(Hoe) werkt talentontwikkeling bij “risicojongeren”? - Nederlands ...

Een zeer recent advies van de RMO (2011) betreft eveneens een sterkere inzet op talentontwikkeling.
Talentontwikkeling in de brede betekenis van versterken van de eigen kracht/ talenten krijgt
momenteel aandacht in allerlei beleidsdomeinen. Daarmee verschuift het accent van jeugdbeleid in
de richting van positief jeugdbeleid. De focus op breedte ontwikkeling wordt voorgeleefd door de
sportbranchevereniging NSF*NOC die afgezien van topsportontwikkeling voor een beperkte groep,
inzet op sportparticipatie van een grote groep mensen. 7 Samen met gemeenten organiseren de
sportbonden allerlei activiteiten ter bevordering van sport- en talentontwikkeling.
Een soortgelijke breedteaanpak is er in 2006 ook op het gebied van kunst & cultuur ingang gezet
door het Ministerie van OCW met het programma Cultuur en School. 8 Met de
stimuleringsmaatregel Versterking cultuureducatie in het primair onderwijs (Taakgroep
cultuureducatie in Primair Onderwijs, 2003), kan elke school aanspraak maken op een
stimuleringsbedrag van €10,90 per gewogen leerling. 9 Tot nu toe is dit geoormerkt geld dat scholen
moeten besteden aan kunst- en cultuuractiviteiten. Een andere stimuleringsmaatregel van het
programma Cultuur en School voor het voortgezet onderwijs is de mogelijkheid om zich met extra
subsidie tot een cultuurprofielschool te ontwikkelen. Ook konden scholen voor voortgezet onderwijs
in het kader van de verplichte kunstbezoeken voor het vak ckv (culturele kunstzinnige vorming) voor
hun leerlingen de cultuurkaart ter waarde van €15, - aanvragen. De essentie van deze
stimuleringsmaatregelen is dat de breedte ontwikkeling het beste gerealiseerd kan worden via de
weg van het regulier onderwijs, omdat daar alle kinderen bereikt worden. De programma’s zijn
gericht op kennismaking en talentontwikkeling door zelf actief bezig te zijn op het gebied van kunst
en cultuur. Het achterliggende doel is (sociaal) culturele participatie: bezoeken van kunst en
cultuurinstellingen, en of deelname aan amateurkunst in de vrijetijd. De rijksoverheid heeft
daarnaast nog andere achterliggende doelen met de stimuleringsmaatregelen op het gebied van
kunst en cultuur voor ogen: stimuleren van burgerschap, sociale cohesie en culturele diversiteit
(Ministerie van OCW, 1999a, 1999b, 2007; Nuis, 1996; Nuis & Netelenbos, 1996; Hermans,
Adelmund & Van der Ploeg, 2002; Van der Hoeven, 2006).
In een onlangs verricht onderzoek naar de waarden van culturele ontwikkeling via
cultuurparticipatie (Sasbrink, 2011) is onderzocht of participatiedoelstellingen van overheden
haalbaar gebleken zijn. Haar conclusie luidt dat verworven culturele competenties inderdaad een
positieve invloed hebben op het realiseren van beleidsdoelstellingen voor cultuurparticipatie.
In opdracht van lokale en provinciale overheden (Rotterdam, Amsterdam en Drenthe) worden er in
deze periode onderzoeken verricht naar beleid betreffende talentontwikkeling op het gebied van
kunst en cultuur (Drenth & Zant, 2007). Dit om de behoefte op dit terrein in beeld te brengen en
talenten beter te spotten en meer kansen te geven om door te groeien.
2.4.1 Brede talentontwikkeling pijlers voor jeugdbeleid
De vorige paragraaf geeft een beeld hoe talentontwikkeling in eerste instantie door de rijksoverheid
instrumenteel (in de vorm van stimuleringsmaatregelen) wordt ingezet om de eigen kracht van
burgers op een positieve manier te versterken om hen zodoende in staat te stellen krachtiger te
(financieel-economisch) en planet (milieu). De mogelijkheden daarvoor zijn sterk afhankelijk van de toename
van de arbeidsparticipatie en de arbeidsproductiviteit.
7 Masterplan Talentontwikkeling 2006-2010. Bron: http://nocnsf.nl/talentontwikkeling
8 Bron: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kunst-en-cultuur/kunst-en-cultuur-voor-iedereen
9 Scholen kunnen recht extra formatieruimte claimen als zij veel leerlingen uit achterstandssituatie in hun
bestand hebben. Zie voor meer informatie: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2006-283.html
23