel, Individuele verantwoordelijkheid, Positieve afhankelijkheid en Simultane activiteit. WAAROM SAMENWERKEND LEREN? Belangrijke argumenten voor samenwerkend leren zijn: 1 samen leren met anderen speelt belangrijke rol in het advies voor de onderbouw 2 negatieve gevolgen van samenwerken zoals ‘bij elkaar zitten’ en ‘ongelijke taakverdeling’ terugdringen 3 actief betrekken van alle leerlingen bij de les 4 ontwikkelen van actief en zelfstandig leren 5 ontwikkelingen in de samenleving SAMENWERKEND LEREN IN NIEUW NEDERLANDS Samenwerkend leren komt in verschillende gedaantes voor in Nieuw Nederlands. Bijvoorbeeld: • de cursus: leerlingen wisselen door middel van activerende werkvormen oplossingen, antwoorden en eigen kennis en ervaring uit • de taak: de taak betrekt de leerlingen actief bij de les waarbij het resultaat wordt gedeeld met de klasgenoten • het project: het project gaat expliciet in op het eerlijk verdelen van taken, het creëren van positieve wederzijdse afhankelijkheid; in de evaluatie van de drie projecten spelen product en groepsproces een gelijkwaardige rol ZIE OOK actief leren – activerende werkvormen – groepsbeoordeling – groepswerk – leerlingen in de onderbouw – project – taak – werkwoordspelling met expertwerkvorm – zelfbeoordeling SCENARIO’S WAT ZIJN SCENARIO’S? In de onderbouw is er sprake van vier scenario’s. Deze scenario’s zijn modellen om het onderwijs in de onderbouw vorm te geven. De scenario’s hebben tot doel om het gesprek over inhoud en vorm van onderwijs te vergemakkelijken. Alle vier scenario’s streven naar samenhang. Er is geen kwalitatief onderscheid tussen de scenario’s. Binnen ieder scenario kan dus het best mogelijke onderwijs voor leerlingen worden gerealiseerd. De scenario’s kunnen als volgt worden gekarakteriseerd: Samenhang … Programma Team 1 door schoolvakken blijven uitgangspunt op het rooster, afstemmen maar leerstofafspraken met variaties zoals blokuren en keuzewerkuren ieder werkt voor zich 2 door combinaties van vakken en projecten bestaan naast elkaar in een afstemmen en vakken en projecten vakrooster en projectrooster samenwerken 3 door integratie integratie van vakken met langere lessen (70/90 samenwerken bepaalt minuten) in grotere gehelen, bijv. leergebieden het resultaat 4 via competenties van leerlingen kunnen zelf kiezen en werken zonder klantgerichtheid leerlingen een rooster maar met flexibele planningen Het doel van de onderbouw is dat iedere school een eigen scenario ontwikkelt dat optimaal aansluit bij de leerlingen en optimaal gebruikmaakt van kwaliteiten van de docenten. De vier voorbeeldscenario’s dienen ter inspiratie. WAAROM SCENARIO’S? Scenario’s hebben de volgende doelen: 1 model om het onderwijs in de onderbouw vormgeven 2 vergemakkelijken van het gesprek over inhoud en vorm van de onderbouw 3 variatie tussen scholen creëren: elke school een eigen gezicht 4 inzicht bieden aan ouders en leerlingen bij schoolkeuze
- Page 1 and 2: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 3 and 4: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 5 and 6: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 7 and 8: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 9 and 10: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 11 and 12: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 13 and 14: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 15 and 16: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 17 and 18: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 19 and 20: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 21 and 22: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 23 and 24: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 25 and 26: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 27 and 28: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 29 and 30: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 31 and 32: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 33 and 34: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 35 and 36: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 37 and 38: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 39 and 40: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 41 and 42: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 43 and 44: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 45 and 46: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 47 and 48: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 49: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 53 and 54: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 55 and 56: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 57 and 58: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 59 and 60: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 61 and 62: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 63 and 64: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 65 and 66: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 67 and 68: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 