Modularisering en zorgprogrammering Jeugdzorg Groningen

jeugdzorg in de regio over de periode 1996-2002 geanalyseerd. Analyse van die kengetallen laat zien dat
er rond het jaar 2001 inderdaad een trendbreuk is te zien.
• Het lijkt erop dat het gevoerde beleid sinds dat jaar een sterke toestroom naar de intensief-ambulante
hulpvormen tot gevolg heeft gehad. Vergeleken met het landelijk beeld lijkt er echter sprake van een
inhaalslag: het zorggebruik in deze hulpvariant was aanvankelijk in de provincie relatief laag. In
2001 is die achterstand weggewerkt. Volgens het Groninger zorgtoewijzingsorgaan is deze
inhaalslag vooral te danken aan het gevoerde beleid in de provincie. In 2002 valt Groningen echter
ten opzichte van de landelijke cijfers weer wat terug.
• De ontwikkelingen in de daghulp laten een wisselend beeld zien. Het aantal toewijzingen naar deze
hulpvorm neemt toe, de capaciteit neemt iets af en de subsidie en de behandelingsduur blijven gelijk.
De wachttijden zijn wisselend, maar in 2000 en 2002 betrekkelijk kort. Het aantal langwachtenden is
vooral in 2001 hoog, maar neemt daarna iets af. Er kan hier geen duidelijk trend ontdekt worden die
met de zorgprogrammering te maken zou hebben, anders dan dat wellicht wachttijden langer zouden
zijn als er geen stimulering van de ambulante zorg en flexibilisering van het aanbod had
plaatsgevonden.
• Voor de pleegzorg geldt dat het aantal toewijzingen naar deze zorgvorm stijgt. De subsidie en de
capaciteit blijven echter gelijk. Het zorggebruik neemt daarentegen sterk toe. Het lijkt erop dat dit in
2001 geleid heeft tot een forse wachtlijst die daarna snel is weggewerkt. Dit is mogelijk gemaakt
door een opnamestop en door beleid dat gericht was op een sterke afname van de duur.
• Het residentiële aanbod laat eerst een duidelijke afname zien. In het jaar 2002 is er echter in absolute
zin weer sprake van een stijging. De subsidie is over de jaren heen ongeveer gelijk gebleven. De
capaciteit is met name in de periode 2001-2002 duidelijk gedaald. De duur laat een sterke afname na
1998 zien. In de jaren 2000-2001 is de duur van de opname zeer kort. De wachttijd is sinds 1998
sterk verkort en ten opzichte van het landelijk beeld zeer laag. Opmerkelijk is wel dat er vanaf 2001,
toen de duur van de wachttijd bij de pleegzorg sterk opliep en daarna weer afnam, er tegelijk een
toename van de toewijzingen en de duur van de wachttijd bij het residentiële aanbod is waar te
nemen. Mogelijk wijst dit op een verschuiving van capaciteitsproblemen van de pleegzorg naar de
residentiële zorg. Bij de residentiële zorg blijkt voorts de problematiek van de langwachtenden
hardnekkig: steeds is er een kwart tot een derde van de toewijzingen naar deze zorgvariant niet
binnen twee maanden te plaatsen.
Al met al blijkt 2001 een trendbreuk te markeren, als het gaat om een sterke toename rond dat jaar van
de vraag naar ambulante zorg. Dat kan het resultaat zijn van de ambulantisering en flexibilisering van
de zorg. Daarnaast zien we rond die tijd een versnelling van de doorstroom door een verkorting van de
duur van een aantal hulpvormen. De vraag naar jeugdzorg neemt over de jaren echter ook fors toe. Het
resultaat is dat er aanhoudende wachtlijsten zijn en dat een sterke toename te constateren valt van het
aantal langwachtenden. Aannemelijk is dat deze situatie zonder de ambulantisering, flexibilisering en
verkorting van de duur nog problematischer zou zijn geweest.
7.5 Waardering
Om de waardering in kaart te brengen, zijn enkele interviews gehouden met sleutelinformanten. De
geïnterviewden zijn het erover eens dat moeilijk is te bepalen of de doelen ook daadwerkelijk zijn
gehaald, onder meer omdat er - op de modulewijzer na - geen concrete ijkpunten zijn en geen concrete
evaluaties hebben plaatsgevonden. Als we vragen welke successen en mislukkingen de respondenten
zien, dan komen als belangrijkste successen naar voren:
• het scheppen van transparantie;
• meer vraaggerichtheid;
• ambulantisering van het aanbod;
41