Modularisering en zorgprogrammering Jeugdzorg Groningen

Of deze doelen ook daadwerkelijk zijn gehaald, laat zich volgens de geïnterviewden moeilijk bepalen.
Op de modulewijzers na zijn er geen concrete ijkpunten door de geïnterviewden genoemd. Zij zijn het
voorts unaniem eens over de stelling dat er tot nu toe ook geen concrete evaluaties hebben
plaatsgevonden. Wel kunnen zij een aantal successen en mislukkingen in het traject benoemen. Figuur
9 zet deze naast elkaar.
Figuur 9. Doelen: door geïnterviewden genoemde successen en mislukkingen
Genoemde successen Genoemde mislukkingen
• Transparantie (transparante omschrijving aanbod,
zichtbaarheid/herkenbaarheid; inzichtelijker
hulpaanbod; helder en gedifferentieerd aanbod);
• Vraaggerichtheid (vraaggerichter aankijken tegen
‘moeilijk plaatsbaren’; hulp op maat en vraaggericht
werken als uitgangspunt; indiceren nu op modules
in plaats van op settingen; er wordt nu meer
onafhankelijk van personen geplaatst;
acceptatieplicht doorgevoerd)
• Ambulantisering (meer ambulante hulp; ombuiging
residentieel naar ambulant; ombouw residentieel);
• Uniformiteit (standaardisering; uniformiteit en
gemeenschappelijke visie; betere hulpverleningsplannen);
• Overig (enthousiasme voor modularisering; steun
voor spreiding gedragswetenschappers uit het
residentiële aanbod over ook andere hulpvormen)
• Versnippering (modules elk vanuit eigen optiek opgezet zodat
verschillende modules te dicht bij elkaar liggen en te weinig op
elkaar afgestemd zijn; modularisering te ver doorgevoerd, elk
onderdeeltje apart);
• Vraaggerichtheid (risico ontstaan op aanbodgericht – van
bestaande modules uitgaand – indiceren; modulebeschrijvingen
oneigenlijk gebruikt om jongeren te weren of voortijdig uit de
groep te plaatsen; er wordt nog te weinig op doelen
geëvalueerd)
• Ambulantisering (ombouw 24-uurshulp naar intensief ambulant
is in onvoldoende mate gelukt);
• Beperkte combinatiemogelijkheden (modularisering heeft
afstand gecreëerd en geen geheel; weinig mogelijkheden tot
stapelen modules; te weinig intersectoraal werken; combineren
LVG/CGG lastig; aansluiting bij gemeentes niet gelukt;
gemaakte afspraken rond zorgcoördinatie blijken onduidelijk,
slecht uitvoerbaar en dit gaat ten koste van de
cliëntvriendelijkheid);
• Randvoorwaarden (te snel focus op organisatie en financiering;
aanpassing van bestaande financieringsstructuur aan de
vraaggerichte werkwijze is niet bewerkstelligd; in de
randvoorwaarden is onvoldoende geïnvesteerd);
• Overig (alle vernieuwingstrajecten samen vormden een
onoverzichtelijk geheel; minder uithuisplaatsingen niet gelukt;
de hulpverleningsplanning leidt tot teveel bureauwerk; geen
wachtlijsten meer is niet gelukt)
Te zien is dat het scheppen van transparantie in het aanbod als succes is genoemd, alsook
vraaggerichtheid, ambulantisering van het aanbod en het scheppen van uniformiteit in de werkwijze.
Zowel de vraaggerichtheid als de ambulantisering zijn echter ook bij de mislukkingen aangegeven. Dit
wijst er op dat er mogelijk geen overeenstemming is over de mate en de vorm waarin de
vraaggerichtheid en de ambulantisering moeten zijn doorgevoerd om van een succes te spreken. Een
aantal keren werd gezegd dat het nu weliswaar beter is dan vóór het hele zorgprogrammeringstraject,
maar dat deze doelen nog onvoldoende zijn bereikt. Ook wijzen respondenten in dit verband op
ongewenste neveneffecten van de modularisering: verschillende respondenten vinden dat het indiceren
op modules aanbodgericht denken in de hand werkt. Jeugdzorg Groningen loopt daarmee het risico dat
de zorgprogrammering in de praktijk verwordt tot een organisatieprincipe in plaats van een instrument
dat uitnodigt om bij uitstek vraaggericht te gaan werken, aldus de critici. Daarnaast zijn de
versnippering van het aanbod, de beperking in het maken van (sectorale en intersectorale) combinaties
en het te snel of juist te weinig aandacht schenken aan de randvoorwaarden als mislukkingen
genoemd. In het kader van het laatstgenoemde punt (de randvoorwaarden) merkt een respondent op
dat de focus vrij snel werd gericht op het met minder geld meer mensen helpen, ten koste van de
oorspronkelijk inhoudelijke doelstelling (hulp op maat bieden). Ook wijst deze persoon op het feit dat
een focus op de organisatorische kwestie als de kerntakendiscussie de aandacht van de inhoudelijke
ontwikkelingen heeft afgeleid. Verder wijzen verschillende respondenten erop dat de afdeling IO
inhoudelijk ver voorop liep en dat de aandacht voor de randvoorwaarden daarmee tekortschoot.
34