69 and 70: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 71 and 72: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 73 and 74: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 75 and 76: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 77 and 78: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 79 and 80: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 81 and 82: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 83 and 84: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 85 and 86: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 87 and 88: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 89 and 90: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 91 and 92: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 93 and 94: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 95 and 96: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 97 and 98: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
- Page 99: Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 havo
Nieuw Nederlands 4 e editie, 2 <strong>havo</strong>/<strong>vwo</strong>, docentenhandleiding 50<br />
© <strong>Noordhoff</strong> <strong>Uitgevers</strong> bv<br />
Pompeï bijvoorbeeld worden aangegrepen om zowel in te gaan op natuurgeweld<br />
(aardrijkskunde) als het Romeinse Rijk (geschiedenis). Samenhang tussen vakken speelt een<br />
sterke rol voor de vakken Nederlands en wiskunde omdat beide vakken voor een groot deel<br />
ondersteunend zijn voor onderwijs in de overige vakken.<br />
WAAROM SAMENHANG TUSSEN VAKKEN?<br />
Belangrijke argumenten voor samenhang tussen vakken zijn:<br />
1 samenhang tussen vakken speelt een belangrijke rol in het advies voor de onderbouw<br />
2 leerlingen een compleet en samenhangend beeld geven van de werkelijkheid<br />
3 onnodige overlap of conflicten (bijvoorbeeld door verschillende uitleg) tussen vakken<br />
voorkomen<br />
4 lestijd besparen en inzetten voor andere werkwijzen, bijvoorbeeld individuele leerlingzorg of<br />
een project<br />
SAMENHANG TUSSEN VAKKEN IN NIEUW NEDERLANDS<br />
Nederlands is voorwaardelijk voor alle vakken in de onderbouw en de bovenbouw. Dat geldt<br />
voor alle onderdelen in Nieuw Nederlands. Nieuw Nederlands werkt op een aantal manieren<br />
aan de samenhang met andere vakken. Bijvoorbeeld:<br />
• het onderdeel Studievaardigheid (vmbo/<strong>havo</strong>/<strong>vwo</strong> 1 en 2): de cursussen<br />
Studievaardigheid spitsen zich toe op studievaardigheden die voor alle vakken nodig zijn;<br />
teksten bij Studievaardigheid worden dan ook ontleend aan andere vak- en leergebieden<br />
in de onderbouw<br />
• het onderdeel Leren & Werken (o.a. vmbo 3): de cursussen Leren & Werken oefenen<br />
sociale en communicatieve vaardigheden die nodig zijn bij het samenwerken met<br />
anderen, bijvoorbeeld in een project<br />
• het onderdeel Lezen: de leesstrategieën en de kennis van tekstsoorten kunnen<br />
leerlingen direct benutten in andere vakken op school<br />
• het onderdeel Spreken/kijken/luisteren: het voorbereiden en uitvoeren van mondelinge<br />
presentaties maar ook het luisteren naar en verwerven van informatie hebben een<br />
directe link met andere vakken op school<br />
• het onderdeel Schrijven: naast begrijpelijk en volledig schrijven, speelt ook bijvoorbeeld<br />
het schrijven van verslag een belangrijke rol in alle vakken<br />
• het onderdeel Taal en woordenschat: leerlingen maken zich strategieën eigen om de<br />
betekenis van woorden te raden en te onthouden; ze breiden hun woordenschat uit<br />
• de onderdelen Grammatica en Spelling: het onderdeel Grammatica heeft een sterke<br />
relatie met grammaticaonderwijs bij de moderne vreemde talen, terwijl het onderdeel<br />
Spelling toepasbaar is in alle andere vakken<br />
• het onderdeel Fictie: Fictie heeft een relatie met de kunst- en cultuurvakken maar ook<br />
met fictieonderwijs bij moderne vreemde talen<br />
• de taken: de taken leggen een brug tussen de afzonderlijke vakonderdelen van<br />
Nederlands maar spelen zich ook vaak op terreinen van andere vakken af<br />
• de projecten: de projecten werken aan samenhang tussen alle vakken in de onderbouw<br />
ZIE OOK<br />
cursus – project – taak – taalgericht vakonderwijs<br />
SAMENWERKEND LEREN<br />
WAT IS SAMENWERKEND LEREN?<br />
Samenwerkend leren is een werkvorm waarbij leerlingen van elkaar en met elkaar leren. De<br />
werkvorm kan deel uitmaken van alle mogelijke typen opdrachten of onderwijsleersituaties.<br />
Samenwerkend leren voldoet volgens Ebbens e.a. (Samenwerkend leren, <strong>Noordhoff</strong> <strong>Uitgevers</strong><br />
bv) in de ideale vorm aan de volgende vijf voorwaarden:<br />
• positieve wederzijdse afhankelijkheid tussen leerlingen<br />
• individuele aanspreekbaarheid op taken van de leerling<br />
• directe interactie tussen leerlingen<br />
• gebruik van sociaal-communicatieve vaardigheden<br />
• aandacht voor het groepsproces
Change language